جزئیات مذاکرات آبی عراق با ایران و ترکیه

به گزارش سلام نو به نقل از فارس، علی راضی سخنگوی وزارت منابع آبی عراق امروز یکشنبه خبر داد که این نهاد عراقی، پرونده آب را در دو بخش داخلی و خارجی پیگیری می‌کند که بخش خارجی آن، مربوط به مذاکره با کشورهای همسایه عراق است.

روزنامه المدی به نقل از راضی گزارش داد که پرونده مذاکره خارجی «درباره آب، مربوط به حال حاضر نیست، بلکه به سالهای قبل باز می‌گردد. باید با پیگیریهای دولت فدرال و حمایت از آن، به این پرونده اهمیت داد تا عراق بتواند به حق خود دست پیدا کند».

وی با اشاره به اینکه پس از تشکیل کابینه، حمایت زیادی از پرونده آب شده است، خاطر نشان کرد، در همین راستا، عون ذیاب وزیر آب عراق با محمد کاظم آل صادق سفیر جمهوری اسلامی ایران دیدار کرد که این مسئله، اقدام مهمی بود.

این مقام عراقی با اشاره به اینکه در دیدار مذکور توافق شد که نشستهایی در سطوح عالی برگزار شود و کمیته‌های فنی نیز فعالیت خود را از سر بگیرند، خبر داد، ذیاب همچنین با فرستاده رئیس جمهور ترکیه در امور آب تماس گرفت و توافق شد که دیدارهای فنی نیز با ترکیه صورت گیرد.

راضی در پایان خبر داد که مرحله بعد، اقدامات مهمی و اساسی در خصوص حقوق عراق در زمینه آب صورت خواهد گرفت. وزارت منابع آبی عراق پیش از این هم خواستار تشکیل کمیته مشترکی برای مذاکره با کشورهای همسایه این کشور شده بود.

در همین ارتباط، «مهدی رشید الحمدانی» وزیر پیشین منابع آبی عراق تیر ماه گذشته با انتقاد شدید از اظهارات اخیر سفیر ترکیه درباره مشکل آب در عراق، این اظهارات را در راستای تشویش اذهان عمومی و تهدید صلح اجتماعی دانست.

وی گفت: اظهارات سفیر ترکیه در بغداد درباره هدر رفت آب، درست نیست و موجب تحریک افکار عمومی و تهدید صلح اجتماعی در عراق می‌شود. الحمدانی در ادامه از وزارت خارجه عراق خواست تا این سفیر را احضار کند و یادداشت اعتراض خود درباره اظهارات مکرر او را به وی تحویل دهد.

وزیر منابع آبی عراق افزود: «ترکیه دارای حق قیمومیت بر عراق نیست و باید سهم عادلانه و منصفانه این کشور را بر اساس قوانین بین‌المللی تأمین و از دخالت در سیاست‌های آبی عراق پرهیز کند».

دولت ترکیه در دهه‌های گذشته در قالب یک پروژه راهبردی به نام گاپ، (به ترکی استانبولی Guneydogu Anadolu Projesi و به اختصار GAP ) اقدام به سدسازی گسترده در مسیر دو رودخانه بزرگ دجله و فرات کرده است. در این راستا «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه در ۱۵ آبان ۱۴۰۰ سرانجام سد بحث‌برانگیز «ایلیسو» را بر روی رود دجله افتتاح کرد. این سد گنجایش ۴۳ میلیارد متر مکعب آب یعنی سه برابر سد کرخه (بزرگترین سد ایران) دارد و پس از سد آتاتُرک دومین سد بزرگ ترکیه محسوب می‌شود.

سدسازی‌های ترکیه تاکنون اعتراضات وسیعی را در ایران و عراق در پی داشته و بسیاری محافل، گرد و غبار موجود در منطقه را حاصل خشک شدن زمین های کشاورزی در عراق به دلیل کم آبی شدید رود دجله و فرات می‌دانند. در سوریه نیز بسیاری از زمین های مرغوب کشت گندم و غلات در شمال شرق این کشور خشک شده است. با این حال ترکیه مدعی است که گرد و غبار یک پدیده طبیعی است و منشأ آن ارتباطی به سدسازی‌های این کشور بر روی دجله و فرات ندارد.