پژوهشگران ۳ زیستنشانگر(biomarker) جدید سرطان پروستات را یافتهاند که به پاتولوژیستها کمک میکند تا وخامت این بیماری را به دقت ارزیابی کنند.
به گزارش سلام نو به نقل از ایسنا، پژوهشگران ۳ بیومارکر جدید سرطان پروستات را شناسایی کردهاند که مشاهده سلولهای سرطانی را که توسط آسیب شناسان برای ارزیابی میزان شدت و وخامت بیماری استفاده میشود، بهبود میبخشد.
این روش جدید میتواند به تعیین اینکه کدام بیماران به درمان فوری نیاز دارند و کدام بیماران میتوانند به مرور تحت درمان قرار گیرند، کمک کند و به طور بالقوه نتایج درمان را برای میلیونها مرد مبتلا به این بیماری بهبود بخشد.
در سال ۲۰۲۰، بیش از ۱.۴ میلیون مرد مبتلا به سرطان پروستات تشخیص داده شدند و از این میان حدود ۳۷۵ هزار و ۳۰۴ نفر جان خود را از دست دادند.
میزان بقای سرطان پروستات به عوامل مختلفی از جمله مرحله و درجه سرطان، سن و سلامت عمومی فرد و پاسخ وی به درمان بستگی دارد.
نمره گلیسون(Gleason) پایه اصلی در تعیین درجه سرطان پروستات است. یک آسیبشناس(پاتولوژیست) سلولهای سرطانی رنگی را زیر میکروسکوپ مشاهده میکند تا ببیند چقدر شبیه سلولهای سالم(نمره پایین) یا سلولهای غیر طبیعی و مهاجم(نمره بالا) هستند.
این ارزیابی نشان میدهد که احتمال پیشرفت و گسترش سرطان چقدر است. بنابراین، سرطانی که امتیاز کمتری دارد، کندتر رشد میکند و احتمال انتشار آن کمتر از سرطانی با نمره بالا است.
اما مشکل در استفاده از نمره گلیسون این است که چون انسانها آن را اجرا میکنند، میتواند وابسته نظرات شخص اجرا کننده باشد و دو مجری ممکن است به نتایج متفاوتی برسند.
اکنون در یک مطالعه جدید به رهبری دانشگاه ساوث استرالیا، پژوهشگران سه زیستنشانگر جدید را شناسایی کردهاند که میتواند به شناسایی و تمایز موارد بالقوه تهاجمی سرطان پروستات کمک کند.
هدف پژوهشگران استفاده از تغییرات در زیست شناسی سلولی همسو با درجات مختلف سرطان پروستات برای بهبود روشهای تشخیصی فعلی بود. آنها به سیستم اندوزوم-لیزوزوم، اندامکهای سلولی درگیر در توسعه سرطان و سه پروتئین از این سیستم موسوم به Appl۱، Sortilin و Syndecan-۱ پرداختند. مطالعات نشان دادند که این بیومارکرهای پروتئینی میتوانند آسیب شناسان را قادر به تجسم ویژگیهای بیشتری در نمونههای بافت نسبت به روش رایج کنونی کنند.
پژوهشگران از نمونههای بافت اهدایی ۱۱۴ مرد مبتلا به سرطان پروستات که طی سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۴ تحت پروستاتکتومی رادیکال(جراحی برای برداشتن کل غده پروستات و بافت اطراف آن) قرار گرفته بودند، استفاده کردند.
برای هر بیمار، نمونههای بافت به چهار بخش متوالی برش داده شد. بخش اول با استفاده از روشهای سنتی رنگآمیزی شد و به هیئتی متشکل از ۱۱ پاتولوژیست بینالمللی فرستاده شد که به اتفاق نظر رسیدند و برای هر بیمار نمرهای تعیین کردند. بخشهای باقیمانده به ترتیب با زیستنشانگرهای Appl۱، Sortilin و Syndecan-۱ برچسبگذاری شدند. هر یک از این پروتئینها باعث میشوند که مواد سلولی مختلف برجسته شوند. سپس این سه بخش بافت به همان ۱۱ پاتولوژیست که حداقل یک هفته از هم جدا شدند تا احتمال سوگیری محدود شود، ارائه شد و آنها بر اساس اجماع نظر، به هر بیمار نمرهای اختصاص دادند.
پژوهشگران دریافتند که استفاده از روش سه زیستنشانگر جدید، پیشبینیهای پیشآگاه کننده را در بیماران مبتلا به سرطان پروستات در مقایسه با روش سنتی رنگ آمیزی بافت بهبود میبخشد.
آنها میگویند که این روش به درجهبندی سرطان پروستات کمک میکند تا مشخص شود کدام بیماران به درمان فوری نیاز دارند و نتایج درمان را نیز بهبود میبخشد.
رابرت بروکس، یکی از نویسندگان این مطالعه گفت: بیومارکرها در تجسم دقیق پیشرفت سرطان و تأیید درجه آن بسیار حساس و خاص هستند. این کشف منجر به توسعه تجاری آزمایشی شده است که برای تعیین میزان پیشرفته و تهاجمی بودن سرطان و اینکه آیا به درمان فوری نیاز است یا خیر، طراحی شده است.
پژوهشگران با شرکت استرالیایی Envision Sciences برای توسعه فناوری تشخیص بیومارکر مورد استفاده در این مطالعه همکاری کردند. این شرکت قرارداد تجاریسازی این فرآیند را با شرکتی موسوم به Quest Diagnostics که یکی از بزرگترین شرکتهای آسیبشناسی تشخیصی در ایالات متحده است، امضا کرده است تا این فناوری را در به صورت تجاری در دسترس قرار دهد.
انتظار میرود آزمایشات بالینی این فناوری جدید همراه با نتایج موفقیت آمیز در ایالات متحده، در استرالیا نیز آغاز شود.
این مطالعه در مجله Cancers منتشر شده است.
نظر شما