سلام نو-سرویس گردشگری: قزوین سالها قبل از صفویه قلعه داشته است. این را استخری، یاقوت الحماوی، ابن حوقل و ناصرخسرو در سفرنامه‌ها و نوشته‌های خود تأیید کرده‌اند و حمدالله مستوفی آن را به زمان شاپور ساسانی نسبت می‌دهد که بعدها توسط شاهان عباسی و دیلمی بازسازی و تعمیر شد. مستوفی می گوید: محیط آن ۱۰۰۰۰ پا بود.
سالها بعد، هنگامی که شاه طهماسب صفوی پایتخت را از تبریز به قزوین منتقل کرد، حصاری وسیع در اطراف شهر با دروازه‌های متعددی برای مسافران ایجاد کرد و شهر را از حملات احتمالی محافظت می‌کرد. تعداد دروازه‌ها بر اساس برخی مورخان، هشت و بر اساس برخی دیگر نه دروازه بوده است. چهار دروازه به نام‌های پنبه‌ریسه یا شاه، تهران، مغلوک یا همدان (در کوشک) و رشت دارای نمای آجری بوده و با کاشی تزئین شده‌اند. دروازه‌های دیگر به زیبایی آن‌ها نبودند که لرد کرزن در کتاب پارس و پرسش ایرانی به آن اشاره کرده است. در میان این دروازه‌ها، تنها دو دروازه همچنان پابرجا هستند و بر زیبایی‌های تهران می‌افزایند: دروازه تهران و دروازه کوشک.
دروازه تهران یا دروازه قدیم تهران که منسوب به دوره قاجاریه است در خارج از شهر قزوین در جاده تهران- قزوین ساخته شده است. مسافران تهران، شمیرانات و ری از این دروازه وارد قزوین می‌شوند. در دوره پهلوی که شهر گسترش یافت، مکان این دروازه به جای در قلب شهر تغییر کرد، اما همچنان دروازه قدیم تهران باقی مانده است.
در دو طرف دروازه دو نما قرار دارد و با کاشی کاری‌های زیبایی تزئین شده است. هشت مناره که نشانه راه یافتن مسافران بوده و سه ورودی در این دروازه ساخته شده است. ورودی اصلی که بزرگتر از بقیه است دارای سقف قوسی است. اما سقف دو ورودی دیگر که از دو طرف به صورت متقارن سازماندهی شده‌اند، نیم دایره است. به نظر می‌رسد هر ورودی برای یک کلاس خاص باشد. یکی برای عابران پیاده و دیگری برای کسانی که سوار شده بودند یا احتمالا همه ورودی‌ها را در زمانی که مسافران زیاد بودند باز کردند.
این دروازه که از دو طرف با کاشی‌های هفت رنگ تزئین شده و ظاهری به رنگ آبی کبالتی دارد، در سال ۱۳۴۷ شمسی توسط اداره فرهنگ و هنر قزوین تعمیر و کاشی‌های آن بازسازی شد. پس از انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان در زمان شاه عباس بزرگ و بعدها به دلیل گسترش شهر در زمان پهلوی این دروازه اهمیت خود را از دست داد به طوری که امروزه تنها به یک سازه معمولی در ورودی شرقی شهر تبدیل شده است. میدان هاشمی بدون هیچ ترافیکی مثل گذشته، بدون در و حفاظ. با این حال ارزش چندین بار دیدن را دارد. این دروازه در تاریخ ۳۰ مرداد ۱۳۵۴ شمسی به عنوان یکی از آثار ملی ایران با شماره ۳۹۲ به ثبت رسیده است.
نظر شما