سلام نو-سرویس گردشگری:حسینیه اعظم زنجان یکی از مکانهای مذهبی و جاهای دیدنی زنجان به شمار میرود که شهرت آن بهخاطر عزاداری مردم در عصر هشتم ماه محرم (شب تاسوعا) است. در این روز تمامی هیئتهای عزاداری از شهرها و روستاهای زنجان برای عزاداری وارد این مسجد و حسینیه میشوند و نذورات خود را به حسینیه اعظم اهدا میکنند. مراسم عزاداری حسینیه اعظم زنجان در روز هشتم محرم، در تاریخ ۱۵ دی ماه ۱۳۸۷ بهعنوان دهمین میراث معنوی به ثبت ملی رسید. این مراسم که از آن بهعنوان بزرگترین تجمع عزاداران حضرت سید الشهداء (ع) در ایران نام برده میشود، در روز «یوم العباس» از محل مسجد در خیابان فردوسی تا امامزاده سید ابراهیم حرکت میکند و هزاران قربانی به یاد دستان بریده حضرت ابوالفضل (ع) در مسیر دسته حسینیه ذبح یا به مسجد اهدا میشود.
معرفی
حسینیه اعظم زنجان یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری مذهبی ایران در ماه محرم است و دسته عزاداری آن بهعنوان بزرگترین تجمع عزاداری امام حسین (ع) در ایران شناخته میشود که به یاد و احترام حضرت عباس (ع)، برادر بزرگوار حضرت سیدالشهدا (ع) برگزار میشود. این روز در تقویم سوگواری محرم زنجان «یوم الابوالفضل و یوم العباس» نامیده شده است. علاوه بر این، مراسم شیرخوارگان حسینی در صبح روز نهم محرم (تاسوعا) در حسینیه اعظم در سوگ حضرت علی اصغر (ع)، طفل ۶ ماهه امام حسین (ع) برگزار میشود. در این مراسم جمعیت زیادی از بانوان شهر همراه با نوزادان خود در مراسم حسینیه اعظم شرکت میکنند. آنها به نوزادان خود لباسی مشابه لباس حضرت علی اصغر در روز عاشورا میپوشانند و به سوگواری میپردازند. گهوارهگردانی یکی از برنامههای مراسم شیرخوارگان است که گهوارهای بین بانوان دست به دست میچرخد. در این میان کسانی که فرزندی ندارند، دعا میکنند تا خداوند فرزندی به آنها هدیه دهد و در سالهای بعد با فرزندشان در این مراسم شرکت کنند.
تاریخچه حسینیه
در مورد تاریخچه و قدمت مسجد حسینیه زنجان، چندین سند مکتوب وجود دارد که قدمت آن را به دوره صفویه نسبت میدهند. در سال ۹۰۷ هجری قمری همزمان با به قدرترسیدن صفویان، مذهب شیعه به مذهب رسمی ایران تبدیل میشود و عزاداری و تعزیهخوانی گسترش مییابد. در آن دوره بهدلیل افزایش سفرهای زیارتی، مخصوصا سفر به کربلا، در مسیر و شهرهای مختلف مکانهایی برای عزاداری زائران کربلا بنا شد که به آن حسینیه میگفتند. اولین نمونههای استفاده از واژه «حسینیه» در متون تاریخی دوره شاه عباس صفوی مانند «عالم آرای عباسی» به ثبت رسیده است.
نذورات حسینی
در سال ۱۳۲۸ هجری شمسی، چهار راس گوسفند برای اولین بار در دسته حسینیه قربانی شد. در سال ۱۳۴۱ این تعداد به هفت راس رسید و از همان سال تعداد قربانیهای اهدایی به دسته حسینیه افزایش یافت؛ بهطوری که در سال ۱۳۵۲ تعداد آنها به ۳۵۰ راس، در سال ۱۳۵۳ به ۶۵۰ راس، در سال ۱۳۸۳ به ۶۴۰۰ راس و در سال ۱۳۸۹ به بیش از ۱۲ هزار راس رسید.گفته میشود در محرم سال ۱۳۹۴ مردم بیش از ۳ میلیارد تومان (جمع نذورات و احشام) به حسینیه اهدا کردند. رییس هیئتامنای حسینیه اعظم زنجان دراینباره گفته بود که مردم وجه نقدی قربانیهای نذری خود را به حسینیه اهدا کردند که وجوه نقدی معادل ۱,۸۷۱ راس گوسفند میشد. تعداد گوسفندهای زنده اهدایی از سوی مردم نیز بالغ بر ۶,۰۴۰ راس بود که ۲,۵۶۴ راس از آنها (از جمله گاو و گوسفند) در مسیر حرکت دسته عزاداری روز هشتم محرم ذبح شد. لاشههای احشام قربانی پس از ذبح، به کشتارگاه منتقل شد و پس از بستهبندی بهداشتی در مناطق موردتایید توزیع شد.
وقف
سند مکتوبی با مهر «حاج میرزا لطف الله شیخ الاسلام» و «آخوند ملا کاظم» نیز در حسینیه اعظم قرار دارد که تاریخ صفر المظفر ۱۲۹۵ هجری قمری را نشان میدهد. این سند، وقفنامهای است که طبق آن دو خیر تاجر به نامهای «حاج میرزا محمد تقی» و «حاج میرزا بابایی»، دو باب مغازه را وقف میکنند. همچنین در این وقفنامه آمده است که «با اطلاع «آخوند ملاعلی اصغر روضه خوان» در راه اباعبدالله حسین (ع) در تکیه حسینیه خرج و احسان کنند. از اول ماه محرم تا دوازدهم محرم، هر قسم مصلحت بداند صاحب اختیار است».وقفنامه دیگری با مهر «آقا سید عبدالرحیم مجتهد»، «آقا سید علی» و «آقا شیخ ابراهیم» موجود است و به شخصی به نام «حاج محمد هاشم شریف العلما» تعلق دارد که تاریخ شوال ۱۳۲۲ هجری قمری را نشان میدهد و نام مسجد و حسینیه نیز در آن وجود دارد. از این سند اطلاعات دیگری نیز میتوان به دست آورد؛ طبق این سند، حسینیه در این سال مسجد و مدرسه بوده است. در توضیحات وقفنامه آمده است:منافع قریه مذکور را در وهله اول به تعمیرات مدارس و مساجد خمسه زنجان و تامین آب آنها به مصرف برساند و ۹ عشر دیگر را به حضرات طلاب محصلان ساکن در حجرات هر مدرسه بپردازد، آن هم از قرار هر حجره، سه نفر طلبه.اهدای این نذورات و قربانی این تعداد احشام، سبب شده است که مسجد حسینیه اعظم زنجان بعد از قربانگاه منا در مکه، بهعنوان دومین قربانگاه جهان اسلام شناخته شود.
نظر شما