سلام نو _ سرویس گردشگری: باغ فین از معروف‌ترین و مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری کاشان است که نه‌تنها به‌عنوان آثار ملی به ثبت رسیده است؛ بلکه جزو ۹ باغ ایرانی در فهرست میراث جهانی به حساب می‌آید.
این باغ به حدی زیبا است که از آن به‌عنوان نمونه کامل باغ‌سازی ایرانی یاد می‌کنند. باغ فین به‌لطف وجود فواره‌های متعدد، صدای دلنشین آب و درختان سربه‌فلک‌کشیده، مکانی رویایی برای گشت‌وگذار به شمار می‌رود؛ به‌خصوص که چای‌خانه آن نیز این فرصت را برای شما فراهم می‌کند تا نهایت لذت را از این لحظه‌های ناب ببرید.
علاوه بر این، بناهای تاریخی متعددی نظیر خلوت کریمخانی، حوض جوشان، شترگلوی قاجاری، تقسیم‌گاه آب و موزه ملی کاشان در این باغ وجود دارد که بازدید از آن‌ها خالی از لطف نیست.
با این همه، شاید بتوان یکی از دلایل اصلی شهرت باغ فین را قتل امیر کبیر، صدر اعظم مشهور ایران دانست که از مهم‌ترین وقایع تاریخی در این باغ به شمار می‌رود.
آشنایی با باغ فین کاشان
وسعت باغ فین به ۳۳,۷۹۹ متر مربع می‌رسد که به‌دلیل قرارگیری دیوار، بارو و برج‌های استوانه‌ای در دورتادور باغ، بسیار باشکوه و شاهانه است و از همین رو به آن عنوان «باغ شاه» نیز داده‌اند.
وقتی به این باغ قدم می‌گذارید، علاوه بر این‌که مجذوب زیبایی سحرانگیزش می‌شوید، با چند قرن تاریخ مواجه خواهید شد؛ در نهایت هم می‌توانید به چای‌خانه باغ سر بزنید که در فضایی دل‌انگیز قرار دارد و لذت‌بردن از این محیط را برای شما دوچندان می‌کند.
یکی از موارد جالب درباره این باغ به باور برخی از مردم برمی‌گردد که معتقدند با انداختن سکه‌ای در درون حوض، آرزویشان برآورده می‌شود. اگرچه این کار تفریح و سرگرمی به شمار می‌رود، فلسفه انداختن سکه در آب را می‌توان در مذهب زرتشت پیدا کرد که آب مظهر پاکی است و پیروان آن بخشی از دارایی خود را به الهه آب هدیه می‌دادند تا برکت خانه‌هایشان شود.
منطقه فین به‌خاطر چشمه‌ای که در آن جریان دارد، از گذشته‌های دور، موردتوجه پادشاهان و حاکمان بوده است. قدمت باغ فین به‌طور دقیق مشخص نیست و از همین رو برخی زمان ساخت آن را به دوران اردشیر بابکان نسبت می‌دهند؛ اما آنچه مسلم است اولین اشاره به باغ فین در منابع تاریخی به زمان یعقوب لیث صفاری مربوط می‌شود که از وجود یک چشمه و باغ در بیابان‌های مرکزی ایران صحبت کرده است.
طبق منابع تاریخی، عده‌ای از کارشناسان دوران آل‌بویه را به‌عنوان زمان شکل‌گیری باغ فین در نظر گرفته‌اند و برخی آن را به عصر ایلخانی نسبت داده‌اند؛ به‌ویژه که یاقوت حموی، از تاریخ‌نویسان قرن هفتم هجری قمری، راجع به گردش مردم کاشان در باغ‌های فین گفته بود.
معماری تماشایی باغ فین کاشان
از لحاظ معماری باغ فین کاشان تمام اصول استاندار ساخت باغ را رعایت کرده است. آنچه که در این باغ بیش از همه به چشم می آید حضور آب و درخت است که در واقع عناصر زنده و جذاب این مکان هستند و توانسته اند در کنار بناهای مجموعه به عنوان عناضر ثابت معماری فضایی جالب را به وجود بیاورند.
از جمله ارکان مهمی که در طراحی این باغ به کار رفته است حفظ تقارن بوده که از اهمیت ویژه ای هم در آن زمان برخوردار بوده اما به تدریج با دخالت شاهان حاکم بر این شهر از میزان آن کمتر و کمتر شده است. بیشترین میزان عدم تقارن در این باغ هم در زمان صفویه به وجود آمده است.
عمده دلیل استفاده از عنصر آب در باغ فین کاشان به وجود آمدن آرامش به واسطه نگاه کردن انسان در آب / خنک کردن هوا در فصل تابستان / طنین انداختن موسیقی آب به ویژه در قسمت های غیر مسکونی بوده است.
در باغ فین کاشان ۱۶۰ حفره در حوض وجود دارد که هر یک به منزله یک گل از قالی بوده است. عملکرد این حفره ها به این صورت که اگر اولین حفره به صورت فواره ای عمل می کرده، دومین حفره کار مکش آب را انجام می دهد.
به این ترتیب حدود ۸۰ حفره فواره و ۸۰ حفره مکنده در این حوض ها وجود دارد که به یکسان بودن ورود و خروج آب کمک می کنند تا سرریزی نداشته باشد. امروزه آب سرریز این حوض به وسیله ۳ جدول کاشی از وسط گذرگاه های باغ عبور می کند.
باغ فین فضایی چهارگوش و محصور با دیوارهای بلند دارد. گذر اصلی و شمالی - جنوبی باغ که از «عمارت سردر» آغاز می‌شود، از کوشک میگذرد و به انتهای باغ می‌رسد. همچنین بر مبنای اصول باغ‌سازی ایرانی، باغ دارای یک گذر شرقی – غربی هم هست که امروزه حمام را به موزه کاشان مربوط می‌کند.
کوشک صفوی یا عمارت مرکزی باغ بنایی چهارضلعی است و فضای آن به گونه‌ای طراحی شده که از هر سوی آن، بتوان چشماندازی از باغ را دید. همچنین در دوره کریم خان زند، بخش دیگری در مجاورت باغ و در سمت جنوب‌غربی آن ساخته شد که خلوت و چند بنای دیگر را شامل می‌شود.
یکی از شگفتیهای مهندسی باغ فین کاشان، مدیریت شیوه گردش آب در آن است. به طوری که تنها با ایجاد اختلاف سطح و بدون استفاده از هیچ نیروی دیگری، آب در جویها و فواره‌های باغ جاری می‌شود.
نظر شما