کشف پیچیدگی‌های اجتماعی زندگی در عصر حجر / ساختار اجتماعی آن دوره پیچیده تر از چیزی است که قبلا فکر می‌کردیم

به گزارش سلام نو همشهری آنلاین، شجره‌نامه ۷ نسل عصر حجر نشان‌دهنده ساختار اجتماعی پیچیده است. انسان‌شناسان کامل‌ترین شجره‌نامه عصر حجر را که هفت نسل از خویشاوندان را شامل می‌شود، گردآوری کرده اند. مطالعات ژنتیکی بقایای ده‌ها نفر در یک محل دفن در فرانسه، بینش‌های شگفت‌انگیزی را در مورد روابط خانوادگی و اجتماعی آن زمان نشان می‌دهد.

محل دفن، معروف به «Gurgy Les Noisats» متعلق به سال‌های ۶۳۰۰ تا ۶۷۰۰ سال پیش در دوره نوسنگی (زمانی که انسان شروع به سکونت در جوامع کشاورزی محلی کرد) است. درون تعدادی از گورها بقایای ۱۲۸ نفر شناسایی شده و در غیاب هرگونه بنای تاریخی یا گنجینه‌ای نشان می‌دهد که آن‌ها احتمالا به گروه عامه مردم تعلق داشته‌اند. 

در مطالعه جدید، محققان PACEA و موسسه انسان‌شناسی تکاملی ماکس پلانک ژنوم ۹۴ فرد مدفون در گور را تجزیه و تحلیل کردند تا درختان خانوادگی روابط آن‌ها را بسازند. این تیم طیفی از عوامل مانند سن در هنگام مرگ، جنسیت، نسبت ایزوتوپ استرانسیوم (که نشان‌دهنده مناطق مبدا و الگوهای مهاجرت است) و داده‌های DNA کروموزوم میتوکندریایی و Y که به ترتیب نشان‌دهنده دودمان مادر و پدر است، بررسی کردند. از این طریق، دانشمندان توانستند ۱۲ فرد را در طول پنج نسل در یک شجره خانوادگی و در دیگری، ۶۴ نفر را در طول هفت نسل به هم متصل کنند.

از ابتدای حفاری، شواهدی از کنترل کامل فضای تدفین و تعداد بسیار کمی از تدفین‌های همپوشانی پیدا شد، که نشان می‌داد این مکان توسط گروهی از افراد نزدیک به هم مدیریت می‌شد. داده‌ها چند نکته جالب درباره شرایط اجتماعی عصر حجر را نشان می‌دهد. تقریبا همیشه نسل‌ها از طریق نسب پدر با نسل قبلی مرتبط بودند، در حالی که زنان بالغ زیادی در آن‌جا دفن شده بودند که در  خط پدری مشترک بودند. در عوض، نسبت ایزوتوپ استرانسیوم زنان بالغ  نشان می‌داد که از جای دیگری مهاجرت کرده‌اند. نشان‌دهنده ساختار اجتماعی که در آن مردان معمولا در تمام زندگی خود در یک اجتماع زندگی می‌کنند، در حالی که زنان به جامعه شریک زندگی خود می‌روند.

از خواهر و برادرهایی که در گور دفن شده بودند، این طور برآمد که همواره در پدر و مادر مشترک بودند و نبود هیچ‌گونه نشانی از خواهر و برادر ناتنی، نشان می‌دهد که اجتماع تک‌همسری بوده است. البته این احتمال هم وجود دارد که خواهر و برادر ناتنی عمدا در گور خانوادگی دفن نشده باشند. 

در چند نسل اول هیچ کودک یا نوجوانی در این مکان دفن نشده بود، در حالی که در چند نسل گذشته هیچ بزرگسالی مشاهده نشد. این نشان می‌دهد که خانواده قبل از رفتن به مکان جدید، فقط سه تا چهار نسل - یا حدود یک قرن - از محل دفن استفاده کردند.

مائیته ریولات، نویسنده اول این مطالعه گفت: ما تعداد زیادی خواهر و برادر مشاهده می‌کنیم که به سن باروری رسیده‌اند. ترکیب تعداد مساوی مورد انتظار از دختران و تعداد قابل توجهی از نوزادان فوت شده، نشان‌دهنده بزرگی خانواده، نرخ باروری بالا و به طور کلی شرایط پایدار سلامت و تغذیه است که برای آن دوران بسیار قابل توجه است.

این تحقیق در مجله «Nature» منتشر شده است.