آیا در صورت فوت همسر مهریه به زن تعلق می گیرد؟ + بهترین وکیل مهریه

بر طبق ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی به مجرد و قوت عقد، زن مالک تمام مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید. بنابراین زن دوشیزه (باکره) می تواند بعد از عقد تمام مهر را از شوهر مطالبه کند. اما به استناد ماده ۱۰۹۲ قانون مذکور اگر بین زوجین نزدیکی واقع نشده باشد و کار به طلاق بیانجامد زن مستحق نصف مهر خواهد بود و اگر شوهر قبلا بیش از نصف مهریه را پرداخت کرده باشد حق دارد مازاد را استرداد نماید.

حال سوال پیش می آید که اگر بین زوجین نزدیکی واقع نشده باشد و زن فوت کند وضعیت مهریه چه خواهد بود؟ آیا وراث او تمام مهر را می توانند از شوهر مطالبه کنند یا نصف آن را؟ و همچنین سوال پیش می آید اگر قبل از نزدیکی شوهر فوت کند مهریه زن او چگونه خواهد بود؟ آیا زن می تواند از وراث شوهر، تمام مهر او را مطالبه کند یا نصف آن را؟

در جواب باید گفت که بعد از عقد زن مالک تمام مهر می شود و می تواند آن را مطالبه کند و فقط اگر ازدواج آن ها منجر به طلاق شود مهریه زن نصف می شود و این حکم تسری به فوت شوهر یا زن، قبل از نزدیکی پیدا نمی کند پس در فرضی که زن فوت کند وراث او می توانند تمام مهر را از شوهر مطالبه کند و همچنین در صورت فوت شوهر، زن می تواند به طرفیت وراث شوهر، تمام مهر را مطالبه کند.

شرایط مهریه زن بعد از فوت شوهر

همان گونه که گفتیم ، زن به محض وقوع عقد مالک مهریه می شود و می تواند هر زمان که بخواهد آن را مطالبه کند . در پاسخ به این سوال که تکلیف مهریه بعد از مرگ شوهر چیست باید گفت که مهریه زن دینی است که بر ذمه مرد قرار دارد که یعنی از بدهی های مرد محسوب و مهر زوجه بعد از فوت شوهر هم مانند دیگر دیون او از محل ترکه او پرداخت می شود. 

اگر مرد پیش از این که با همسرش نزدیکی کند فوت شود ، زن همچنان می تواند مهریه خود را از ترکه مرد دریافت کند و از این لحاظ با طلاق تفاوت دارد که مهریه دختر باکره بعد از طلاق برابر با نیمی از مهریه ای است که در عقد تعیین شده است اما اگر شوهر پیش از ارتباط زناشویی فوت کند ، زن مستحق تمام مهریه خواهد بود .

طبق ماده 226 قانون امور حسبی ورثه مجبور به پرداخت مهریه نیست و در صورتی که ترکه به اندازه کافی برای پرداخت مهریه یا دیگر دیون متوفی نباشد ، اموال باقی مانده به نسبت بدهی بین طلب کاران تقسیم می شود : "ورثه ملزم نیستند غیر از ترکه چیزی به بستانکاران بدهند و اگر ترکه برای اداء تمام دیون کافی نباشد ترکه مابین تمام بستانکاران به نسبت طلب آنها تقسیم می‌ شود " هر چند طبق ماده 228 این قانون اگر ورثه بخواهند از اموال خود مهریه را بپردازند ممانعتی وجود ندارد : " ورثه می‌توانند دیون را از ترکه یا از مال خود ادا نمایند "

مهریه زن پس از مرگ شوهر ، هم در عقد دائم و هم در عقد موقت قابل مطالبه است و از این جهت با هم تفاوتی ندارند و تنها تفاوت آن ها در این است که اگر عقد موقت به ثبت رسمی نرسیده باشد ، امکان مطالبه آن از طریق اجرای ثبت وجود ندارد .

دریافت مهریه در صورت فوت همسر

آیا پس از مرگ همسر نیز دریافت مهریه نیازمند کمک وکیل مهریه می باشد؟

قطعا بله. زن پس از فوت همسر حق دریافت مهریه خود را به طور کامل از اموال او خواهد داشت. وکیل مهریه می تواند با آگاهی از این مورد برای دریافت حقوق زن بهترین اقدام لازم را انجام دهد.

  اول این که میزان حق‌الوکاله یا همان هزینه وکیل برای مهریه کاملاً وابسته به توافق وکیل و موکل است و بسیار تأثیرگذار است که وکیل در مراحل به اجرا گذاشتن را تا چه مرحله‌ای پیش ببرد و به عنوان مثال قرارداد وکالت برای مهریه می‌تواند این‌گونه باشد که وکیل از ابتدا صدور اجرائیه تا انتهای مراحل مزایده اموال توقیف شده را بدون حضور موکل در اداره ثبت انجام دهد و یا این که به این صورت باشد که فقط مرحله توقیف ماشین و یا خانه و حساب بانکی توسط وکیل انجام شود و … همچنین بسیار اهمیت دارد که زوجه اطلاعات کاملی از اموال زوج دارد یا خیر؟ چون در صورت نداشتن پلاک ثبتی، شماره حساب بانکی و پلاک خودرو به ناچار بایستی وکیل برای مهریه خودش اقدام به دست آوردن مشخصات کامل کند .

وظایف وکیل در پرونده مهریه چیست؟ و چند درصد مهریه به وکیل تعلق می‌گیرد؟

این که چند درصد مهریه به وکیل تعلق می‌گیرد قانونی وجود ندارد و صرفاً توافق وکیل و موکل است.

نکته مهم این که اساساً شراکت وکیل در مهریه تخلف انتظامی است مگر این که مثلاً نوشته شود ۶ % معادل ریالی مهریه نه این که ۶ % کل مهریه یا این که عدد مشخصی توافق شود. بنابراین نگران نباشید و کار را از ابتدا یعنی صدور اجرائیه بر عهده می‌گیریم که سختی برای موکل نباشد. اما عنایت داشته باشید که توقیف خودرو، به دو صورت است یعنی دو مرحله دارد. ابتدا توقیف سندی است و بعد توقیف فیزیکی، ما امور مربوط به توقیف سندی را به  طور کامل انجام می‌دهیم و دستور توقیف فیزیکی را هم اخذ می‌کنیم ولی توقیف خودرو را در معابر، پارکینگ و جای دیگر انجام نمی‌دهیم.

مسئله بسیار ظریف که وکیل خوب برای مهریه را از دیگر وکلا که به صورت تخصصی کار مهریه نمی‌کنند – قابل توجه وکلای جوان – این است که بعد از توقیف آپارتمان بایستی بلافاصله تقاضای کارشناس کرد که خانه یا آپارتمان را رؤیت کند و صورت‌جلسه نماید که مثلاً خالی است یا مستأجر ساکن است تا بعداً کسی مدعی این نشود که از مستثنیات دین است.

به درخواست موکل امکان ممنوع الخروج کردن زوج برای تمام یا قسمتی از مهریه فراهم است. بنابراین آنچه گفته شد از وظایف وکیل برای مهریه است.

نکته مهم : یکی از دغدغه ها در این زمینه نیم عشر اجرایی اجرای ثبت است در زمانی که زوجین آشتی کرده اند یا بخواهند توافقی جدا بشوند در اینجا بهتر است حود زوجه با درخواستی یا پرونده را مختومه کند یا رفع توقیف از مال توقیفی کند.

مهریه زن دوم بعد از فوت شوهر

همانطور که اشاره شد ، یکی از مهم ترین موارد حقوق زن بعد از فوت شوهر ، مهریه است و به محض انعقاد عقد نکاح ، زن مستحق گرفتن مهریه می شود و تفاوتی بین مهریه زن دوم بعد از فوت شوهر با زن اول او ندارد . همچنین مهریه همسر دوم در هر شرایطی قابل دریافت است ولو این که ازدواج زن دوم و مرد متوفی دائمی نباشد . هرچند زن و مرد در عقد موقت از هم ارث نمی برند اما تکلیف مهریه جداست و زوجه پس از مرگ مرد مهریه را می تواند از ما ترک او دریافت کند .

مهر زوجه اول هیچ ارجحیتی بر مهریه زن دوم ندارد.

گرفتن مهریه زن بعد از فوت شوهر

مطابق با قانون مدنی، اگر فردی از دنیا برود، باید اول همه بدهی‌ها و دین‌هایی که به گردن داشته پرداخت شود و در نهایت اگر چیزی از اموال منقول و غیر منقول او باقی ماند، بین ورثه تقسیم گردد. بنابراین اگر مردی فوت کند و مهریه همسرش را پرداخت نکرده باشد، زن در صورت دادخواست مطالبه مهریه می‌تواند این حق را بعد از فوت همسرش دریافت نماید. چگونگی مراحل دریافت مهریه بعد از فوت شوهر را در ادامه شرح می‌دهیم.

• اجرای ثبت

اولین قدم برای گرفتن مهریه، اجرای ثبت است. طبق قانون باید برای همه املاک و مستغلات از طریق اداره ثبت، اسناد و مدارک کافی را دریافت نموده و استعلامات لازم را انجام دهید. گرفتن این اسناد از اداره ثبت املاک و اسناد، برای ارائه به محاکم قانونی، الزامی است. سند ازدواج هم یک سند رسمی به شمار می‌رود و در آن مبلغ مهریه تعیین شده است. بنابراین زن می‌تواند با مراجعه به مراکز ثبت اسناد، مهریه خود را مطالبه کند. چرا که ابلاغیه‌ای برای وارثان متوفی ارسال می‌شود و از آنان خواسته می‌شود که مهریه زن را پرداخت نمایند. لازم به ذکر است که هزینه درخواست مهریه از طریق اجرای ثبت، معادل یک بیستم مبلغ مهریه می‌باشد.

زن می‌تواند به دفترخانه محلی که در آن عقد کرده مراجعه نماید و با ارائه سند ازدواج خود که در آن جا به ثبت رسیده، اقدام کند. در این شرایط یک حکم اجرائیه پرداخت مهریه صادر می‌شود و ورثه متوفی با دریافت این اجرائیه مطلع می‌شوند که برای مطالبه مهریه اقدام شده است و ظرف مدت ده روز از دریافت این ابلاغیه، آن‌ها فرصت دارند که مهریه را پرداخت نمایند. اگر بنا به هر دلیلی از پرداخت مهریه بعد از دریافت ابلاغیه، امتناع کنند، اموال به جای مانده از متوفی توقیف می‌شود و چنانچه اموالی برای توقیف نباشد، زن می‌تواند یک گواهی از اداره ثبت بگیرد و از طریق دادگاه مراحل کار را دنبال نماید.

• مراجعه به دادگاه

اگر زنی موفق به مطالبه مهریه خود از طریق اجرای ثبت نشد، کار به پایان نمی‌رسد و او می‌تواند دادخواستی را برای مطالبه مهریه ه طرفیت ورثه متوفی تنظیم نموده و به دادگاه خانواده ارائه کند. شایان ذکر است که هزینه دادرسی مهریه با مراجعه به دادگاه، سه و نیم درصد مبلغ مهریه می‌باشد. از آنجایی که مهریه زن جزو دیون ممتاز محسوب می‌شود، پرداخت آن نسبت به سایر دین‌ها، دارای ارجحیت است.

البته همانطور که قبلاً گفتیم ورثه ملزم به پرداخت دیون و بدهی‌های متوفی از منابع خارج از ترکه او نیستند و باید اگر چیزی از اموال باقی ماند، آن را میان طلبکاران به نسبت طلبی که دارند، تقسیم کنند. اما هنگام تقسیم بدهی‌ها و دین‌هایی که اولویت دارند، باید اول پرداخت شوند که در این خصوص نفقه زن و مهریه او ارجحیت بالاتری دارند. البته خوب است اشاره کنیم که مهریه زن دائم بعد از فوت شوهرش مجزا از سهم الارث او می‌باشد. و زن می‌تواند بعد از مرگ شوهرش، هم مهریه خود را بگیرد و هم ارثیه‌ای که به او می‌رسد.

کلام آخر

از زمانی که عقد ازدواج منعقد می‌گردد، زوجه مالک مهریه خواهد شد و بعد از مرگ شوهر هم مهریه زن قابل دریافت است. بدین ترتیب که تکلیف مهریه زوجه پس از مرگ شوهر واضح است و از ما ترک یا ارث مرد متوفی پرداخت خواهد شد.

زوجه جهت دریافت مهریه خود می‌تواند دادخواست مطالبه مهریه را به طرفیت وراث شوهر متوفی تنظیم نماید. البته بهتر است پیش از تنظیم دادخواست حتما با بهترین وکیل مهریه مشورت کنید تا وی به بهترین نحو شما را راهنمایی کند.