سرکوب سود بین بانکی توسط بانک مرکزی

به گزارش سلام نو به نقل از تجارت‌نیوز، بانک مرکزی امروز جدیدترین بروزرسانی از نرخ بهره بین بانکی را اعلام کرد که نشان از تغییر اندک آن دارد.

مطابق اعلام بانک مرکزی، میانگین موزون نرخ بهره بین بانکی در پایان هفته جاری با کاهش ناچیز 0.01 واحد درصدی مواجه شد. با این کاهش، نرخ بهره بین بانکی در پایان دوم آذر ماه 1401 به رقم 20.89 درصد رسید.

بانک مرکزی علاوه بر نرخ بهره بازار بین بانکی، حداقل نرخ توافق بازخرید را نیز اعلام کرد که این رقم همچون 12 هفته گذشته بدون تغییر در 21 درصد ثابت باقی ماند.

نرخ بهره بین بانکی چیست؟

اگر یک بانک یا موسسه اعتباری در پایان روز با کمبود نقدینگی مواجه شود، می‌تواند به جای استفاده از منابع بانک مرکزی، نیاز خود را از بازار بین بانکی و با استقراض از دیگر بانک‌ها برطرف کند.

در بازار بین بانکی، نقدینگی از بانک‌ها و موسسات مالی دارای مازاد به موسسات مالی دارای کسری وجوه انتقال داده می‌شود. این وام‌های یک شبه با نرخ بهره مشخصی پرداخت می‌شوند که به آن نرخ بهره بین بانکی اطلاق می‌شود.

سرکوب سود بین بانکی توسط بانک مرکزی

با ثبت عدد 20.89 درصد برای نرخ بهره بین بانکی در پایان این هفته، حالا این نرخ هم برای دوازدهمین هفته متوالی در کانال 20.8 درصد تا 21 درصد در نوسان است.

این در حالی است که سود بین بانکی سال جاری را با روندی صعودی آغاز کرده بود اما پس از اعتراضات اهالی بازار سرمایه نسبت به عواقب رشد این نرخ بر بازار سهام، سرکوب این نرخ آغاز شد.

به طوری که صعود نرخ بهره بین بانکی در سقف خود در 21.31 درصد پایان یافت و پس از نرخ مذکور روندی نوسانی را آغاز کرد.

با وجود اینکه رئیس کل بانک مرکزی، از ثبات نرخ بهره بین بانکی در کانال 20 درصد می‌گوید اما کارشناسان اقتصادی بر این باورند که نوسان بهره بین بانکی در این کانال نه به دلیل ثبات آن بلکه به دلیل سرکوب آن توسط بانک مرکزی است.

توافق بازخرید یا ریپو

از سویی دیگر استفاده از قرارداد بازخرید یا ریپو نیز یکی دیگر از روش‌های تامین نقدینگی برای بانک‌ها است. در این قرارداد، بانکی که نیازمند نقدینگی است، اوراق بهادار خود را به بانک با مازاد نقدینگی واگذار می‌کند و همزمان متعهد می‌شود که همان اوراق بهادار یا معادل آن را در آینده و با قیمت مشخصی بازخرید کند.

نرخی که این قیمت را تعیین می‌کند، همان نرخ ریپو است.

چرا تغییرات سود بین بانکی و ریپو مهم است؟

در اقتصاد ایران که نرخ بهره سپرده و وام به صورت دستوری به بانک‌ها ابلاغ می‌شود، نرخ بهره بین بانکی و ریپو، از معدود ابزارهای کنترل تورم به شمار می‌روند.

افزایش نرخ سود بین بانکی و ریپو می‌تواند عامل مهمی برای کاهش انتظارات تورمی و سطح عمومی قیمت‌ها باشد. با این حال کارشناسان بورسی، افزایش این دو نرخ را ضد بورسی و عامل خروج پول از بازار سهام می‌دانند.

اولویت بانک مرکزی چیست؟

در شرایط کنونی، به نظر می‌رسد بانک مرکزی به منظور کنترل اعتراضات اهالی بورس، با عرضه منابع خود در بازار بین بانکی، سیاست سرکوب نرخ بهره بین بانکی را در پیش گرفته است.

این در حالی است که نه تنها با این اعمال این سیاست بهبودی در وضعیت بورس ایجاد نشده، بلکه تبعات منفی آن می‌تواند تهدیدی جدی برای همه بخش‌های اقتصادی باشد.

به عقیده کارشناسان اقتصادی، بانک مرکزی با سرکوب نرخ بهره بین بانکی با عرضه منابع خود، سیاستی را در پیش گرفته است که می‌تواند بر آتش تورم دامن بزند.

این در حالی است که دولت سیزدهم بارها تاکید کرده است که قصدی جدی برای مهار تورم دارد اما در سیاست‌های این دولت در عمل، باعث رشد تورم می‌شود.