نکات مهم گردشگری برای سفر به شیراز + معرفی آثار باستانی و دیدنی شیراز

به گزارش سلام نو، شیراز دشت پهناوری از سرسبزی و فرهنگ در زمینه ای غیر حاصلخیز است. شیراز شهر گل سرخ، آواز پرندگان، محبت و صفاست. مهمتر از همه، شیراز شهر شعر سعدی و حافظ است. برجستگی این هنرمندان در این خلاصه شده که شعرشان، اشک به چشم و ستایش برزبان می آورد و اغلب ایرانیان با انباشت این اشعار در ذهننشان زندگی روزمره را با خط به خط آن گره می زنند و به کار میبرند.

بیشتر محوطه های سبز محبوب شیراز، در حالی که از نابودی با یورش مغول ها نجات یافت از مدتها قبل از بین رفت و تعداد اندکی از سازه های آن مربوط به قبل از قرن 18 میلادی است. شیراز در اواخر قرن هجدهم به عنوان پایتخت سلسله زندی (1749-1794) شکوفا شد.

در طی قرن نوزدهم شیراز مرکز مهمی برای تجارت خارجی بود که بیشتر آن از طریق بندر بوشهر وارد می شد. توسعه بنادر در خوزستان در اوایل قرن بیستم و به ویژه احداث خط آهن ایران، که از شیراز و بوشهر عبور کرده بود، منجر به کاهش این تجارت شد. با این حال صنایع مدرن در شیراز از دهه 1930 شروع به رشد کرد و اول از همه کارخانه های نساجی توسعه یافتند، اما بعد از سال 1965، تولید به صورت فزاینده ای متنوع تر انجام می شد و صنعتی شدن موجب جابجایی عمده مهاجران روستایی شد و جمعیت شهر در 40 سال گذشته تقریبا شش برابر شد.

آب و هوای شیراز

در تقسیمات اقلیمی جدید در منطقه معتدله ی شمالی قرار دارد و آب وهوای آن از نوع آب وهوای بریاست ولی به سبب ارتفاع زیاد از سطح دریا (بیش از 1500 متر)از نقاط هم عرض خود مانند کازرون و بنادر ریگ و گناوه بسیار خنک تر می باشد بارندگی آن در فصول پائیز و زمستان و اوائل بهار است .متوسط درجه حرارت ماهیانه آن 6و 16درجه است و درجات حداقل و حداکثر در بیشتر ایام سال از حد متوسط چندان دور نیست ،فقط در اواسط تابستان و زمستان ایام معدودی دارای گرما و سرمای شدید است .مقدار رطوبت و بارندگی هر چند غیر کافی است ولی نسبت به شهرهای جنوبی ایران زیادتر است.

خاک شیراز

خاک جلگه شیراز بسیار حاصلخیز است ،این خاک که از رسوبات کوه های اطراف در طی اعصار مختلف تولید شده هرچه به طرف مرکز و خاوری دشت پیش برویم بر نیروی بارآوری آن افزوده می شود،بطوریکه زمین های اطراف شهر در تمام مواقع سال درزیر کشت و زرع است و همه گونه محصولات صیفی و شتوی مانند گندم و جو حبوبات و برنج انواع سبزیجات در آن به عمل می آید.

آب های شیراز

دشت شیراز مانند حوضه ای بسته است که اطراف آن را کوه های مرتفع احاطه کرده اند و فقط در چند نقطه که ارتفاع این کوه ها کمتر شده راه خروج از هامون شیراز را شکل می دهد. شیب ارتفاعات دشت از همه طرف به سمت شرق و جنوب شرقی است و تمام آب های حاصل از بارندگی و ذوب برف در کوه های مرتفع غربی و یا در طبقات زیرزمین می روند و آب های زیرزمینی را تشکیل می دهند که در نقاط مختلف به صورت چشمه و قنات ظاهر می شود و یا به صورت رودخانه و سیلاب از کوه ها و ارتفاعات جاری شده و در عمیق ترین نقطه هامون جمع شده و دریاچه مهارلو را تشکیل می دهد، در نتیجه آب این دریاچه بسیار شور است و در تابستان که آب های آن تبخیر می شوند، قطعات نمک بر روی آب شناور است. رودخانه کوچک قراباغ و رودخانه بهاره شیراز به این دریاچه می ریزند. آب های دیگری هم به صورت دریاچه های کوچک در دامنه کوه های شرقی وجود دارد.

مناطق دیدنی شیراز

بازار وکیل شیراز

این بازار بسیار زیبا و عجیب بازار اصلی شیراز است و صدها مغازه و اصطبل دارد. بازار وکیل به شکل لابیرنت دلپذیری است که برای خرید فرش، ادویه جات، جواهرات و کالاهای خانگی ساخته شده. برای دیدن تمام و کمال بازار، قدم زدن در اطراف چایخانه ها، حیاط ها، کاروانسراها و حمام های سنتی به بیشتر از یک بعداز ظهر نیاز دارید. سقف های قوسی شکل نمونه زیبایی از معماری قرن 18 دوران حکومت زندیه است.

باغ ارم

کشت باغ های زیبای شیراز مشهور است و ارم نمونه فوق العاده ای از آن است. باغ ارم در باغ گیاه شناسی دانشگاه شیراز قرار دارد و مملو از درختان سرو، پرچین های طرح دار و بوته زارهای گل سرخ است. در مرکز باغ استخری کوچک و کاخ قاجاری بسیار زیبایی است که دیدار آن برای عموم ممنوع است.این باغ در شمال رودخانه کوشک و روبروی دانشگاه شیراز واقع شده.

شاه چراغ

مقبره شاه چراغ ، آرامگاه خوش منظره ی احمدبن موسی کاظم برادر هشتمین امام شیعیان، امام رضاست . اما محل دفن کنونی از زمان قاجار به طور قابل توجهی توسعه یافته است. در وسط حیاط مرکزی حوضی قرار دارد و درون معبد از کاشیکاری های آبی به سبک ایرانی کار شده و نیز آیینه کاری درخشانش آن را به یکی از زیباترین مسجد های شیراز بدل کرده است.

مسجد نصیرالملک

این مسجد که چندان از شاه چراغ دور نیست به نام مسجد صورتی هم خوانده می شود، از بناهای مشهور شیراز است. این مسجد دوره قاجاری در سال 1888 تکمیل شده و برای تزیینات داخلی بسیار شادی بخش آن معروف است. پنجره های شیشهای رنگی، کاشی ها و سقف های نقاشی شده و قالی های متعدد ایرانی، زیبایی مسحورکننده و متفاوتی را ارائه می دهد که بی تردید شگفت آور است. هر زاویه ای از این مسجد با ردیف ستون های حکاکی شده دقیق، دیدی زیباتر از دیگر زاویه ها دارد این مسجد به دستور میرزا حسن علی ملقب به نصیرالملک که یکی از بزرگان سلسله قاجار بوده ساخته شده و معماریش هم کار محمد حسن معمار بوده که مدت ساخت آن حدود ۱۲ سال و از سال ۱۲۵۵ تا ۱۲۶۷ خورشیدی طول کشیده..

آرامگاه حافظ

حافظ قطعا شاعری محبوب و قابل احترام در کانون ادبیات فارسی است و استاد غزل (شعر کوتاه، عاشقانه و قافیه دار) شناخته می شود، همه اقشار ایرانی در مواقع مقتضی از اشعار وی اقتباس می کنن. آرامگاه حافظ در باغی زیبا و محافظت شده در شمال شیراز است و بیشتر از یک مقصد گردشگری، به عنوان مکانی زیارتی برای طرفدارانش از سراسر جهان است. اگر می خواهید فال بگیرید به چای خانه آنجا سری بزنید و از نبوغ شاعرانه ی او در ظرایف شوخ طبعانه در زمینه های گسترده شگفت زده شوید.

آرامگاه سعدی

این شاعر قرن 13 ، از پیش کسوتان پرآوازه حافظ است و یکی از گرانقدرترین اعقاب شیرازی های امروز است. بسیاری از پندهای اخلاقی او به صورت ضرب المثل درآمده و سادگی و بی تکلفی اشعارش زبانزد است. آرامگاه او، هرچند در نزدیکی آرامگاه حافظ است ولی به شلوغی آرامگاه حافظ نیست و بهتر است در یک روز از هر دو محل دیدن کنید. چای خانه زیرزمینی آن بعد از گشتی در باغ و دیدن گل های سرخ و درختان سرو بسیار لذت بخش و آرامش بخش است.

پرسپولیس

پرسپولیس یا تخت جمشید، پایتخت تشریفاتی باشکوه امپراتوری هخامنشیان در بیش از 2500 سال پیش بوده است. این محل که نشانه ای از اوج دست آوردهای سیاسی و معماری ایران باستان بود توسط اسکندر کبیر مورد حمله وچپاول قرار گرفت. این سایت میراث جهانی یونسکو در حدود 70 کیلومتری شمال شیراز قرار دارد. رای دیدار از این ویرانه های چشمگیر باید چند ساعت خوب وقت بگذارید و مقدار زیادی آب با خود ببرید چون آفتاب بعدازظهر بیرحم است.

نقش رستم

دیدار از تخت جمشید شامل دیدار از مقبره های سنگی کنده کاری های برجسته نقش رستم و نقش رجب در نزدیکی آن است. نقش رستم شامل چهار مقبره عظیم است که در دیوار صخره ای ساخته شده که محل اختصاصی آرامگاه چهار پادشاه هخامنشی است. در پایین آن صخره های سنگی دیده می شود که پیروزی های مختلف امپراتوری ساسانی را به تصویر کشیده است، از قبیل زانو زدن امپراتور رم «والرین» در مقابل شاپور اول. با فاصله ای پنج دقیقه ای چهار حجاری برجسته دیگر ساسانیان را می یابید که نقش رجب نام دارد.

پاسارگاد

پاسارگاد مرکز سیاسی هخامنشی است که قبل از پرسپولیس ساخته شده. آرامگاه کوروش در50 کیلومتری شمال جانشین مشهورش است. آرامگاه مجزای سر سلسله امپراتوری هخامنشی در بالای جایگاهی که پلکان آن در تمام اطرافش کشیده شده قرار دارد و گفته می شود که اسکندر کبیر هم بعد از فتح پرسپولیس از آن دیدار کرده است.

ارگ کریم خان زند

ارگ کریم خانی در قرن 18 توسط بنیان گذار سلسله زندیه، کریم خان، ساخته شد. بعد از ساخت شیراز به عنوان پایتخت، ساختن این ارگ یکی از پروژه های بلندپروازانه کریم خان در شهر بود. این قلعه سربه فلک کشیده مستطیل شکل، چهار برج دایره ای شکل دارد (که در زمان خود به عنوان زندان استفاده می شد) و داخل آن عجیب تراز خارج سازه است. اگر به داخل بروید از سایه تعدادزیادی درخت سرو و چک چک لطیف آب درحوض میان ساختمان لذت ببرید، سپس از موزه دوران زندیه دیدن کنید.

باغ موزه نارنجستان قوام

صاحبان اصلی این باغ خاندان قوام الملک بودند که به مدت چند قرن در فارس حکومت می کردند و هنوز به این نام خوانده می شود. این باغ در زمان قاجار محل برگذاری نشست های بزرگان و شاهزاده ها بوده است. عمارت اصلی باغ بسیار زیباست و پر از آیینه کاری، نقاشی، کاشیکاری، گچبری و منبت کاریست و یکی از شاهکارهای دوره قاجاریه به شمار می رود. در حیاط بزرگ آن درخت های نارنج بسیاری است که لطافت خاصی به فضا بخشیده.

این بنا در سال ۱۳۴۵ خورشیدی توسط ابراهیم خان قوام الملک به دانشگاه شیراز هدیه شد و درحال حاضر دانشکده هنر معماری است.

عمارت کلاه فرنگی

این عمارت هشت ضلعی در میان باغ نظر شیراز توسط کریم خان زند ساخته شد و محل پذیرایی از مهمانان و سفیران خارجی و انجام مراسم رسمی و اعیاد بوده است.

نمای بیرونی عمارت با تزیینات کاشی نگاره های گل و مرغ و در بالای عمارت با اسپرها و لچکیهای کاشیکاری شده مزین شده است. این نگاره ها در چهار ضلع به صورت قرینه منظره شکارگاه و داستان به تخت نشستن سلیمان را نشان می دهد. در چهار سوی ساختمان چهار آب نما قرارداشته است. فضای درونی دارای یک بخش مرکزی و چهار شاه نشین جانبی است. در کف بخش مرکزی آب نمایی از سنگ مرمر یکپارچه به فضای داخل طراوت خاصی می بخشد.

باغ جهان نما

باغ جهان نما قدیمی ترین باغ شیراز است و از آب رودخانه رکنی سیراب می شده و در میان آرامگاه حافظ، هفت تنان، دروازه قرآن، خواجوی کرمانی، باباکوهی، باغ ملی، گهواره دید، کتابخانه ملی اسناد جای دارد.

این باغ در دوره آل مظفر و آل اینجو در قرن هشتم هجری قمری، قبل از یورش تیمور گورکانی، در اوج آبادانی بوده است، این باغ در دوره صفویه هم بسیار پر اهمیت بوده است.

دروازه قرآن

دروازه قرآن که در شمال شرقی شهر شیراز قرار دارد از دوره های قدیم در شیراز به جا مانده و در واقع خروجی شهر به سمت شهر مرودشت است. دروازه قرآن در نزدیکی مقبره خواجوی کرمانی، باغ جهان نما و حافظیه قراردارد. این دروازه بار اول در زمان عضدالدوله دیلمی ساخته شد و با قرار دادن قرآنی در آن مسافران در هنگام گذر از شهر متبرک می شدند. دروازه در زمان زندیه توسط کریم خان بازسازی شد ولی در دوران قاجار به دلیل وقوع چندین زلزله، صدمه زیادی دید. بنای جدید آن در سال 1328 توسط یکی از بازرگانان شیراز در فاصله کمی از بنای کهن ساخته شد. اندازه این بنا بزرگتر و دارای دهانه قوس تیزه دار، با دو ورودی کوچک بر روی جرزهای دو طرف و اتاق مستطیل شکلی بر فراز آن برای گذاشتن قرآن ساخته شد.

حمام وکیل

این حمام در زمان کریم خان زند و به دستور وی در غرب مسجد وکیل و در نزدیکی بازار وکیل ساخته شد. در ساخت این حمام بزرگ از اصول پیشرفته معماری زمان خود استفاده شده ، از قبیل شیب دار کردن و زاویه دار کردن برای جلوگیری از خروج گرما. سربینه یک هشت ضلعی منظم است با هشت ستون یکپارچه سنگی و سقف گنبدی، گرم خانه پوشیده از سنگفرش است و در زیر آن دالان های کم عرض و باریک برای جریان یافتن هوای گرم و بخار آب و زودتر گرم شدن کف حمام. در زیر سقف گنبدی شکل نقوش آهک بری زیبایی است که داستانهای آنها از مذهب، سنت، علایق و رویاهای مردم این دیار سرچشمه میگیرد.

خانه زینت الملوک

این بنا از زمان قاجار به جا مانده و توسط علی محمد خان قوام الملک دوم ساخته شده. سقف بیشتر اتاق های خانه چوبی است که همراه با نقاشی تصاویر پرندگان و حیوانات و گل و بوته تزیین شده.