تخریب سه باب خانه تاریخی در جنوب میدان نقش جهان

به گزاشر سلام نو به نقل از ایرنا، تخریب‌های یاد شده در حالی روی داده است که حساسیت در حفظ بناهای تاریخی در اطراف میدان نقش جهان به دلیل موقعیت استراتژیک آن در جوار یک اثر جهانی حائز اهمیت است.

یک کارشناس میراث فرهنگی با اشاره به تخریب سه خانه تاریخی در جنوب میدان نقش جهان و جنوب غربی مسجد جامع عباسی افزود:خانه ستاره دار متعلق به اواخر قاجار و اوایل پهلوی با وسعت ۸۰۰ تا هزار مترمربع در ضلع جنوب غربی مسجد جامع عباسی قرار داشت و دو خانه کوچک دوران پهلوی و هر کدام با وسعت حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ مترمربع در ضلع جنوبی این خانه قرار داشتند.

لیلا پهلوان زاده با بیان اینکه دو خانه دوره پهلوی هم باید از سوی میراث فرهنگی ستاره دار و واجد ارزش تاریخی اعلام می‌شد، گفت :چندین بار به میراث فرهنگی اعلام کردیم که در منطقه جنوب میدان نقش جهان، تعداد خانه‌هایی که باید ستاره دار اعلام می‌شد بسیار بیشتر از تعدادی است که اعلام کرده اید.

به گفته وی در حالی که باید این خانه‌ها شناسایی و به عنوان خانه های واجد ارزش تاریخی اعلام می‌شدند، به نظر می‌رسد با توافقاتی که انجام شده دو خانه دوره پهلوی در جنوب میدان نقش جهان، غیرتاریخی شناخته و تخریب شده اند.

پهلوان زاده یادآور شد : جبهه شمالی خانه بزرگتر که متعلق به اواخر قاجار و اوایل پهلوی است شامل یک تالار و دواتاق طرفین است که تخریب نشده اما جبهه غربی آن به همراه یک اتاق از اتاق های جبهه شمالی به طور کامل تخریب شده است.

این کارشناس میراث فرهنگی با اشاره به اینکه تخریب یکی از اتاق‌های جبهه شمالی به دلیل باز شدن مسیر پارکینک بوده است ،گفت: تخریب این سه خانه تاریخی و مهم جوار میدان نقش جهان برای ایجاد پارکینگ و زمینی با وسعت هزار و ۱۰۰ مترمربع با افزایش قیمت، بیشتر به یک رانت بزرگ می‌ماند.

وی افزود: خانه‌های تاریخی با قیمت کم از مالکان خریداری شده اند و بنا به صحبت شفاهی با مجوزهایی که احتمالا مالک توانسته از میراث فرهنگی و شهرداری اصفهان بگیرد آنها را تخریب و به زمین بکر، متری حدود صد میلیون تومان تبدیل کند.

پهلوان زاده در ادامه گفت: نکته مهم اینکه علاوه بر کج سلیقگی مالک و نیت سود جویانه این سوال مطرح است که آیا از مراجع ذی صلاح و کمیسیون ماده ۵ استان مصوبه تغییر کاربری از مسکونی به پارکینگ را گرفته است یا این کار هم نظیر مجوز تخریب با لابی گری همراه بوده است.

این کارشناس گفت: جالب این است که اهالی محل از همین حالا این فضای مملو از خاک که هنوز برای پارکینگ آماده سازی کامل نشده است را به عنوان پارکینگ به مراجعان معرفی می‌کنند.

وی خاطر نشان ساخت : مالک گویا مجوز تخریب داشته و باید مسوولینی که این مجوزها را بنا به اظهارات مالک صادر کرده اند، یعنی میراث فرهنگی و شهرداری منطقه سه پاسخگوی مجوزهایی که داده اند، باشند .

پهلوان زاده گفت: اگر اداره میراث فرهنگی قرار است در مورد خانه‌های تاریخی ستاره دار یا خانه‌های تاریخی واجد ارزش بدون ستاره تصمیم گیری کند بهتر است این کار تحت نظارت یک کمیته مشورتی واجد صلاحیت انجام شود تا شاهد چنین نتایجی نباشیم.

وی افزود : شاید متاسفانه ما نتوانیم در خصوص دو خانه ای که ستاره دار نیستند صحبتی کنیم اما می خواهیم ببینم چگونه میراث فرهنگی تشخیص داده است حیاط خانه ستاره دار و اتاق های ضلع غربی آن تاریخی نیست و اینکه چرا اجازه داده شده است که یکی از اتاق های ضلع شمالی تخریب شود تا راه پارکینگ باز شود.

وی با انتقاد از تخریب سهل و راحت سه خانه تاریخی در جوار میدان نقش جهان گفت: وقتی خانه ای از سوی میراث فرهنگی ستاره دار و واجد ارزش تاریخی اعلام می شود اجازه تخریب بازسازی و نوسازی وجود ندارد و فقط اجازه مرمت طبق الگوی اصلی را دارند یا اینکه اگر قرار است تبدیل به فضاهای گردشگری مثل اقامتگاه سنتی یا بوم‌گردی شود باید با توجه به طرحی که به کالبد اصلی لطمه نزند و با الگوی پیشین مطابقت داشته باشد طرح توسعه بگیرد.

وی در ادامه با بیان اینکه هیچ کجا نوشته نشده است که حیاط یک خانه تاریخی می‌تواندبه عنوان پارکینگ استفاده و فقط سه اتاق آن حفظ شود، گفت: موقعیت این بنا استراتژیک و در فاصله چند قدمی میدان قرار دارد؛ جایی که بهترین جا برای اقامتگاه‌های سنتی و هتل است و نباید ماشین به آن ورود کند اما به دلیل منفعت مالی این خانه ها تبدیل به پارکینگ شده است.

خبرنگار ایرنا این موضوع را از طریق معاون میراث فرهنگی اداره کل کیراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان پیگیری کرد و تنها پاسخ این معاونت بدون توضیحات لازم این جمله بود که : « از طرف میراث فرهنگی مجوز نداشتند» .

همچنین پیگیری خبرنگار ایرنا تا این لحظه برای گفت و گو با شهرداری منطقه ۳ بی نتیجه بود.

میدان نقش جهان ۸ بهمن ۱۳۱۳ به شماره ۱۰۲ در فهرست آثار ملی ایران و اردیبهشت ۱۳۵۸ به شماره ۱۱۵ جزو نخستین آثار ایرانی بود که به‌عنوان میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسید.