سلام نو - سرویس گردشگری: استان سمنان و شهر دامغان بسیار مورد توجه پادشاهان قاجار بوده‌اند؛ به همین دلیل آغامحمدخان و فتحعلی‌شاه قاجار اقدام به ساخت عمارتی در این منطقه کردند که تا به امروز برجای مانده است. این مجموعه که با نام چشمه علی شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی دامغان محسوب می‌شود. البته ویژگی‌های خاص اقلیمی و محیط سرسبز و باصفای چشمه علی باعث شده است تا از زمان‌های قدیم این منطقه و چشمه‌ی آن مورد توجه مردم و حاکمان قرار گیرد.
چشمه علی دامغان در کجا قرار دارد؟
چشمه علی در استان سمنان و جاده دامغان به کیاسر و ساری قرار دارد؛ به همین دلیل عده‌ای به آن چشمه علی مازندران هم می‌گویند. البته نام‌های دیگر آن چشمه علی بولاغ و پنجاه چشمه است. برای رسیدن به این چشمه، کافی است خود را از هر نقطه‌ای که در کشور هستید به شهر دامغان برسانید. از آنجا هم با پرس‌وجو از اهالی شهر، جاده کیاسر و ساری را پیدا کنید. ۳۳ کیلومتر که در این جاده حرکت کنید، به چشمه علی خواهید رسید. از نظر تقسیمات جغرافیایی باید بگوییم این چشمه جزو دهستان رودبار محسوب می‌شود. یک دریاچه در شمال و یکی دیگر هم در جنوب چشمه واقع شده است.
سرگذشت چشمه
علاقه‌ی فتحعلی شاه به این خطه از ایران به این دلیل است که شهر دامغان در واقع زادگاه وی بوده و او در مولودخانه‌ی دامغان، چشم به جهان گشوده است. وی پس از به سلطنت رسیدن، چندین بار به این شهر سفر کرده است. زمانی که فتحعلی‌شاه برای جلوگیری از پیشرفت‌های نادر میرزا پسر شاهرخ نادری در مشهد به‌سمت خراسان می‌رفت، در این مکان توقف کرد و همان زمان دستور داد که این عمارت را در آنجا بنا کنند.
معماری مجموعه
پس از ساخت عمارت فوق، شاه اعلام کرد: «این عمارت، کعبه ثانی نیاز دارد» و دستور داد تا مسجدی در کنار چشمه بسازند. پس در کنار این عمارت مسجدی با طاق‌های رومی ساخته شد که تا چندین سال قبل نیز آثاری از آن دیده می‌شد. فتحعلی‌شاه در آن زمان دستور داد وقف‌نامه‌ای را برای چشمه‌علی بر دو سنگ حک کرده و در مسجد نصب کنند، ولی به‌دلیل عدم کارایی و مخروبه شدن مسجد، آثار باقی‌مانده تخریب و مجددا در همان محل مسجدی زیبا احداث شد.
چشمه علی دارای دو دریاچه است که یکی در شمال و دیگری در جنوب عمارت فتحعلی شاه قرار دارد. قسمت اعظم آب چشمه از دریاچه شمالی خارج می‌شود.بنای چشمه‌علی از دو قسمت تشکیل شده است؛ یکی عمارت قراول‌خانه که بنایی خشتی و معماری صفوی دارد و در زمان آغا محمد خان قاجار مورد استفاده قرار می‌گرفته و قسمت دوم، بنایی است که درون آب ساخته شده و پایه‌ای سنگی دارد. خود بنا آجری است. ساختمان مجموعه چشمه علی که توسط فتحعلی شاه قاجار ساخته شده است، درسمت شمالی و داخل دریاچه قرار دارد. به فاصله حدود پانصد متر از تپه های آبده، ساختمانی است دو طبقه و دارای ایوان محصور در آب است. طبقه فوقانی و تحتانی از دو طرف باز است و هر کس در آن بنشیند دو طرف دریاچه را می‌ببیند.
در ساختمان‌های تاریخی ایران، به خصوص در قلعه‌ها، ارگ‌ها و برج‌ها قسمتی به نام قراول‌خانه وجود داشته است. قراول‌خانه‌ها معمولا کاربردهای گوناگونی داشته‌اند، از جمله: محل استراحت قراول‌ها و انبار اسلحه‌ی آن‌ها، پادگان برای محافظت مناطق، جایگاه نگه‌داری و توقف ارابه‌ها و اسب‌های سلطنتی.
نحوه دسترسی
سفر زمینی با خودروی شخصی به شهر دامغان بهترین روش دسترسی از تهران به این شهر است. به این منظور، از تهران در بزرگراه امام رضا شروع به حرکت کنید. پس ۳۳۰ کیلومتر طی مسیر، به این شهر خواهید رسید.
نظر شما