سلام نو پلاس: متأسفانه در مورد بهترین تست هوش اتفاق نظر وجود ندارد. در عوض، برخی پیشنهاد میکنند که هر کدام از معتبرترین تست های هوش مفهوم متفاوتی از هوش را اندازهگیری میکند، بنابراین نمرات آزمون هوش میتواند بسته به آنچه اندازهگیری میشود و آزمونی که انجام میشود متفاوت باشد.
تستهای هوش آنلاین در دسترس هستند، اما برای تشخیص نباید به آنها اعتماد کنید. بهترین تست هوش نیز نیاز به تفسیر جامع دارد و بهتر است تحت نظر یک روانشناس این تست ها انجام شود. چرا که یک روانشناس می تواند در کنار مصاحبه بالینی و در نظر گرفتن تاریخچه فرد تفسیر دقیق و صحیح تری از تست هوش مورد نظر به شما ارائه دهد.
تست هوش
تست هوش ارزیابی است که طیفی از توانایی های شناختی را اندازه گیری می کند و نمره ای را ارائه می دهد که به عنوان معیاری برای سنجش توانایی های فکری و پتانسیل یک فرد در نظر گرفته شده است. در این مطلب به معرفی معتبرترین تست هوش و بهترین تست هوش می پردازیم. البته توجه به این نکته مهم است که بنا به شرایط ممکن است بهترین تست هوش برای هر فرد متفاوت باشد.
برای درک معنای واقعی نمرات تست هوش، ضروری است که نحوه محاسبه نمرات تست های هوش را بررسی کنیم. امروزه، بسیاری از تستهای هوش استاندارد شدهاند و نمرات با مقایسه عملکرد فردی در برابر هنجار افراد در آن گروه سنی به دست میآیند. در حالی که بسیاری از معتبرترین تست های هوش از روشهای مشابهی برای استخراج نمرات خود استفاده میکنند، توجه به این نکته نیز مهم است که هر آزمون هوشی متفاوت است.
IQ مخفف ضریب هوش است و نوعی نمره استاندارد است که نشان می دهد یک فرد از گروه همسالان خود چقدر بالاتر یا پایین تر از توانایی ذهنی خود قرار دارد. نمره میانگین ضریب هوشی ۱۰۰ است. نمره میانگین هوش از طریق آزمون یکسان برای تعداد زیادی از افراد از همه اقشار اجتماعی – اقتصادی جامعه و گرفتن میانگین بدست می آید.
اصطلاح IQ یا ضریب هوشی در سال ۱۹۱۲ توسط روانشناس ویلیام استرن در رابطه با اصطلاح آلمانی Intelligenzquotient ابداع شد. در آن زمان، ضریب هوشی به عنوان نسبت سن عقلی به سن تقویمی × ۱۰۰ نشان داده می شد. بنابراین، اگر یک فرد ۱۰ ساله دارای سن ذهنی ۱۰ بود، ضریب هوشی او ۱۰۰ بود. اما اگر سن ذهنی آنها بیشتر بود. نسبت به سن تقویمی آنها (مثلاً ۱۲ به جای ۱۰)، ضریب هوشی آنها ۱۲۰ خواهد بود. به همین ترتیب، اگر سن ذهنی آنها کمتر از سن تقویمی آنها بود، ضریب هوشی آنها کمتر از ۱۰۰ بود.
هنگامی که معتبرترین تست های هوش فعلی توسعه یافتند، نمره هوش نرمال به عنوان ۱۰۰ تعریف شد. و انحراف معیار (مفهومی آماری که پراکندگی متوسط را توصیف میکند) عدد ۱۵ تعریف شد. یعنی در نمودار توزیع نرمال حدود ۷۰ درصد افراد ۱۵ نمره کمتر یا بیشتر از ۱۰۰ را دریافت می کنند. تست هوش وکسلر و تست استنفورد بینه را می توان به عنوان معتبرترین تست هوش پذیرفت.
تاریخچه تست هوش
آلفرد بینه روانشناس فرانسوی اولین تست هوش را در اوایل دهه ۱۹۰۰ ایجاد کرد. با این حال، تست هوش به معنی مدرن آن در ایالات متحده از کار هنری هربرت گدارد سرچشمه می گیرد. گدارد روانشناسی بود که در سال ۱۸۹۹ دکترای خود را در رشته روانشناسی از دانشگاه کلارک گرفت. او آزمون بینه را از فرانسوی به انگلیسی ترجمه کرد. این آزمون برای آزمایش عملکردهای فکری اساسی در کودکان مدرسه ای ایالات متحده و حمایت از تشخیص های روانشناسی مورد استفاده قرار گرفت.
گودار در تاریخ روانشناسی به عنوان شخصیتی بحث برانگیز باقی مانده است. این به دلیل استدلال او است که بزرگسالان با IQ پایین نباید تولید مثل کنند. جامعه ها تا حد زیادی از چنین دیدگاه هایی کناره گرفته است. امروزه تستهای IQ متعددی وجود دارد که برای اهداف مختلف استفاده میشوند، اما بیشتر آنها برای کمک به تشخیص ناتوانیهای یادگیری استفاده میشوند.
انواع تست هوش
چندین تست هوش معتبر وجود دارد و محتوای آنها می تواند به طور قابل توجهی متفاوت باشد. برخی از انواع تست هوش، برای بزرگسالان استفاده می شوند، اما بسیاری از آنها به طور خاص برای اجرا در کودکان طراحی شده اند. اما معتبرترین تست هوش کدام است؟ تست های هوش که تایید رسمی گرفته اند و در حال حاضر استفاده می شوند همه تست های معتبری هستند اما برخی دارای اعتبار و پایایی بالاتری نسبت به بقیه هستند.
تست های زیر نمونه هایی از چند تست هوش استاندارد بین المللی هستند:
- تست هوش ریون
- تست هوش کتل
- تست هوش گاردنر
- تست هوش کافمن
- تست هوش استانفورد-بینه
- تست هوش غیرکلامی جهانی
- تست هوش وکسلر بزرگسالان
- تست هوش وکسلر برای کودکان
- تست های وودکاک-جانسون از توانایی های شناختی
مزایا و معایب تست هوش
مزایای تست هوش
استفاده از تست های هوش معتبر مزایای زیادی به همراه دارد:
۱. به شناسایی افراد با استعداد کمک می کند
تست IQ به طور معمول به شناسایی افرادی با توانایی های فکری بالاتر از حد متوسط کمک می کند. گروه بالاتر از متوسط افراد ممکن است در مدرسه یا محل کار به دلیل تحمل سطوح پر استرس و کسالت دچار مشکل شوند. این آزمون به شناسایی زودهنگام مشکل و شروع فرآیند یادگیری سریعتر کمک می کند.
۲. به درک نحوه عملکرد مغز کمک می کند
داده های جمع آوری شده از تست های هوش از افراد مختلف در سراسر جهان به کسب اطلاعات در مورد نحوه عملکرد مغز کمک می کند. اطلاعات به دست آمده می تواند برنامه درسی مورد استفاده در مدارس را بهبود بخشد و یادگیری بهتر و موثرتر را افزایش دهد.
۳. می تواند دانش آموزان ضعیف تر را زود تشخیص دهد
تست هوش به شناسایی دانش آموزانی که در آموزش مشکل دارند کمک می کند. این به تنظیم برنامه آموزشی برای تناسب با شکاف های موجود در توانایی های شناختی آنها کمک می کند. هنگامی که چالش ها زودتر شناسایی شوند، راه حل های ممکن می تواند زودتر آغاز شوند.
۴. از تشخیص اشتباه جلوگیری می کند
در یک محیط کلاسی، معلم ممکن است از کسانی که بهره هوشی بالایی دارند انتظارات زیادی داشته باشد بدون اینکه در نظر داشته باشد که ممکن است در محیط آموزشی با چالش هایی مواجه شوند. گاهی اوقات ممکن است کودکان به عنوان با استعداد شناخته نشوند و ممکن است در نتیجه رفتار آنها به اشتباه تشخیص داده شود که منجر به مصرف داروهای غیر ضروری می شود. تقریباً ۲۰ درصد از دانش آموزان تیزهوش به دلیل افسردگی و اضطراب ترک تحصیل می کنند.
۵. کمک به پیگیری تأثیرات آموزش
بر اساس دادههای جمعآوریشده از آزمونهای IQ، تست وکسلر، به طور خاص، نشان میدهد که IQ در طول قرن بیستم حدود ۲۰ امتیاز افزایش یافته است. آموزش رسمی دوران کودکی و افزایش موضوعات حل مسئله مانند ریاضی به رشد شناختی کمک می کند. دادههای جمعآوریشده میتواند برای تعیین تأثیرات بر آموزش دوران کودکی استفاده شود.
معایب تست هوش
معتبرترین تست هوش نیز دارای معایبی است، تست های هوش در کنار مزایای فراوانی که دارند، می توانند معایبی نیز داشته باشند.
۱. برچسب زدن به افراد
افرادی که ممکن است از آنها به عنوان “استعداد” یا نابغه یاد شود ممکن است اعتماد به نفس غیرواقعی در کاری که می توانند انجام دهند ایجاد کنند. کسانی که ضریب هوشی پایین تری دارند ممکن است عزت پایینی داشته باشند و انگیزه ای برای یادگیری یا کار ندارند.
۲. عدم اندازه گیری انواع هوش
آزمونهای IQ یک شکل از هوش را اندازهگیری میکنند یا بر روی آن تمرکز میکنند، که میتواند برای تشخیص اینکه آیا افراد با استعداد هستند یا خیر، چالش برانگیز باشد. با روش های محدود برای شناسایی یا اندازه گیری انواع مختلف هوش، ممکن است شناسایی نقاط قوت و ضعف چالش برانگیز باشد.
۳. محدودیت اجرای تست های هوش
تست های IQ می تواند در ارزیابی افراد مبتلا به اوتیسم و بیش فعالی و توانایی های شناختی آنها سخت باشد. این یک واقعیت است که افراد راه های مختلفی برای ابراز وجود دارند، چه به صورت کلامی و چه با استفاده از اعمال.
۴. عدم سنج جنبه های مهم
تست هوش بر جنبه خواندن، اصول علمی و دانش ریاضی تمرکز دارد. این موارد شامل مهارت های خلاقانه اولیه در مورد چگونگی زنده ماندن مردم در دنیای واقعی نمی شود.
۵. می تواند منجر به کلیشه ها شود
وقتی افراد تست IQ می دهند، ممکن است بر اساس نتایج این باور را داشته باشند که باهوش یا احمق هستند. با این حال، عوامل متعددی در نمرات ضریب هوشی نقش دارند، مانند عوامل اجتماعی-اقتصادی و نوع مدرسه فرد.
تست هوش ریون چیست
روانشناس انگلیسی به نام آقای جان کارلیل ریون (John C. Raven) در سال ۱۹۳۶ این آزمون را بر پایه دو عامل عناصر g اسپیرمن یعنی استقرا و بهره (هوش طبیعی) طراحی کرد. الگوهای این آزمون به شکل ماتریس های ۶×۶ – ۴×۴ یا ۲×۲ است و به همین دلیل ماتریس پیشرونده نامیده می شود.
علاقه ریون به روانشناسی در سنین پایه باعث شد تا ابزارهای سنجش توانایی کودکان را مورد مطالعه قرار دهد. با وجود اینکه در کودکی پدر خودش را از دست داد و مراقبت از مادر و دو خواهرش را بر عهده گرفت، علاقه های علمی خودش را نیز دنبال کرد. او بعدها در زمینه شغلی خود به سرپرستی مدرسه ای برای کودکان با شرایط ناتوانی فیزیکی منصوب شد. وی به این نتیجه رسید که انجام آزمون های رایج آن دوره در مدارس و محیط کار دشوار بوده و تفسیر نتایج نیز به دلیل ادغام عناصر مختلف مشکل است. در نتیجه به فکر تدوین و طراحی آزمون بهره هوشی عمومی که به ریون مشهور شد، افتاد. جالب اینکه روش تدوین این آزمون در پایان نامه کارشناسی ارشد وی تشریح شده است.
آزمون بهره هوشی ریون بر اساس نظریه ای تدوین شد که بعدها به نظریه سوال پاسخ (response) مشهور شد. سه فرزند وی در اسکاتلند مرکز ارزیابی ریون را در سال ۱۹۷۲ تاسیس کردند. در سال ۲۰۰۴ موسسه آموزشی هارکورت، ریون را خرید و بعدها نیز این شرکت توسط پیرسون خریداری شد.
طراحی این تست روانسنجی برای ارزیابی افسران نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا بود، اما بعد مشخص شد که بهطور کلی، برای ارزیابی هوش، مستقل از دانش کسبشده نیز مفید و معتبر است.
آزمون ماتریس های پیشرونده ریون (که عمدتا آن را ماتریس های ریون می گویند) یا به اختصار RPM، مجموعه تست های غیر-زبانی (verbal) از ابزارهای رایج اندازهگیری استدلال قیاسی، توانایی درک مفاهیم انتزاعی و سنجش قوه ادراک است که معمولا در زمینه های آموزشی مورد استفاده قرار می گیرد. این آزمون ۶۰ سوالی، برای سنجش استدلال انتزاعی افراد به عنوان بخشی از هوش عمومی به کار گرفته می شود.
آزمون بهره هوشی ریون متداول ترین و مشهورترین آزمونی است که برای بازه سنی ۵ سال به بالا طراحی شده است. ساختار این آزمون از ۶۰ سوال تشکیل شده که به صورت پاسخ چند گزینه ای (۶-۸ گزینه) به آن پاسخ داده می شود و ترتیب چیدمان دشواری سوالات از آسان به سخت است. این آزمون هوش استدلالی و هوش عمومی آزمون دهنده را که با عنوان «عامل هوش عمومی اسپیرمن» (Spearsman’s g) شناخته می شود، اندازه گیری می کند.
اکثر ما ممکن است آزمون ریون را انجام داده باشیم. این آزمونها معمولا در مدارس و فرایندهای استخدام بهطور مرتب انجام میشوند. در واقع اکنون این تست، بخش مهمی از تستهای روانشناختی در فرایندهای انتخاب مشاغل است.
بهگفته ارسطو: «هوش نهتنها از دانش، بلکه از مهارت استفاده از دانش تشکیل شده است».
با توجه به پیشینهای که از تست هوش (IQ) ریون در ذهنمان داریم، ممکن است با ذهنیت منفی به سراغش برویم. این تست عامل چالشبرانگیز و تعیینکننده در تحصیلات یا زندگی حرفهای ما بوده است؛ با این حال برخی از افراد، ماتریسهای پیشرونده ریون را بسیار جالب میدانند و از حل این معماهای کوچک لذت میبرند. آنها دوست دارند الگوها و مجموعهها را پیدا کنند، استنتاج و نتیجهگیری کنند و درمورد چگونگی تصحیح ادراک و انتزاعات تصمیم بگیرند.
اندازهگیری ضریب هوشی (IQ) هنوز هم موردتوجه بسیاری از افراد و شرکتها است. صرفنظر از اینکه تئوری «هوش چندگانه» هاوارد گاردنر (Howard Gardner) را بپذیریم یا نه، با این تست میخواهیم توانایی افراد را برای استدلال منطقی، حل مسئله و تفکر انتقادی اندازهگیری و اولویتبندی کنیم.
تست ریون در حقیقت، استدلال انتزاعی و هوش سیال را اندازهگیری میکند. هوش سیال به ما امکان میدهد تا بهتر بتوانیم از پس مشکلات روزمره خود بربیاییم. شاید در آینده و با گسترش نتایج تحقیقات گوناگون، تستهای روانشناختی نیز تغییر کنند.
نظر شما