هوای خشک، مواد شیمیایی، برخی داروها و بیماریها میتواند رگهای خونی ریز که سطح داخلی بینی شما را میپوشانند، تحریک کرده و در اغلب موارد باعث ایجاد خونریزی شود.
این را هم در نظر داشته باشید که اگرچه خونریزی این ناحیه آزاردهنده است اما در اغلب موارد مشکل نگرانکنندهای نخواهد بود و معمولا با استفاده از اقدامات سادهای در خانه میتوان برای درمان و پیشگیری از این مشکل اقدام کرد.
اپیستاکسیس؛ اصطلاحی پزشکی برای خون دماغ شدن
Epistaxis اصطلاحی است که در پزشکی برای خون دماغ شدن بهکار میرود و به معنای از دستدادن خون، از بافتی است که داخل بینی شما را میپوشاند و معمولا یکی از سوراخها یا هر 2 را تحت تاثیر قرار میدهد.
طبق نظر متخصص گوش و حلق و بینی کرج بینی شما دارای رگهای خونی ریز زیادی است که به گرم و مرطوبشدن هوای تنفسی کمک میکنند، با توجه به اینکه آنها نزدیک به سطح داخلی بینی قرار دارند، وقتی هوا از این ناحیه عبور میکند، میتواند رگهای خونی شما را خشک و تحریک کند.
در وضعیتی که رگهای خونی تحریک میشوند این امکان وجود دارد که بهراحتی آسیب ببینند و در این صورت موجب خونریزی بینی میشوند.
این عارضه معمولا در بین مردم شایع است و حدود 60 درصد افراد در طول زندگی خود حداقل یک بار خونریزی بینی خواهند داشت اما باید در نظر داشته باشید که خون دماغ شدن مکرر میتواند یک وضعیت جدی باشد.
دلایل خون دماغ شدن مکرر کدام است؟
این عارضه در بیشتر مواقع، دلیل خیلی ناراحتکنندهای ندارد، شایعترین علت خونریزی بینی هوای خشک است، درواقع قرار گرفتن در محیطی با آبوهوای گرم و رطوبت پایین، باعث میشود که غشای بینی شما خشک و پوستهپوسته شود یا ترک بخورد.
در زمانی که بینی شما خشک شده، هنگام مالش یا نفسکشیدن احتمال خونریزی بیشتر میشود، همچنین ممکن است پس از واردکردن یک شی در دماغ یا آسیبدیدن این ناحیه، چنین وضعیتی را تجربه کنید.
سرماخوردگی (عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی) و سینوزیت، بهویژه دورههایی که باعث عطسه، سرفه و فینکردن مکرر بینی میشوند از عواملی است که میتواند در بروز این عارضه دخیل باشد.
در ضمن این را هم در نظر بگیرید که افرادی با انحراف سپتوم (دیوارهای که 2 طرف بینی شما را از هم جدا میکند) امکان دارد بهطور معمول دچار خوندماغ شوند.
خون دماغ شدن مکرر ممکن است علل دیگری داشته باشد که در صورت قرارگیری مداوم در معرض آنها دچار این عارضه میشوید:
- آلرژی: رینیت آلرژیک و التهاب پوشش بینی از دیگر دلایلی است که میتواند افراد را دچار این عارضه کند.
- داروهای رقیقکننده خون: داروهایی مانند آسپرین، ضدالتهابی غیراستروئیدی، وارفارین و دیگر مواردی که به این منظور مورد استفاده قرار میگیرند نیز در بروز چنین حالتی دخیل هستند.
- داروهای تفریحی: کوکائین و سایر داروهایی که از طریق بینی خود استنشاق میکنید.
- محرکهای شیمیایی: مواد شیمیایی موجود در شویندهها، دودهایی که در محل کار با آنها مواجه میشوید و سایر بوهای قوی نیز از عوامل ایجاد خوندماغ هستند.
- قرارگیری در ارتفاعات بالا: با افزایش ارتفاع، هوا رقیقتر میشود که در این صورت بهدلیل کمبود اکسیژن و خشکترشدن هوا امکان خونریزی بینی وجود دارد.
- اسپریهای بینی: استفاده مکرر از اسپریهای بینی و داروهایی برای درمان خارش، گرفتگی یا آبریزش نیز از دیگر عوامل موثر است، درواقع این داروها میتوانند غشای بینی شما را خشک کنند.
اقدامات لازم هنگام خون دماغ شدن مکرر
در زمانی که بهصورت مکرر دچار این عارضه میشوید بهتر است برای جلوگیری از خونریزی بینی، مراحل زیر را در خانه دنبال کنید.
- در این زمان بهتر است دراز نکشید و از قراردان سرتان بین پاها جلوگیری کنید.
- صاف بشینید و همچنین بدن و سر خود را کمی به جلو خم کنید؛ این کار از ورود خون به گلو که میتواند باعث تهوع، استفراغ و اسهال شود، جلوگیری میکند.
- از طریق دهان نفس بکشید.
- برای گرفتن خون از یک دستمال تمیز استفاده کنید.
- با استفاده از انگشت شست و اشاره، قسمت نرم بینی خود را به هم نزدیک کنید؛ مطمئن شوید که قسمت نرم دماغ را در برابر برآمدگی استخوانی سختی که پل بینی شما را تشکیل می دهد، فشار دهید.
- حداقل به مدت 5 دقیقه بهطور مداوم بینی خود را فشار دهید و بررسی کنید که آیا خونریزی متوقف شده یا هنوز ادامه دارد، اگر این حالت همچنان ادامهدار بود، 10 دقیقه دیگر به فشاردادن بینی خود ادامه دهید.
- میتوانید یک کیسه یخ را روی پل بینی خود قرار دهید که به باریکشدن رگهای خونی و ایجاد آرامش بیشتر کمک کند.
- پس از توقف خونریزی، خم نشوید، بینی خود را زیاد مالش ندهید و چیز سنگین بلند نکنید.
در نظر داشته باشید که خون دماغ شدن مکرر با فواصل زمانی کوتاهمدت ممکن است برای شما مشکلساز شود که باید در این حالت، به پزشک متخصص مراجعه کنید.
راههایی که میتواند در پیشگیری از خون دماغ شدن مکرر به شما کمک کند
در نظر داشته باشید که شما میتوانید با انجام برخی از اقدامات ساده از بروز چنین عارضهای پیشگیری کنید، برخی از این روشها عبارتاند از:
- یک دستگاه بخور در خانه خود قرار دهید تا بتواند رطوبت هوا را افزایش دهد و مانع از خشکشدن بینی و آسیب به رگهای خونی شود.
- ژلها یا پمادهای محلول را با استفاده از پنبه در سوراخ‌های بینی خود پخش کنید تا مانع از خشکی دماغ شود.
- فینکردن با شدت بالا امکان دارد منجر به خوندماغ شود، پس بهتر است این کار را کمتر انجام ندهید.
- در زمان عطسه از طریق طریق دهان هوا را خارج کنید.
- از قرار دادن مواد جامد در بینی خود از جمله انگشتان خودداری کنید.
- بهتر است از داروهایی مانند آسپرین و ایبوپروفن که میتوانند خونریزی را افزایش دهند، زیاد استفاده نکنید.
- اگر نمیتوانید بهراحتی علائم آلرژی بینی خود را با داروهای بدون نسخه کنترل کنید، مشورت با یک پزشک برای شما مفید خواهد بود.
- این را هم در نظر داشته باشید که استفاده بیش از حد از داروهای بدون نسخه میتواند باعث بروز چنین مشکلی شود، پس تا حد امکان از مصرف آنها اجتناب کنید.
- سیگارکشیدن بینی شما را خشک و تحریک میکند، پس ترک سیگار در جلوگیری از این عارضه به شما کمک خواهد کرد.
- در صورت انجام فعالیتهایی که میتواند منجر به آسیب به صورت و بینی شود، از محافظ استفاده کنید.
- در رابطه با خونریزی بینی در کودکان نیز بهتر است ناخنهای آنها را کوتاه نگه دارید.
خون دماغ شدن مکرر امکان دارد بر اثر عوامل مختلفی همچون قرارگیری در معرض مواد شیمیایی موجود در محل کار و زندگی، سرماخوردگی، آلرژی و برخی موارد دیگر باشد.
در نظر داشته باشید که بروز چنین عارضهای معمولا دلیل سادهای دارد اما در زمانی که شدت خونریزی زیاد باشد و با فواصل زمانی کوتاه اتفاق بیفتد بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
اقداماتی که میتوانید در زمان بروز چنینی عارضهای انجام دهید این است که از خمکردن سر خودداری کنید و صاف بنشینید، سپس با انگشتان شست و اشاره قسمت نرم بینی را فشار دهید.
نظر شما