سلام نو _ سرویس گردشگری: نوروز با همه آداب و رسومی که دارد، در فرهنگ عامه پر از تبصره و قاعده و قانون است. این که سال از کدام روز هفته شروع شود، مقارن با نام کدام حیوان باشد، غذای لحظه سال تحویل چه باشد و رخت و لباسش چه، همه در خرافههای عامیانه تهران قدیم تعریف و تفسیر دارند. در ادامه ضمن مرور خرافههای سنتی نوروز به مرور خرافههای عید در دیگر نقاط دنیا نیز میپردازیم.
خرافههای نوروزی
جعفر شهری در کتاب طهران قدیم خرافه های نوروزی را اینطور روایت می کند:
اگر روز اول آن شنبه باشد:
در آن سال حال مردم سخت باشد و رنج و غم و مشقت و دشواری بسیار باشد و گفت و گوی و زد و خورد و خصومت زیاد باشد و میان سلاطین و رعایا اختلاف و منازعه بسیار باشد. اما غله نیکو باشد و انگور نیکو بود و انجیر را آفت رسد و سیل و طغیان بسیار باشد سلطان بزرگی یاغی شود و پادشاهان و امیران و بزرگان زیاد تلف شوند و از جمله چهار پایان و دواب را سیل و طوفان از میان بردارد و فتنه و آشوب بالا گیرد و بر رعایا بدتر گذرد و در فصل بهار آشوب و ناامنی در عراق باشد. اما دیار ماوراء النهر ایمن باشد و در هندوستان بلای آسمانی رسد و در حدود عراق پارسایی به حکومت نشیند و مار و ملخ و مور و زنبور و کک و مگس بسیار شود و در بلاد طبرستان آشوب شود و از بهار تا فصل خزان هوا بی اعتبار باشد و در تابستان باران های بی هنگام ببارد و حال اهل صلاح میانه بود و سحر و جادو میان مردم رواج شود و نیشکر را اآفت رسد و در فارس مرگ و آبله بسیار باشد و در روم گوسفندان را آفت رسد و آخر سال نرخ ها گران گردد و میان مردان و زنان ناسازگاری افتد و عشق بازی و مهر و مودت اندک گردد و حال کوه نشینان و محصول پنبه نیکو بود.
اگر اول نوروز به یکشنبه افتد:
کار پادشان و بزرگان نیکو باشد و فراخی و نعمت و ارزانی بود اما سباع و دزد بسیار شود و باران و تگرگ بسیار بارد و غله و میوه فراوان باشد و مردمان را از یکدیگر خیر و منفعت رسد و تابستان آن گرم و زمستانش معتدل باشد و رغبت مردم به علم و دانش و تعلیم و تربیت زیاد گردد و حال معلمان و استادان خوش شد و روئیدنی ها به ثمر رسند و کار دیم و دیم کاران نیکو بود و بزرگان و دولتمردان را خوش گذرد و غرور و کبر و مناعت در میان فقرا زیاد گردد و کارهای بزرگ انجام شود امری غریب در عالم به ظهور رسد و طاغی و یاغی اندک باشند و حال سلطان و رعایا نیکو باشد.
اگر اول نوروز به روز دوشنبه افتد:
حال زنان و ملوکان نیکو گردد و حال عامه میانه بود و مردمان را کارها با منفعت باشد و فراوانی آب و نعمت و سیل و طغیان رودخانه باشد و حرب و جدال و فتنه و آشوب آشفتگی باشد و تابستان سرد و پر نم و باران باشد و زمستان سخت شود و سرمای بی وقت در پاییز رسد و باد و طوفان زیاد باشد و درد و بیماری و امراض بلغمی و رنج سینه و شکم زیاد گردد و حشرات زیاد شوند و بیماری زنان و کودکان بسیار و پنبه نیکو و غرق سفاین و کشتی ها باشد.
اگر اول نوروز به روز سه شنبه افتد:
دلالت کند که حال سلاطین پریشان باشد و حرب و جدال و خونریزی و کشتار بسیار و بلکه همه جانبه گردد و کارهای پادشاهان بسته و غیرقابل حل افتد و دل های ایشان پر غم باشد و نرخ حیوانات گران گردد و مردم را دخل و منفعت اندک باشد و فتنه ها و آشوب ها و شورش ها و طغیان های زیاد باشد و گرما و مرگ و میر و بیماری و دروغ و خیانت و حیله و خدعه و جاسوسی و ستم زیاد گردد و کهتران با مهتران و زیردستان با زبردستان به خصومت و ناهمواری آیند و فرزندان با پدران و مادران جفا کنند و از جانب مشرق بزرگ صاحب نامی تلف شود و باران های موسمی ببارد و خرابی های زیاد به بار آید و کشت کار خشک و تباه گردد و حال فقها نیکو بود.
اگر اول نوروز چهارشنبه باشد
دلالت کند که در آن سال فتنه و آشوب زیاد باشد و ارسال مراسلات خصمانه و اعزام رسول و رسل تهدید آمیز بسیار افتد و نرخ های گران، اما جو و گندم و ارزن و ماش و باقلا و عدس و برنج و کنجد بسیار تحصیل شود و درد و اندیشه و وهم و بیماری زیاد باشد و درد سینه و گلو فراوان شود و بلاد طبرستان را آشوب و کودکان را بدحالی باشد و احتکار و قحطی و تنگی پدید آید و دل های مردم پرغم، و تشویق و ترس و بیم طبقات زیاد باشد و قراردادهای بدعاقبت امضا شود و حال مردمان میانه نامطلوب گردد.
اگر اول نوروز پنجشنبه باشد
دلیل بود بر آن که در آن سال احوال اشراف و سادات و قضات و علما و متفکران نیکوگذر و مردم رغبت به دین داشته باشند و حال زنان و زیردستان خوش باشد و از دانشمندان به مقامات رسند و احوال رنگ فروشان و جواهریان و طلاگران نیکو باشد و مذاکرات صلحانه و مفید شود و میل مردم به تجمل و زینت گری و ظاهر آرایی باشد و حال کوهسار نشینان نیکوی و پنبه و کتاب خوب و نرخ های ارزان و نعمت بسیار و حال سلاطین به قوت باشد و زمستان از برف و سرما و میانه و تابستان باران های بجا بارد.
اگر اول نوروز جمعه باشد
حال علما و عباد و قضات و فضلا نیکو بود و حال سلاطین میانه و احوال مطربان و خودجنبانان و خوانندگان و عطاران و بزاران و جاهلان و کودکان و فروشندگان اجناس زنانه جمله نیکو باشد و غله خوب و حال سلطان میانه و مردم راغب به سرور گردند و تابستان گرم و زمستان سرد کشنده و بیماری بسیار باشد و اوقات مردم به بطالت و بیهوده گذرد.
خرافات عید سال نو در جهان
مراسم سال نو، تعطیلانی است که در کل جهان برگزار میشود و شامل پختوپز و خوردن غذاهای سنتی و بینظیر و مختلفی از تمامی کشورها است. در این نوشته، پانزده نوع از آداب و رسوم مختلف در سراسر دنیا نام برده شده که سعادت و عشق و ثروت شما را در سال آینده برای شما به ارمغان خواهد آورد. بدون شک، هر فرهنگی، راه و رسم مخصوص به خودش را دارد که گاهی ممکن است باعث تعجب ما شود!
طلسم خوشانسی پر کردن چشم عروسک در ژاپن
در ژاپن، "داروما"(daruma) نوعی طلسم خوششانسی است که مردم را برای رسیدن به اهدافشان یاری و تشویق میکند. مردم یک دارومای جدید با چشمان خالی میخرند و همزمان که آرزو میکنند چشم چپ آن را پر میکنند. با براورده شدن آرزو و یا گذشت یک سال از آن، چشم راست عروسک را نیز پر میکنند. در پایان سال، عروسکهایی که هردو چشمشان پر شده را به یک معبد میبرند و همگی آنها را میسوزانند تا نمادی از حرکت روبهجلو و بهسوی آینده و اتمام مبارزه و تلاش برای رسیدن به اهداف در سال گذشته باشد.
مو نشستن در کره
کره، یک کشور بسیار خرافاتی است! آنها معتقدند که شستن موها در روز سال نو برایتان بدبختی میآورد؛ زیرا سال نو، یک شروع تازه همراه با شانس جدید برای شماست و شستن موهایتان باعث از بین رفتن تمامی این خوش شانسی میشود.
بیرون ریختن وسایل قدیمی از پنجره در ایتالیا
یکی از سنتهای قدیمی سال نو در ایتالیا این است که لوازم خانگی مانند ظروف، بشقاب و شیشهها را از پنجرههای طبقه بالا رها کنید تا بدیها از بین برود و سال آینده را نو و تازه آغاز کنید. حتی اگر این رسم از بین رفته باشد و بهندرت استفاده شود، اینکه بدانید ممکن است در پیادهرو خرده شیشه وجود داشته باشد در هنگام قدم زدن در شب سال جدید ضرری ندارد.
از غریبهی قدبلند و با پوست تیره کادو گرفتن در اسکاتلند
اسکاتلندیها "هاگمانای"(Hogmanay) یا معادل اسکاتلندی عید سال نو را با سنتی که به عنوان "اولین ردیف" شناخته میشود، جشن میگیرند. در اسکاتلند، دیدار با اولین کسی که از حوالی شما بگذرد و به شما بگوید "موفق باشید"، مخصوصاً اگر قدبلند باشد و موها و پوست تیرهای داشته باشد و همچنین خوشتیپ باشد، برای شما خوششانسی به ارمغان خواهد آورد. اصطلاح اولین ردیف به این معناست که اگر در اولین پیادهرو هدیهای شامل سکههای نقره، کت کوتاه و نوشیدنی گرفتید، بدشانسی به شما رو میآورد زیرا این علامتها به حملات وایکینگها در سدههای ۸ و ۹ میلادی برمیگردد.
با چمدان خالی به اطراف خانه رفتن در کلمبیا
در کلمبیا، مردم بههمراه یک چمدان خالی در اطراف محل زندگی خود قدم میزنند و گفته میشود با انجام این کار، سال پیش رو را برای خود، پر از سفر و ماجراجویی میکنند. برخی از مردم بهسادگی کیف خود را دور خانه میچرخانند یا آن را بیرون درب میگذارند و گفته میشود یک دور چرخیدن با چمدان در اطراف بلوک، شانس بیشتری برای سفر مخصوصاً مسافرتهای خارجی فراهم میکند. البته این سنت محدود به کلمبیا نیست و در برخی از شهرهای آمریکای مرکزی و جنوبی نیز انجام میشود.
نظر شما