بلای هولناکی که نوشابه گازدار بر سر بدن می آورد / ضرر نوشابه بیشتر است یا دلستر؟

به همین دلیل، مردم معمولا از عوارض نوشابه غافل می‌شوند. در واقع بیماری که از ضرر نوشابه در بدن به وجود می‌آید، دیابت است. این بیماری گاه به صورت خفیف و قابل درمان و گاهی بسیار خطرناک و کشنده می‌شود. اما این تنها ضرر نوشابه برای بدن نیست. نوشابه‌ها برای بدن سودی ندارند و از راه‌های مختلفی به آن آسیب می‌رسانند، به همین دلیل است که نوشیدنی‌های گازدار اغلب به عنوان کالری خالی شناخته می‌شوند. ضرر نوشابه بر بدن انسان شامل افزایش وزن، بیماری‌های قلبی عروقی و دیابت است.

هرچند نوشیدن نوشابه لذت بخش است اما باید با توجه به مشکل‌هایی که ایجاد می‌کند، مصرف آن را کنترل کنید. در این مقاله قصد داریم خواص و مضرات نوشابه سیاه را برای شما بازگو کنیم. با ما همراه باشید.

نوشابه و مواد تشکیل دهنده آن

نوشابه نوشیدنی‌ است که معمولا حاوی آب (اغلب گازدار)، شیرین‌کننده و طعم‌دهنده طبیعی یا مصنوعی است. شیرین‌کننده ممکن است شکر، شربت ذرت با فروکتوز بالا، آب میوه، جایگزین شکر (در مورد نوشیدنی های رژیمی) یا ترکیبی از این‌ها باشد. نوشابه‌های گازدار ممکن است حاوی کافئین، رنگ‌ها، مواد نگهدارنده یا مواد دیگر باشند.

نوشابه‌ها را میتوان سرد، با تکه های یخ یا در دمای اتاق سرو کرد. آنها در بسیاری از قالب های ظروف، از جمله قوطی، بطری های شیشه ای و بطری های پلاستیکی موجود هستند. نوشابه های گازدار نوشیدنی هایی هستند که حاوی دی اکسید کربن محلول در آب گازدار می‌باشند.

انحلال CO۲ در یک مایع باعث جوش یا بخار میشود. دی اکسید کربن فقط در آب به طور ضعیف حل میشود، بنابراین با آزاد شدن فشار به گاز تبدیل خواهد شد. این فرآیند معمولا شامل تزریق دی اکسید کربن تحت فشار بالا است. هنگامی که فشار برداشته میشود، دی اکسید کربن از محلول به حبابهای کوچک آزاد تبدیل میشود.

این عمل باعث جوشان یا گازدار شدن محلول خواهد شد. ترکیب این مواد و انجام این عملیات، ضرر نوشابه را بیشتر کرده و باعث بروز بیماری در بدن میشود. در قسمت بعدی درباره فواید و مضرات نوشابه بیشتر بحث میکنیم.

ضرر نوشابه + دلایل آن

حتما بارها شنیده اید که مصرف نوشابه مضر است. قطعا این سوال برای شما پیش میآید که ضرر نوشابه گازدار چیست؟ در این قسمت از مقاله به بحث درباره ضرر نوشابه گازدار میپردازیم.

نوشیدنی های شیرین باعث احساس سیری نمیشوند و به شدت با افزایش وزن مرتبط هستند. رایج ترین شکل شکر افزوده، ساکارز است که مقادیر زیادی فروکتوز قند ساده را تامین میکند. فروکتوز، هورمون گرسنگی گرلین را کاهش نمیدهد یا حتی مانند گلوکز، قندی که هنگام هضم غذاهای نشاست های تشکیل میشود، سیری را تحریک نمیکند. بنابراین، وقتی شکر مایع مصرف می‌کنید، معمولا آن را به کل کالری دریافتی خود اضافه می‌کنید، زیرا نوشیدنی‌های شیرین باعث احساس سیری نمی‌شوند.

در یک مطالعه، افرادی که علاوه بر رژیم فعلی خود نوشابه قندی مصرف میکردند، ۱۷ درصد کالری بیشتری نسبت به قبل جذب کردند. جای تعجب نیست که مطالعات نشان می‌دهد افرادی که نوشیدنی‌های شیرین شده با شکر مصرف می‌کنند نسبت به افرادی که مصرف نمی‌کنند به طور مداوم وزن بیشتری می‌گیرند. در یک مطالعه روی کودکان که هر وعده روزانه نوشیدنی های شیرین شده با شکر با افزایش ۶۰ درصدی خطر چاقی استفاده می‌شد، نتیجه گرفته شد که ضرر نوشابه برای کودکان هم وجود دارد. در واقع، نوشیدنی های شیرین یکی از چاق کننده ترین مواد رژیم غذایی مدرن هستند.

از ضرر نوشابه میتوان به این موضوع اشاره کرد که مقادیر زیادی شکر در کبد شما به چربی تبدیل میشود. شکر سفره (ساکارز) و شربت ذرت با فروکتوز بالا از دو مولکول، گلوکز و فروکتوز در مقادیر تقریبا مساوی تشکیل شدهاند. گلوکز میتواند توسط هر سلولی در بدن شما متابولیزه شود، در حالی که فروکتوز تنها توسط اندام کبد شما قابلیت متابولیزه شدن را دارد.

نوشیدنی های شیرین، ساده ترین و رایجترین راه برای مصرف مقادیر زیاد فروکتوز هستند. هنگامی که بیش از حد مصرف میکنید، کبد شما فروکتوز را به چربی تبدیل میکند و مقداری از چربی به صورت تری گلیسیرید خون به بیرون فرستاده میشود، در حالی که بخشی از آن در کبد شما باقی میماند. با گذشت زمان، این میتواند باعث بیماری کبد چرب غیر الکلی شود.

از دیگر دلایل مضر بودن نوشابه این است که تجمع شکر، چربی شکم را به شدت افزایش میدهد. مصرف زیاد قند با افزایش وزن مرتبط است. به ویژه، فروکتوز که با افزایش قابل توجهی از چربی خطرناک اطراف شکم و اندام های شما مرتبط است. این به عنوان چربی احشایی یا چربی شکم شناخته میشود.

چربی بیش از حد شکم با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ و بیماری قلبی مرتبط است. در یک مطالعه ۱۰ هفت های، ۳۲ فرد سالم از نوشیدنی های شیرین شده با فروکتوز یا گلوکز استفاده کردند. افرادی که گلوکز مصرف میکردند، افزایش چربی پوست داشتند که با بیماری متابولیک مرتبط نیست، در حالی که آنهایی که فروکتوز مصرف میکردند چربی شکمشان به میزان قابل توجهی افزایش یافت.

نوشابه قندی ممکن است سبب مقاومت به انسولین نیز بشود، که یکی از ویژگی های کلیدی سندرم متابولیک است. این به صورتی است که هورمون انسولین، گلوکز را از جریان خون به سلول های شما هدایت میکند اما وقتی نوشابه شیرین مینوشید، سلولهای شما ممکن است نسبت به اثرات انسولین حساسیت یا مقاومت کمتری نشان دهند. هنگامی که این اتفاق میافتد، پانکراس شما باید انسولین بیشتری بسازد تا گلوکز را از جریان خون شما حذف کند.بنابراین سطح انسولین در خون شما افزایش مییابد و این وضعیت به عنوان مقاومت به انسولین شناخته میشود.

مقاومت به انسولین عامل اصلی سندرم متابولیک است که پله‌ای به سوی دیابت نوع ۲ و بیماری قلبی میباشد. مطالعات حیوانی نشان میدهند که فروکتوز اضافی باعث مقاومت به انسولین و افزایش مزمن سطح انسولین میشود. یک مطالعه بر روی مردان سالم و جوانا نشان داد که مصرف متوسط فروکتوز باعث افزایش مقاومت به انسولین در کبد میشود.

میتوان به این موضوع اشاره کرد که سودای شکری فاقد مواد مغذی ضروری است. ضرر نوشابه‌ های قندی به علت فقر مواد مغذی ضروری، ویتامین، مواد معدنی و فیبر نیز می‌باشد. به جز مقدار بیش از حد شکر و کالری‌های غیر ضروری هیچ چیز خاصی را به رژیم غذایی شما اضافه نمیکنند.

شکر ممکن است باعث مقاومت لپتین شود. لپتین هورمونی است که توسط سلول‌های چربی بدن شما تولید میشود و تعداد کالری هایی که میخورید و می‌سوزانید را تنظیم میکند. سطح لپتین در پاسخ به گرسنگی و چاقی تغییر خواهد کرد، بنابراین اغلب به آن هورمون سیری یا گرسنگی میگویند. اکنون اعتقاد بر این است که مقاومت در برابر اثرات این هورمون که به آن مقاومت به لپتین گفته میشود، یکی از محرک های اصلی افزایش چربی در انسان است.

در واقع، تحقیقات حیوانی مصرف فروکتوز را با مقاومت به لپتین مرتبط می‌داند. در یک مطالعه، موش‌ها پس از تغذیه مقادیر زیادی فروکتوز به لپتین مقاوم شدند. به طور شگفت انگیزی، زمانی که آنها به رژیم غذایی بدون قند بازگشتند، مقاومت به لپتین ناپدید شد. این مورد هم به عنوان ضرر نوشابه محسوب میشود.

یکی از جالب ترین آسیب‌ها و ضرر نوشابه اعتیادآور بودن سودای قندی است. خوردن قند ممکن است باعث ترشح دوپامین در مغز شود که احساس لذت را ایجاد می‌کند. همچنین ممکن است اثرات مشابهی در افراد خاص نیز داشته باشد، زیرا مغز شما به دنبال فعالیت هایی است که دوپامین را آزاد میکنند. در واقع، مطالعات متعدد نشان میدهند که شکر و به طور کلی غذاهای ناسالم فرآوری‌شده مانند داروهای سخت، بر مغز شما تأثیر میگذارند.

برای افرادی که مستعد اعتیاد هستند، شکر ممکن است باعث رفتار پاداش جویانه شود که به عنوان اعتیاد به غذا شناخته می‌شود. مطالعات بر روی موش‌ها نیز نشان می‌دهد که شکر می‌تواند از نظر فیزیکی هم اعتیادآور باشد. بسیاری از مردم نوشیدنی‌های شیرین را با الگویی که برای مواد اعتیادآور و سوء مصرف‌کننده معمول است، مصرف می‌کنند.

نوشیدنی های قندی ممکن است خطر بیماری قلبی را افزایش دهند. مدتها است که مصرف شکر با خطر بیماری قلبی مرتبط است. به خوبی ثابت شده که نوشیدنی‌های شیرین شده با قند عوامل خطر بیماری قلبی از جمله قند خون بالا، تری گلیسیرید خون، ذرات کوچک و متراکم LDL را افزایش میدهند. یک مطالعه ۲۰ ساله بر روی ۴۰۰۰۰ مرد نشان داده است، کسانی که روزانه ۱ نوشیدنی شیرین می‌نوشند در مقایسه با مردانی که به ندرت نوشیدنیهای شیرین مصرف میکنند، ۲۰ درصد بیشتر در معرض خطر حمله قلبی یا مرگ بر اثر آن قرار دارند.

در افرادی که نوشابه مینوشند خطر ابتلا به سرطان بیشتر است. سرطان معمولا با سایر بیماری‌های مزمن مانند چاقی، دیابت نوع ۲ و بیماری قلبی همراه است. به همین دلیل، تعجبآور نیست که ببینیم نوشیدنی های شیرین اغلب با افزایش خطر ابتلا به سرطان مرتبط هستند. یک مطالعه بر روی بیش از ۶۰۰۰۰ بزرگسال نشان داد، کسانی که زیاد نوشابه های گازدار در هفته می‌نوشند، ۸۷ درصد بیشتر از کسانی که نوشابه مصرف نمیکنند، در معرض ابتلا به سرطان لوزالمعده قرار دارند.

مطالعه دیگری در مورد سرطان لوزالمعده نشان داد که مصرف نوشابه ارتباط قوی با زنان، در ابتلا به این نوع سرطان دارد. زنان یائسهای که مقدار زیادی نوشابه شیرین می‌نوشند نیز ممکن است در معرض خطر بیشتری برای سرطان آندومتر یا سرطان پوشش داخلی رحم قرار داشته باشند. علاوه بر این، مصرف نوشیدنی های شیرین شده با شکر، با عود سرطان و مرگ در بیماران مبتلا به کولورکتال مرتبط است. این مورد هم از خطرناکترین دلایل ضرر نوشابه بود.

قند و اسیدهای موجود در نوشابه یک فاجعه برای سلامت دندان‌ها است. این یک واقعیت شناخته شده است که ضرر نوشابه برای دندان بسیار زیاد است. سودا حاوی اسیدهایی مانند اسید فسفریک و اسید کربنیک است. این اسیدها یک محیط بسیار اسیدی در دهان شما ایجاد میکنند که دندانهای شما را در برابر پوسیدگی آسیب پذیر میکند. در حالی که اسیدهای موجود در نوشابه میتوانند به خودی خود باعث آسیب شوند، این ترکیب با شکر است که ضرر نوشابه را زیاد میکند. شکر انرژی قابل هضم را برای باکتریهای بد دهان شما فراهم میکند که همراه با اسیدها، به مرور زمان سلامت دندانها را از بین میبرد.

در کسانی که نوشابه مینوشند خطر ابتلا به نقرس به شدت افزایش مییابد. نقرس یک وضعیت پزشکی است که با التهاب و درد در مفاصل، به ویژه انگشتان شست پا مشخص میشود. نقرس معمولا زمانی رخ میدهد که سطوح بالای اسید اوریک در خون متبلور شوند. فروکتوز، کربوهیدرات اصلی شناخته شده برای افزایش سطح اسید اوریک است. در نتیجه، بسیاری از مطالعات مشاهده‌ای بزرگ، ارتباط قوی بین نوشیدنی‌های شیرین‌شده با قند و نقرس را مشخص کرده‌اند. علاوه بر این، مطالعات طولانی‌ مدت، نوشابه‌های قندی را با ۷۵ درصد افزایش خطر ابتلا به نقرس در زنان و تقریبا ۵۰ درصد افزایش خطر در مردان مرتبط می‌دانند.

مصرف شکر با افزایش خطر زوال عقل مرتبط است. این ضرر نوشابه را جدی بگیرید. زوال عقل یک اصطلاح جمعی برای کاهش عملکرد مغز در افراد مسن است. شایع‌ترین شکل بیماری زوال عقل، آلزایمر است. تحقیقات نشان میدهد که هر افزایش تدریجی قند خون به شدت با افزایش خطر زوال عقل مرتبط است. به عبارت دیگر، هرچه قند خون شما بالاتر باشد، خطر ابتلا به زوال عقل بیشتر میشود.

از آنجایی که نوشیدنی های شیرین شده با قند، منجر به افزایش سریع قند خون می‌شوند، منطقی است که میتوانند خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش دهند. مطالعات نشان میدهد که دوزهای زیاد نوشیدنی های شیرین میتوانند حافظه و توانایی های تصمیم گیری را مختل کنند.

در اینجا باید ضرر نوشابه برای معده را هم یادآوری کنیم. یکی از دلایلی که ممکن است بعد از نوشیدن نوشابه احساس کنید، درد شدید در معده است، چرا که کربنات موجود در نوشیدنی میتواند باعث ایجاد گاز و نفخ شود. به گفته موسسه ملی دیابت و بیماری های گوارشی و کلیوی، نوشیدن نوشابههای گازدار هوای بیشتری را به دستگاه گوارش شما منتقل میکنند که میتواند باعث نفخ و ایجاد گاز در بدن شود.

انواع نوشابه ها و مضرات آن‌ها بر بدن

همانطور که گفته شد یک قوطی کولا معمولی حاوی هفت قاشق چای خوری شکر (۳۵ گرم) است، بنابراین اگر به طور منظم این نوشیدنی را بنوشید، برای دور کمر و دندانهایتان بسیار مضر است. برای اینکه از ضرر نوشابه محفوظ بمانید، باید به جای آن یک قوطی کولای بدون قند انتخاب کنید، یا حتی بهتر از آن، انتخاب خود را به آب یا چای یا قهوه شیرین نشده تغییر دهید.

نوشیدنی های انرژی زا از مواد افزودنی مانند تائورین و گوارانا و همچنین کافئین تشکیل میشوند. در حقیقت، انرژی موجود در نوشیدنی‌های انرژی‌زا عمدتا از شکر می‌آیند. مصرف متوسط کافئین نباید برای سلامت قلب شما مشکلی ایجاد کند، اما برخی از افراد، به ویژه کودکان، نسبت به اثرات آن حساستر از دیگران هستند.

این موضوع ضرر نوشابه انرژی زا نیز تایید می‌کند. از زیر مجموعه‌های نوشابه های انرژی زا میتوان به نوشابه های زیرو اشاره کرد که در آن به جای شکر از شیرین‌کننده‌ها استفاده می‌کنند، بنابراین از نظر کالری انتخاب بهتری هستند. اما در کل ضرر نوشابه زیرو هم قابل توجه است.

هنگامی که در طول یک روز طولانی در محل کار نیاز به یک نوشیدنی گازدار دارید یا زمانی که میل به شیرینی دارید و می‌خواهید نوشیدنی گازدار مصرف کنید، باید به یاد داشته باشید که ضرر نوشابه چقدر زیاد است و چقدر آسیب به خود وارد می‌کنید. اما شاید این سوال نیز برایتان پیش بیاید که کدام نوشابه ضرر کمتری دارد؟ آیا تفاوتی در نوشیدن دلستر و نوشابه هست؟ضرر نوشابه بیشتر است یا دلستر؟

مضرات مصرف دلستر

ما تمامی موارد ضرر نوشابه را گفتیم و به آن‌ها اشاره کردیم، حال بهتر است مضرات دلستر هم برای شما شرح دهیم تا بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید. در واقع دلستر هم مانند نوشابه دارای گاز میباشد. در مصرف دلستر، گاز آن باعث بروز مشکلات گوارشی اعم از التهاب و رفلاکس میشود. قند ترکیب شده در آن هم طبق معمول باعث افزایش وزن و آسیب رساندن به دندان ها و ... میشود.

در این قسمت ما به بیش از ۳۵ ضرر نوشابه به طور کلی اشاره میکنیم. ضرر نوشابه شامل مواردی چون افزایش وزن، دیابت، خرابی دندان، چربی اضافه شکم، درد مفاصل، عقب نشینی لثه، اختلال در کلیه، مشکلات رفتاری عصبی، مشکلات قلبی، سکته مغزی، بیماری قلب و عروقی، کلسترول خون، ضعف روده، سرطان روده بزرگ، مقاومت لپتین، پیری، ناباروری، آلزایمر، ضایعات قلبی، سرطان‌های تولید مثل، میگرن، کم آبی بدن، آسیب سلولی، اختلالات لنفاوی، آلرژی، بی‌خوابی، افسردگی، مشکل شیردهی، تاری دید، پوکی استخوان، ریزش مو، نفخ، سوزش معده، اختلال در نعوظ، سیروز صفراوی، سرطان مثانه و تومور مغزی میباشد.

چگونه از دندان‌ها در برابر نوشابه محافظت کنیم؟

راه حل واضح چیست؟ متوقف کردن نوشیدن نوشابه! اما به نظر میرسد بسیاری از ما نمیتوانیم این عادت را ترک کنیم. با این حال، کارهایی وجود دارد که میتوانید برای کاهش خطر آسیب دیدن دندان های خود انجام دهید.

در حد اعتدال بنوشید

سریع بنوشید. هرچه مدت زمان بیشتری برای نوشیدن یک نوشابه صرف شود، زمان بیشتری برای آسیب رساندن به سلامت دندان شما صرف می‌شود. هر چه سریع‌تر بنوشید، قندها و اسیدها زمان کمتری برای آسیب رساندن به دندانهای شما دارند.

از نی استفاده کنید. این به دور نگه داشتن اسیدها و قندهای مضر از دندان کمک میکند. سپس دهان خود را با آب بشویید. شستن دهان با مقداری آب بعد از نوشیدن نوشابه به شستشوی باقی‌مانده قندها و اسیدها کمک میکند و از حمله آنها به دندان جلوگیری میکند.

قبل از مسواک زدن صبر کنید. علیرغم آنچه ممکن است فکر کنید، مسواک زدن بلافاصله پس از نوشیدن نوشابه ایده خوبی نیست. این به این دلیل است که اصطکاک در برابر دندان‌های آسیب‌پذیر و اخیرا اسیدی شده، می‌تواند بیشتر از اینکه فایده‌دار باشد، ضرر داشته باشد. در عوض، ۳۰ تا ۶۰ دقیقه منتظر بمانید.

قبل از خواب از نوشیدنی های گازدار خودداری کنید. نه تنها قند احتمالا شما را بیدار نگه میدارد، بلکه شکر و اسید تمام شب فرصت دارند تا به دندان های شما حمله کنند. تمیز کردن منظم دندان ها را انجام دهید. معاینات منظم، مشکلات احتمالی را قبل از بدتر شدن شناسایی میکنند.

کلام آخر

در این مقاله مختصر و مفید از کلیات و جزئیات ضرر نوشابه گفتیم. بیماری هایی که ناشی از مصرف نوشابه هستند را معرفی کردیم تا مطلع شوید. نتیجه گرفتیم نوشیدنی‌های شیرین یا نوشابه‌های گازدار ممکن است برای جوانه‌های چشایی مفید باشند، اما اثرات مضر زیادی بر بدن انسان دارند. بنابراین افراد معتاد به این نوشیدنیها باید به مضرات نوشابه بر بدن انسان نیز توجه کنند. امیدواریم پس از مطالعه این مقاله به هدف خود رسیده باشید.