سلام نو _ سرویس گردشگری: گنبد نمکی جاشک در ۱۴۵ کیلومتری بوشهر و بین شهرستان دشتی و دیر واقع شده و به عنوان یکی از زیباترین کوههای نمکی خاورمیانه شناخته میشود. این کوه نمکی فعال از جمله دیدنیهای طبیعی بوشهر است که دارای یخچالهای نمکی، گنبدهای نمکی، آبشارهای نمکی که در مسیر جریان آب به وجود آمدهاند، غارهای نمکی، پدیده تخت دیو که به شکل ستونهایی در بین گنبدهای نمکی ایجاد شدهاند و کانیها و بلورهای نمکی در رنگهای سفید، قهوهای، نارنجی، قرمز، زرد و مشکی هستند.
آشنایی با پدیده گنبد نمکی جاشک
اگر تا کنون اسم گنبد نمکی را هم نشنیدهاید، خوب است بدانید که این پدیدههای طبیعی، کلاسهای رایگان زمینشناسی هستند. البته اکنون در کتاب درسی جغرافیای سال دهم به این مبحث پرداخته شده و بهنظر میرسد نسل جدید، اطلاعات زمینشناسی و جغرافیایی بیشتری داشته باشند.
نمک، سولفات پتاس، آهن و مخازن نفتی موجود در این گنبدها، همواره یکی از سوژههای مهم برای محققان بوده است. بنابراین برخورداری از گنبدهای نمکی، علاوه براینکه سبب جذب گردشگر برای تماشای زیباییهای ظاهری آنها میشود، ذخایر مهم نفت، گاز و مواد معدنی نیز محسوب میشود.
گنبد نمکی جاشک یا کوه نمک جاشک (گنبد نمکی دشتی) ناحیه وسیع و مرتفع شمالی کوجاشک منتهیالیه جنوبی رشته کوه زاگرس، حدفاصل شهرستان دشتی و دیر در استان بوشهر، یکی از بزرگترین و فعالترین و زیباترین گنبدهای نمکی ایران و خاورمیانه و از جاذبههای طبیعی است.
مهمترین خصوصیات بارز و متفاوت کوه نمکی جاشک به نوع نمکهای این کوه نمکی، گنبدها غارهای منحصربهفرد، آبشارها، بلورها و... میتوان اشاره کرد.
«گنبد نمکی جاشک» کوهی نمکی است که در بخش شمالی کوه جاشک با بلندای ۱۳۵۰ متر، در انتهای جنوبیِ رشته کوه زاگرس قرار دارد. این گنبد نمکی ۱۲ کیلومتر درازا، ۴.۵ کیلومتر پهنا و گسترهای نزدیک به ۳۶۵۰ هکتار دارد.
گنبد نمکی جاشک در میان دو بخش «بردخون» و «کاکی» میان شهرستانهای «دیر» و «دشتی» قرار دارد. این گنبد نمکی در ۱۴۴ کیلومتری جنوب شرقی بندر «بوشهر» و ۶۰ کیلومتری شهر «خورموج» و فاصلهای ۱۵ کیلومتری از شهر «کاکی»، در استان «بوشهر» واقع شده است.
روستای «جاشک» در شمال و روستای «گنخک» نیز در شرق این گنبد نمکی است. اما این گنبد تنها یکی از ۱۱۴ گنبد نمکی در جنوب ایران است.
گنبد نمکی جاشک در ۶۰۰ میلیون سال پیش در پایان دوره زمینشناختی «پرکامبرین» تشکیل شده و یک نشان سنگوارهای به حساب میآید.
ویژگی منحصر به فرد گنبد نمکی جاشک
گنبد نمکی جاشک سپید رنگ است، به گونهای که در شرق جاده «کنگان» به بوشهر همچون کوهی برفی نمایان است. بخشهایی دیگر از این گنبد نمکی در پایین دستِ کوه همچنین رگههایی نارنجی، زرد، سرخ و خاکستری دارد که نشان از آمیختگی عناصر فلزی دارد. به همین سبب «نمک رنگین» هم خوانده میشوند. سپیدی گنبد نمکی جاشک چنان درخشان است که در تصویری از آسمانپیمای ناسا در سال ۲۰۰۶ از یک ایستگاه جهانی نیز پیداست.
در این گنبد، یخچالهایی نمکی در بخش شرقی آن نمایان هستند. اگرچه آنها در دمای جنوب ایران واقعاً یخچال نیستند، اما با یخچالها همانندی دارند. همچنین باید از آبشارهای زیبا و نمکی در گنبد خاشک یاد کرد که در بخشهایی از سال، بیشتر در بهار و تابستان بلورهای نمکی بزرگ در آن نمایان میشود. این آبشارها نیز همچون یخچالها در واقع آبشار نیستند، بلکه نمک روان هستند.
فرسایش آبی در سراسر گنبد نمکی جاسک به گونههای شگفتانگیزی نموادر میشود، یکی از این نمونه فرسایشها اشکفتهای نمکی در گوشه و کنار گنبد هستند که با آب شدن رسوبات نمکی در آن رخنه کردهاند.
نمونهای دیگر از فرسایش آبی، ستونهایی است که «تخت دیو» نامیده شدهاند. تخت دیو افسانههایی بومی را پیرامون گنبد نمکی خاشک گرد آورده است. همچنین دره «گل کلم» که نارنجی و سفید است نمودی دیگر دارد. این نام برای همانندی گلولههای بلورین نمک در چشمههای آب شور به آن داده شده است.
پوشش جانوری گنبد نمکی جاشک دارای کل و بز، روباه، شغال وکفتار و پرندگانی چون باقرقره، کبک، تیهو، زنبورخور، پرستو، بادخورک، گنجشک و سهره و گونههایی از خزندگان است.
پوشش گیاهی آن نیز در بخشهایی شامل گون، گیشدارا، قیج است و کمی دورتر نیز درختچههایی چون کنار، اشک و بادام کوهی و گل سنگ هستند.
مسیر کوه نمک جاشک
برای سفر به جنوب کشور در هر نقطه از ایران که ساکن باشیم، بهترین راه، سفر هوایی است. چراکه اولا تا رسیدن به مقصد، مسیر از جاذبههای طبیعی آنچنانی برخوردار نیست و ثانیا رانندگی طولانی در اقلیم گرم و شرجی، بسیار خستهکننده است.
بنابراین منطقی است که برای رفتن به بوشهر به قصد تماشای گنبد نمکی جاشک به دنبال بلیط چارتر هواپیما باشید. سفر مارکت میتواند در این زمینه کار شما را راحت کند. با تهیه بلیط چارتر هواپیما با انرژی زیاد به بوشهر میرسید.
اگر در بندر بوشهر از رانندگان اتوبوس و تاکسی هم سراغ گنبد نمکی جاشک را بگیرید، نزدیکترین راههای رسیدن به آن را به شما خواهند گفت.
اما خوب است که بدانید که برای رسیدن به گنبد از کرانه غربی آن باید از بوشهر به سمت روستای گنخک حرکت کنید. این مسیر، همان جاده بوشهر به بندرعباس است. ۳ کیلومتر بعد از این روستا و در جاده خاکی معدن قدیمی سنگ نمک که اکنون محیط بانی در ابتدای آن قرار گرفته است، به گنبد نمکی جاشک میرسید.
یک مسیر دیگر برای رسیدن به بخش شرقی گنبد وجود دارد که باید مقصدتان را روستای کردلان در نظر بگیرید.
پس از طی کردن پل این روستا به کوهپایههای گنبد میرسید. اینک میتوانید از تماشای این جلوه بینظیر طبیعت، لذت ببرید.
نظر شما