به گزارش سلام نو در شناسنامه امام خمینی (س) روز و ماه تولد ایشان ذکر نشده و سال تولدشان 1279 به ثبت رسیده است اما در خاطرات خود ایشان و سایر منابع تاریخ دقیق تولدشان 1 مهر ماه سال 1281 هجری شمسی است، که مصادف است با 20 جمادی الثانی سال 1320 هجری قمری؛ همزمان با ولادت حضرت زهرا سلام الله علیها.
تاریخ دقیق تولد حضرت امام خمینی (ره) در سال ۱۴۰۲
پدر ایشان سید مصطفی موسوی فرزند علامه سید احمد موسوی در ۲۹ بهمن ۱۲۴۱ ه.ش. در شهرستان خمین به دنیا آمد و در تاریخ اسفند ۱۲۸۱ در راه خمین به اراک مورد سوء قصداشرار قرار گرفت و بر اثر اصابت گلوله در چهل سالگی به شهادت رسید.
هاجر خانم مادر امام خمینی، زنی از خاندان علم و تقوا و فرزند آیتالله میرزا احمد خوانساری است.
امام خمینی پنجمین ماه عمر خود را با درد یتیمی آغاز کردند و از آن پس مادر و عمه بزرگوارشان، تربیت ایشان را عهده دار بودند.
امام خمینی در سن ۲۷ سالگی ازدواج کردند. همسر ایشان، دختر حاج میرزا محمدثقفی از روحانیون تهران بود.
اسامی فرزندان امام به این صورت است: مصطفی، صدیقه (خانم اشراقی)، فریده (خانم اعرابی)، زهرا (خانم بروجردی)، احمد.
۱۳ دی تولد حضرت امام خمینی [۲۰ جمادی الثانیه ۱۴۴۵]
زندگینامه امام خمینی (ره) به قلم خود
آنچه ذیلا می آید فرازهایی از زندگی حضرت امام خمینی (س) به قلم خود ایشان است:
بسمه تعالی
به حسب شناسنامه شماره ۲۷۴۴ تولد ۱۲۷۹ شمسی در خمین. اما در واقع ۲۰ جمادی الثانی ۱۳۲۰ هجری قمری، تاریخ قطعی تولد ۲۰ جمادی الثانی مطابق اول مهر ۱۲۸۱ شمسی است.
نام خانوادگی: مصطفوی
پدر: آقا مصطفی
مادر: خانم هاجر - دختر مرحوم آقا میرزا احمد مجتهد خوانساری الاصل و خمینی المسکن. صدور در گلپایگان به وسیله صفری نژاد رئیس اداره آمار ثبت گلپایگان.
در خمین در مکتبخانه مرحوم ملّا ابو القاسم تحصیل شروع و نزد مرحوم آقا شیخ جعفر و مرحوم میرزا محمد (افتخار العلماء) درسهای ابتدایی، سپس در خلال آن نزد مرحوم حاج میرزا محمد مهدی (دایی) مقدمات شروع و نزد مرحوم آقای نجفی خمینی منطق شروع و نزد حضرتعالی «۱» ظاهراً «سیوطی» «۲» و «شرح باب حادی عشر» «۳» و منطق و مسلماً در «مُطَوّل» «۴» مقداری.
در اراک که سنه ۱۳۳۹ قمری برای تحصیل رفتم نزد مرحوم آقا شیخ محمد علی بروجردی «مطوّل» و نزد مرحوم آقا شیخ محمد گلپایگانی «منطق» و نزد مرحوم آقا عباس اراکی «شرح لمعه» «۵» پس از هجرت به قم به دنبال هجرت مرحوم آیت الله حاج شیخ عبد الکریم - رحمة الله علیه - ظاهراً هجرت ایشان رجب ۱۳۴۰ قمری بود، هجرت آیت الله حائری به قم، رجب ۱۳۴۰ و نوروز ۱۳۰۰ شمسی است- تتمه «مطوّل» را نزد مرحوم ادیب تهرانی موسوم به آقا میرزا محمد علی و «سطوح» «۶» را نزد مرحوم آقای حاج سید محمد تقی خوانساری مقداری یا بیشتر نزد مرحوم آقا میرزا سید علی یثربی کاشانی تا آخر «سطوح» و با ایشان به درس خارج مرحوم آیت الله حائری حاج شیخ عبد الکریم می رفتیم و عمده تحصیلات خارج نزد ایشان بوده است و فلسفه را مرحوم حاج سید ابوالحسن قزوینی و ریاضیات، «هیئت»، «۷» حساب نزد ایشان و مرحوم آقا میرزا علی اکبر یزدی «۸» و عمده استفاده در علوم معنوی و عرفانی نزد مرحوم آقای آقا میرزا محمد علی شاه آبادی بوده است.
پس از وفات مرحوم آقای حائری با عده ای از رفقا بحث داشتیم تا آنکه مرحوم آقای بروجردی - رحمه الله - به قم آمدند برای ترویج ایشان به درس ایشان رفتم و استفاده هم نمودم و از مدتها قبل از آمدن آقای بروجردی عمده اشتغال به تدریس «معقول» «۹» و «عرفان» و سطوح عالیه اصول و فقه بود.
پس از آمدن ایشان به تقاضای آقایان مثل مرحوم آقای مطهری به تدریس خارج فقه مشغول شدم و از علوم عقلیه بازماندم و این اشتغال در طول اقامت قم و مدت اقامت نجف مستدام بود، و پس از انتقال به پاریس از همه محروم و به امور دیگر اشتغال داشتم که تا کنون ادامه دارد.
نام عیال این جانب خدیجه ثقفی معروف به «قُدس ایران» متولد ۱۲۹۲ شمسی، صبیه حضرت آقای حاج میرزا محمد ثقفی تهرانی. تاریخ ازدواج ۱۳۰۸، فرزند اول:
مصطفی، متولد ۱۳۰۹ شمسی، سه دختر در قید حیات با یک پسر: احمد متولد ۱۳۲۴، دختران به ترتیب سن: صدیقه، فریده، فهیمه، سعیده و بعد از احمد: لطیفه، آخرین فرزند در حیاتِ احمد.
پی نوشت:
(۱)- آقای سید مرتضی پسندیده، برادر بزرگ امام خمینی
(۲)- از کتب درسی حوزه های علمیه در ادبیات عرب( علم نحو)، این کتاب شرحی است از جلال الدین سیوطی بر الفیه ابن مالک
(۳)- از کتب درسی حوزه های علمیه در علم کلام و اعتقادات دینی، این کتاب شرحی است از فاضل مقداد بر بخشی از یک کتاب علامه حِلّی
(۴)- کتابی است معروف در علم معانی و بیان( فنون مربوط به بلاغت کلام)؛ خلاصه این کتاب به نام« مختصر المعانی» یا« مختصر» نیز معروف است و هر دو از تألیفات سعد الدین فتازانی است.
(۵)- کتابی است مشهور که مشتمل بر یک دوره فقه امامیّه است و متن آن اثر شهید اول بوده که توسط شهید ثانی بر آن شرح نوشته شده است و به« شرح لمعه» مشهور گردیده است .
(۶)- تحصیلات حوزه ای به سه مقطع: مقدماتی، سطح و عالی یا خارج تقسیم می شود و منظور از خواندن سطوح، قرائت کتابهای قوانین، رسائل، مکاسب و کفایة الاصول نزد اساتید فن است .
(۷)- علم« هیئت» یا نجوم از جمله دروس متداول در حوزه های علمیه قم بوده است .
(۸)- آقای علی اکبر حِکَمی یزدی، از شاگردان مبرّز آقای علی مدرس تهرانی در فلسفه که خود از فیلسوفان بزرگ بوده و در سال ۱۳۴۳ ه. ق. در قم درگذشته است .
(۹)- مراد از معقول، دانش فلسفه است که امام خمینی سالها به تدریس شرح منظومه و اسفار( دو متن مهم درسی فلسفه) در حوزه قم اشتغال داشته اند.
درباره حضرت امام خمینی (ره)
در خصوص نحوه انتخاب نام «روح الله» برای ایشان در بخشی از کتاب خمینی روح الله بر اساس اسناد و خاطرات و خیال به قلم سید علی قادری آمده است:
«... اما پدر که نمی خواست تپش انتظار، وقارش را بشکند، لحظه های کوتاه دست به دست شدن فرزندش را که دراز می نمود، تحمل می کرد، بالاخره قنداقه در دستان پدر جا گرفت، لحظه ای بر او چشم دوخت و میدان جاذبه، سر پدر را نیز خم کرد تا با گونه گل انداخته اش بر لب های سرخ پدر بوسه زند.
لب های پدر دائما غنچه می شد و نرمی سرخگون پسر را تا دهانه کام به درون می کشید.
گویا گوش جانش این نجوای پنهان را نیز می شنید که: «سلام بر این روزی که زاده شدم» چرا که وقتی سر را عقب کشید تا با چهره کودکش چشم را جلا دهد زبان به قربان صدقه چرخید و گفت: پسرم، عشق من، جان من، روح الله من!»
امام خمینی (س) در خانه پدریشان در خمین دیده به جهان گشودند، یعنی محلی که ۴۲ سال پیش پدر گرامیشان سیدمصطفی و نیز دیگر خواهران و برادران امام خمینی(س) در آنجا متولد شده بودند.
امام خمینی (س) کوچکترین فرزند خانواده بودند و بعد از گذشت ۴ ماه و ۲۲ روز از تولد پدر گرامیشان را در جریان مقابله علیه خوانین تحت حمایت حکومت از دست دادند، پس از آن ایشان به سرپرستی مادر و عمه خود صاحب خانم پرورش یافتند.
با توجه به هم زمانی تولد امام خمینی (س) با حضرت زهرا سلام الله علیها همه ساله برنامه هایی به این مناسبت به اجرا در می آید، اجرای سمفونی روح الله در تالار وحدت از جمله آن هاست که بخشی از آن را در ویدئوی زیر مشاهده می کنید.
این کلیپ که به مناسبت تولد امام خمینی در سال ۱۳۹۶ منتشر شده است، توسط شاهین فرهت با محوریت شخصیت فرهنگی، سیاسی و اجتماعی امام خمینی (ره) در چهار موومان ساخته شده است.
او در این اثر بی کلام، وجوه مختلف شخصیت انسانی و عرفانی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران را با زبان موسیقیایی بیان کرده است.
جنبه علمی شخصیت امام خمینی (ره)
تحصیل در خمین
امام خمینی در همان کودکی درس را آغاز کردند و پس از آن به مکتب رفتند. بعد از اتمام مکتب به مدرسههای جدید رفتند و با پایان آن، تحصیل علوم اسلامی را در محضر دایی و برادرشان آغاز کردند.
تحصیل در اراک
سال ۱۳۳۹ ه.ق امام خمینی برای تکمیل تحصیلات خود به واسطه حضور آیتالله عبدالکریم حائری یزدی به اراک رفتند. در این دوره در محضر اساتیدی چون شیخ محمدعلی بروجردی و شیخ محمد گلپایگانی تلمّذ کردند.
تحصیل در قم
همزمان با عزیمت آیتالله حائری به قم، امام نیز به قم رفتند و در ۲۵ سالگی سطوح عالیه حوزه را به پایان رسانیدند.
پس از آن با شرکت در درس آیتالله حائری به درجه اجتهاد نائل آمدند. از میان همه اساتید امام آن که بیش از همه روح ایشان را اشباع میکرد، درس عرفان نظری مرحوم محمدعلی شاهآبادی بود.
شش سال، گاه هر روز و گاه هر چند هفته یکبار، نزد او میرفتند تا کنار فقه و فلسفه، عرفان را نیز بیاموزدند.
تدریس
امام تدریس کتب فلسفی را در حالی که بیش از ۲۷ سال نداشتند، آغاز کردند و در کنار درس فلسفه به تدریس اخلاق همت گماردند.
عمّال رضاشاه برای تعطیلی این درس فشار میآوردند که با مقاومت امام به نتیجه نرسیدند اما ناچار شدند برنامه درس اخلاق را از مدرسه فیضیه به مدرسه حاج ملاصادق در منطقه دوردست شهر منتقل کردند. در کنار اینها به تدریس دروس فقه و اصول میپرداختند.
تدریس علوم منقول و خارج فقه و اصول را در سال ۱۳۲۵ ه.ش. همزمان با ورود آیتالله بروجردی به قم آغاز کردند.
در تبعید در شهر نجف هم با اصرار طلبهها درس را آغاز و بهمنماه ۱۳۴۸ درس ولایت فقیه را در ۱۳ جلسه ارائه کردند.
آثار
سیر تالیفی امام از مسائل عقلی آغاز گردیده و در زمینه اخلاقیات، فقه و اصول ادامه یافته است.
در حدود ۲۷ سالگی کتاب مصباحالهدایه را به رشته تحریر درآوردند که بعضی از علمای بزرگ معاصر بر آن حاشیه زدهاند.
در ۲۹ سالگی شرحی بر دعای ماه رمضان نگاشتند و بعد آن کتاب اربعین حدیث. علاوه بر آن ۲۱ عنوان کتاب دیگر نگارش کردهاند که برخی از آنها عبارتند از: اسرارالصلوه کشف اسرار، شرح حدیث جنود عقل و جهل، آدابالصلوه، تحریرالوسیله، توضیحالمسائل، حکومت اسلامی یا ولایت فقیه، مبارزه با نفس یا جهاد اکبر.
اقدامات سیاسی امام خمینی (ره)
در ۱۵ اردیبهشتماه ۱۳۲۳ و در اوضاع آشفته و فضای آزادی نسبی پس از رضا پهلوی، امام در پیامی به ملت، از قیام برای خدا صحبت کردهاند و آن را تنها راه اصلاح دو جهان نامیدهاند.
در همین سال در پاسخ به شبهات کتاب اسرار هزارساله، به رضاخان هم تاختند و در آن ایده حکومت اسلامی و ضرورت قیام برای تشکیل آن را مطرح ساختند.
در دوران مرجعیت آیتالله بروجردی امام از طرف ایشان عضو هیات مصلحین بودند که ماموریت اصلاح حوزه را داشت و باعث تحولاتی در حوزه شدند.
در مسائل گوناگون مورد مشورت آیتالله بودند، مخصوصا مسائل مربوط به حکومت. یک بار در ۱۳۲۹ از طرف آیتالله بروجردی برای جلوگیری از اعدام عدهای به دیدار شاه رفتند.
در مهرماه ۱۳۴۱ لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی مورد تصویب دولت قرار گرفت که طبق آن سه شرط مسلمان بودن، سوگند به کلامالله مجید و مرد بودن رایدهندگان و انتخابشوندگان حذف شده بود تا زمینه حضور بهائیها فراهم شود.
امام در تلگرافی به عَلَم نوشتند:"مجدداً به شما نصیحت میکنم که به اطاعت خداوند متعال و قانون اساسی گردن نهید، و از عواقب وخیمه تخلف از قرآن واحکام علمای ملت و زعمای مسلمین و تخلف از قانون بترسید؛ و بدون موجب، مملکت را به خطر نیندازید؛ والّا علمای اسلام درباره شما از اظهار عقیده خودداری نخواهند کرد.
" پیام محکم امام در شرایط آن روز بینظیر بود.
قیام پانزده خرداد
اندکی پس از غائله انجمن های ایالتی و ولایتی، شاه برای طرحی با عنوان "انقلاب سفید" اعلام رفراندوم کرد.
امام در بیانیه ای صریح چهار روز پیش از رفراندوم، آن را مخالف اسلام و قانون اساسی قلمداد کردند.
در فروردین ۱۳۴۲ بعد از حمله ماموران به فیضیه امام در سخنرانی خود از سکوت بزرگان گلایه میکنند:"امروز سکوت، همراهی با دستگاه جبار است". روز بعد بیانیه ای را منتشر میکنند و به صراحت از علما میخواهند که تقیّه را رها کنند و میافزایند: "من اکنون قلب خود را برای سرنیزه های مامورین شما حاضر کرده ام."
در شرایطی که ساواک از سخنرانان برای عدم تعرّض به شاه و اسرائیل تعهّد گرفته بود، امام در عاشورای سال ۱۳۴۲ در سخنرانی خود به شدّت به شاه و دخالت های اسرائیل انتقاد کردند.
همان شب امام دستگیر شدند و از قم به تهران اعزام شدند. با قیام مردم تهران و ورامین و فشار علما، حکومت مجبور به آزادی ایشان شد.
اعتراض به کاپیتولاسیون و تبعید به ترکیه
۲۱ مهرماه ۱۳۴۳ لایحه کاپیتولاسیون در مجلس تصویب شد. خبر که به امام رسید، پیام هشدارآمیز صادر کردند. امام در ۱۳ آبان ماه با چند روز تاخیر به دلیل برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دستگیر و به ترکیه تبعید شدند. اقامت امام خمینی در ترکیه یازده ماه به درازا کشید.
سال های نجف
امام و فرزندشان مهرماه سال ۱۳۴۴ به نجف تبعید شدند. حکومت در نظر داشت امام در حوزه نجف و در فضای دور از سیاست آن منزوی شود.
در حالی که امام در طول اقامت در نجف هر روز سه ساعت به زیارت و عبادت در حرم میپرداختند اما پیگیری فعالیّت های نهضت هم با وقفه روبرو نشد.
امام چهار روز پس از ورود به نجف در دیدار با آیت الله سید محسن حکیم، وی را به قیام فرا خواندند. فروردین ۱۳۴۶ در اعتراض به لوایحی که قوانین ضد اسلامی داشت به هویدا نامه ای با لحن تند نوشتند.
اوج گرفتن نهضت
اول آبان ۱۳۵۶ خبر درگذشت سید مصطفی، فرزند امام، بدون سابقه بیماری موجب حیرت شد. دکتر گفته بود که وی را مسموم کرده اند، امام اجازه کالبدشکافی ندادند و در پیامی شرایط کشور را مصیبت بارتر دانستند.
لحن پیام امام، شاه را به خشم آورد و دستور داد در مقاله روزنامه اطلاعات به امام حمله کنند.
مردم در اعتراض به جسارت به امام، در قم قیام کردند که با سرکوب مواجه شد. شهرهای ایران در چهلم شهدای شهرهای پیشین ملتهب میشد و امام برای هر کدام از این اتفاقات پیام میدادند.
انقلاب
با اوج گرفتن فعالیت های امام، ماموران حکومت عراق خانه امام را محاصره کردند و رفت و آمد به آن را قطع کردند. با افزوده شدن فشارها تصمیم گرفتند که به سوریه بروند.
امکانش فراهم نشد، به پاریس رفتند و در پاریس به مصاحبه با رسانه های گروهی و تبیین دلائل و برنامه های انقلاب اسلامی پرداختند.
امام پس از سال ها دوری از وطن، سرانجام ۱۲ بهمن ماه ۱۳۵۷ وارد ایران شدند و در ۱۵ بهمن ماه بازرگان، را نخست وزیر دولت موقّت و مامور تشکیل کابینه کردند.
ایشان با صدور اطلاعیه ای در مورد حکومت نظامی ۲۱ بهمن، آن را خدعه خواندند و از مردم خواستند که به آن اعتنا نکنند که این اقدام باعث به ثمر نشستن نهضت و پیروزی انقلاب اسلامی شد.
۱۰ اسفندماه، از تهران به قم رفتند تا در آن جا مستقر شوند، مردم تا کیلومترها به استقبال آمده بودند. از همان ابتدا بر برگزاری رفراندوم اصرار کردند تا نهایتا در ۱۰ فرودین ۱۳۵۸ مردم در رایی قاطع به جمهوری اسلامی آری گفتند.
نظر شما