سلام نو _ سرویس گردشگری: فرهنگ بومی شیراز بسیار غنی و دارای جایگاه ویژهای است. لباس محلی شیراز، بازی محلی شیراز، آهنگ محلی شیراز، زبان مردم شیراز و مراسمات مختلف مانند عروسیها، عید نوروز و دیگر رسم و رسومات و آیینهای شیراز نشانه فرهنگ غنی و دیرین این شهر است. شیراز بعنوان یکی از کلان شهرهای ایران و مرکز استان فارس، در جنوب کشور به سبب جاذبههای گردشگری، تاریخی و فرهنگی فراوان همواره پذیرای گردشگران بسیاری بوده است. به جرات میتوان گفت شیراز یکی از زیباترین شهرهای ایران و شهر شعر، غزل، عشق، عاشقی، گل و بلبل است. که سعدی شیرازی در وصف این شهر اینگونه میسراید:
آن که نشنیدهست هرگز بوی عشق گو به شیراز آی و خاک ما ببوی
اگر شهرها انسان بودند بیشک شیراز دختری بود با چادری گلگلی و کاسهای آش در دستش که با دیدن چشمانش محو زیباییش میشدید.
آداب و رسوم شیرازیها در سال نو
تهیه شیرینی و تنقلات مخصوص نوروز: مردم شیراز به خصوص شهر شیراز از 15 روز پیش از تحویل سال نو، به استقبال نوروز میروند. به این صورت که مردان با تهیه شیرینی و تنقلات و زنان با دوختن و تهیه لباسهای نو برای خود و فرزندان و همچنین خانه تکانی مقدمات ورود به سال جدید را فراهم میکنند. شاید برایتان جالب باشد که بدانید در گذشته مردم شیراز خودشان شیرینی عید را درست میکردند و عمدتا انواع نانهایی که طعم شیرینی داشتند را میپختند. نان شیرین را بعد از این که از تنور بیرون میآوردند تا هنوز نرم و تازه بود، چند بار تا میزدند تا به صورت یک مربع به اندازه کف دست درآید. این نان بعد از چند دقیقه تـُرد و بسیار شکننده میشد که بسیار خوشمزه و بینظیر بود. همچنین در کنار نان شیرینی از وسایل پذیرایی دیگر عید به مانند تنقلاتی مثل برنجک، اَخُرِک و دنگو نیز استفاده میکردند که آنهم توسط زنان هنرمند شیرازی تهیه میشد.
عروسی درخت بهار نارنج: از روزگاران گذشته تا به کنون در شیراز رسم بر این است که اگر درخت نارنجی که در خانه است، نارنج کم بدهد یا اصلا ندهد، آن را عروس کنند و برایش مراسم عروسی بگیرند. برای این کار، ابتدا زن صاحب خانه، زنان همسایه را دعوت به عروسی درخت نارنج میکند، همه در یک زمان مشخص در خانه جمع شده و زن صاحبخانه ارهای را بر دست میگیرد تا شاخههای درخت بهار نارنج را ببرد. یکی از زنان همسایه جلو میآید و ضامن درخت میشود. سپس تور بسیار نازکی روی درخت میکشند، شکر پنیر روی درخت میپاشند، کِل میزنند، واسونک میخوانند و شادی مینمایند و بر این باورند که آن درخت، سال بعد در فصل بهار، بار نارنج خواهد داد. افسانه عروسی درخت بهار نارنج امروزه برای بسیاری از گردشگرانی که آداب و رسوم شیرازی ها را دوست دارند ،بسیار جالب است به ویژه مسافران خارجی که به شدن علاقهمندند در چنین مراسمی حضور داشته باشند و از این مراسم افسانهای دیدن کنند.
از بامداد عید نوروز، دید و بازدیدهای مردمان خونگرم شیراز آغاز میشود و در همه خانوادهها رسم بر این است که به دیدار کسی که از نظر سن و شخصیت بر دیگران مزیت دارد، بروند و دست او را ببوسند و تبریک بگویند و او نیز عیدی که شامل سکه یا پول است به آنها بدهد. بعضی افراد نیز صبح عید نوروز یک بشقاب گندم برشته که شامل کنجد، گندم، شاهدانه، نخودچی و کشمش است به اضافه یک بشقاب نان شیرینی به اضافه تخم مرغ رنگی یا سکه به کوچکترها هدیه میدهند.
لباس محلی شیرازیها
شیراز پایتخت فرهنگی ایران و دومین شهر ادبی جهان است. مردم شیراز مردمانی بسیار خونگرم، خوش مشرب و مهمان نواز هستند. از دیگر ویژگیهای مردم شیراز شاد بودن و خوشگذرانی آنهاست که فارغ از دغدغههای زندگی بسیار شاد زندگی میکنند و بسیار با نشاط هستند. اگرچه امروزه با صنعتی شدن زندگی، امروزه شاهد کاهش استفاده از لباسهای محلی هستیم، اما باید توجه کنیم که این لباسها ریشه در فرهنگ و تاریخ ما دارند و نباید به فراموشی سپرده شوند.
مردم شیراز نیز مانند دیگر قومیتهای ایران لباس محلی خاص خود را دارند. یکی از نمونههای لباس محلی شیراز، لباس عشایر است. رنگها و طرحهای پوشش زنان عشایر از طبیعت الهام گرفته میشود و شامل رنگهای بسیار شاد و زیباست. لباس زنان عشایر شامل کلاهک، آرخالق، تنبان، پاپوش، روسری، پیراهن و دامن(قر) است. لباس مردان عشایر نیز شامل کلاه، پیراهن، آرخالق، شال کمر، چقه و کپنک است.
یکی دیگر از لباسهای محلی زنانه به ویژه لباس عروس در جنوب استان فارس در شهر اوز و توسط هنرمندان دوخته میشود و خوسبافی نام دارد که برخی معتقدند این هنر از هندوستان آمده است. خوس از الیاف نقرهای بافته شده که از آن برای تزئین شلوار، روسری، پیراهن و جلیقه زنان و دختران استفاده میشود. اگر به شیراز سفر کردید پیشنهاد میکنم حتما لباس محلی شیراز را از نزدیک ببینید چرا که حتما شما هم از رنگ و طرحهای زیبا و تماشایی این لباسها ذوق زده خواهید شد.
نظر شما