سلام نو _ سرویس گردشگری: کاخ چهلستون که در قلب بخش تاریخی شهر قزوین و در میان باغی مربع شکل به نام باغ سعادت قرار دارد، به عمارت کلاه فرنگی نیز مشهور است. کاخ چهلستون در زمانه ای که قزوین پایتخت ایران بوده، عمارت شاهی شاه تهماسب صفوی، پادشاه وقت به شمار می رفته است. فرصت دیدن بنایی که شاهان صفوی در آن اقامت داشتند و از آنجا کشور بزرگ ایران را اداره می کردند چیزی نیست که به این راحتی به دست بیاید. کاخ چهلستون به مانند برخی ساختمان های تاریخی دیگر در ایران، تکه ای از هنر و تاریخ ایران را در خود جای داده است. کاخ چهلستون قزوین میزبان مجموعه ای نفیس از خوشنویسی های خطاطان بزرگ ایران است. در کنار بازدید از بنایی تاریخی، می توانید از فضای دل انگیز محوطه و باغ این عمارت که باغ سعادت نام دارد لذت ببرید.
درباره عمارت کلاه فرنگی یا کاخ چهل ستون قزوین
عمارت چهل ستون قزوین معروف به عمارت کلاه فرنگی بنایی در شهر قزوین است. نقشه بنا دارای طرحی با محورهای چلیپایی (صلیبی) و برونگراست.
طبقه اول بنا دارای سالن وسیعی است که در چهار طرف آن چهار اتاق با هندسه متفاوت از یکدیگر وجود دارد. بنا دارای چهار ایوان است که در گذشته باز بوده و جریان هوای مطبوعی از آن عبور می‌کرده ولی امروزه برای محصور کردن و حفظ تزیینات با پنجره بسته شده است. این بنا از نظر معماری طوری ساخته شده است که در تابستان هوای مطبوعی در داخل آن جریان داشته است. شیب درب ورودی آن باعث می‌شود که جریان هوا به مرکز هدایت شود.
رواقی با ستون‌های آجری و قوس‌های نیم دایره گرداگرد این طبقه را در برگرفته است. تقریباً تمامی بنا از نقاشی پوشیده شده است که متعلق به دوران صفویه و قاجار است. سقف طبقه اول دارای مقرنس زیبایی است و در کف آن یک حوض وجود دارد که در شمال و جنوب بنا هم، نظیر این حوض موجود بوده است و جریان آب باعث می‌شود هوای مطبوعی داخل بنا جریان داشته باشد. ساختمان طبقه دوم، تالاری بزرگ است که از هر سمت ارسی‌های پهن پنج چشمه بلندی در وسط داشته و در کنار آن در کار گذارده بودند.
پلان آن مربع شکل است و در چهار طرف آن چهارگوشواره قرار دارد که در دوره قاجار به بنا اضافه شده است. تالار دارای چهارشاه‌نشین است و به احتمال زیاد در تعمیرات بعدی ابعاد آن تغییر پیدا کرده است. طبقه دوم از تزیینات و نقاشی‌هایی پوشیده شده است. روی دیوارهای این بنا سه لایه نقاشی وجود دارد که لایه اول مربوط به دوران صفوی، لایه دوم مربوط به مکتب دوران صفوی، لایه سوم مربوط به دوره قاجار است.
درباره کاخ چهلستون و ساعت بازدید آن
نام کاخ چهلستون اغلب ذهن‌ها را به‌سمت کاخ چهلستون اصفهان می‌برد؛ در حالی کاخی تاریخی با همین نام در قزوین وجود دارد که به دستور شاه تهماسب، دومین پادشاه سلسله صفویه، ساخته شد. این کاخ که به عمارت کلاه فرنگی نیز شهرت دارد، امروزه به موزه خوشنویسی تبدیل شده و آثار برخی از خوشنویسان معروف ایرانی مانند میرعماد قزوینی، درویش عبدالمجید، محمد حسین عماد کتاب را در خود جای داده است. کاخ چهلستون در سال ۱۳۳۴ به شماره ۳۸۹ در فهرست آثار تاریخی ایران به ثبت رسید.
موزه خوشنویسی قزوین یکی از غنی‌ترین موزه‌های خوشنویسی ایران است که در کاخ چهلستون قرار دارد. ضمن اینکه آثار و اشیایی تاریخی کاخ نیز در این موزه در معرض نمایش گذاشته شده است. آثار خوشنویسی این موزه خوشنویسی قزوین با خطوط مختلفی همچون نسخ، ثلث، تعلیق، نستعلیق و شکسته نستعلیق خلق شده و هنر دست اساتید بزرگ خوشنویسی قزوین و ایران هستند.
از جمله این بزرگان می‌توان به میرعماد قزوینی، عمادالکتاب، ملک محمد، درویش عبدالمجید، میرعلی هروی، مالک دیلمی، وصال شیرازی، زین‌العابدین قزوینی، میرزا غلامرضا، میرحسین خوشنویس‌باشی، خواجه اختیار و احمد نیریزی اشاره کرد. جالب اینکه نوع نگارش این آثار نمایانگر هنر خوشنویسی مکتب قزوین هستند.
در ابتدا برای گردآوری آثار این موزه به گنجینه موزه قزوین مرجعه شد؛ اما اثری برای نمایش در موزه خوشنویسی وجود نداشت. همچنین موزه‌های دیگر کشور راضی به اهدای آثار خود به این موزه نشدند. بنابراین، از مجموعه‌دارهای شخصی قزوین و استادان خوشنویس مثل استاد محصص مستشاری، پیله‌چی و عاملی کمک گرفته و خرید آثار خطی و تابلوخط‌های تاریخی برای موزه کاخ چهلستون از سال ۱۳۸۲ شروع شد.
ساعت بازدید:
در نیمه اول سال از ۹:۰۰ تا ۱۸:۳۰
در نیمه دوم سال از ۰۹:۰۰ تا ۱۷:۳۰
کاخ چهلستون برای بازدید معلولان، سالمندان و افراد دارای مشکلات حرکتی مناسب‌سازی نشده است و پله‌های بلند و نامناسب بازدید از طبقه دوم را غیرممکن کرده‌اند.
آدرس: استان قزوین، شهر قزوین، میدان آزادی (سبزه میدان)، باغ صفوی، کاخ چهلستون
مسیر دسترسی: برای رسیدن به عمارت کلاه فرنگی یا کاخ چهلستون باید خود را به خیابان امام خمینی و میدان سبزه میدان برسانید. عمارت کلاه فرنگی در جنوب این میدان قرار دارد.
نظر شما