موزه مردم شناسی نهبندان؛ جالب و تماشایی

سلام نو _ سرویس گردشگری: خانه سالاری یا موزه مردم شناسی نهبندان، تنها یکی از چندین جاذبه گردشگری استان خراسان جنوبی به شمار می رود که قدمت بنای آن به دوره قاجار مربوط می شود و نام آن از مالک قبلی، آقای سالاری، گرفته شده است.

همچنین، با بازدید از این جاذبه شاهد بخش‌هایی چون عکس‌ بناهای تاریخی، لباس‌های محلی، مراحل انجام فعالیت هایی مانند قالیبافی، کشاورزی و نخ‌ریسی خواهید بود.

درباره نهبندان زیبا

این شهرستان، از نظر ناهمواری، در شمال شامل ارتفاعاتی است که ارتفاع قله‌های آن به ۲۵۰۰ متر می‌رسد. کوه سرخ، کوه بیدمشک و کوه بوبک از جمله این ارتفاعات هستند.

شهرستان نهبندان از شمال به کوه‌ های کم‌ ارتفاع بهاران و شهرستان بیرجند، از شرق به کوه‌ های گرم و کشور افغانستان و شهرستان زابل، از غرب به بلندی‌ های کوه‌ های چشمه، شاهکوه، کوه هاری و کرمان و از جنوب به دامنه کوه‌ های استند و استان‌ های سیستان و بلوچستان محدود می‌شود.

آب‌ و هوای نهبندان به‌ دلیل مجاورت با کویر در گروه آب و هوای گرم و خشک قرار دارد.

شهرستان نهبندان دارای دو بخش«مرکزی» و «شوسف»، دو شهر «نهبندان» و «شوسف» و پنج دهستان است.

منطقه نهبندان به‌ دلیل وجود راه‌های اصلی و درجه یک، ارتباط نزدیک با استان‌ های سیستان و بلوچستان و کرمان، نزدیکی به کشورهای پاکستان و افغانستان و بنادر جنوبی کشور به ویژه چابهار و قرار گرفتن بر سر راه‌های مهم بازرگانی استان خراسان یکی از مناطق مهم ارتباطی و تجاری این منطقه است.

هم‌ چنین وجود سنگ‌ های ارزشمند در معادن این منطقه در کنار کشاورزی دلیل دیگری مبنی بر اهمیت نهبندان است.

از نظر قومیت مردم این منطقه از تیره پارت‌ها و اقوام آریایی هستند که از زمان‌های قبل از اسلام در این منطقه می‌زیستند.

علاوه بر قوم فارس دیگر اقوام ساکن در منطقه بلوچ و عرب هستند. مردم نهبندان با گویش محلی و نزدیک به خراسانی سخن می‌گویند.گویش آن‌ها به گویش سیستانی نزدیک است و بعضی از آن‌ ها نیز به سیستانی سخن می گویند. اکثر مردم نهبندان، مسلمان و شیعه مذهب هستند.

آشنایی با موزه مردم شناسی نهبندان

شهرستان نهبندان یکی از شهرستان‌های استان خراسان جنوبی واقع در شرق ایران به شمار می آید و مرکز آن، شهر نهبندان است.

این شهرستان هم مرز با ایالت فراه افغانستان و شهرستان زابل استان سیستان و بلوچستان است که قبلا شوسف نام داشت.

نهبندان در لهجه عامه مردم و در محاوره که جنبه صمیمانه و خودمانی دارد «نِه» گفته می شود، و بیشتر در مواقع رسمی به صورت «نهبندان» به کار برده می شود.

در گذشته بیشتر از این سرزمین به همان «نه» و «نیه» یاد کرده اند و شاید از قرن هفتم به بعد «نهبندان» گفته شده است و احتمالا این امر از زمانی متداول شده که قریه «بندان» در ۷۵ کیلومتری جنوب شرقی «نه» به آن متصل شد.

ای منطقه از گذشته ای بسیار غنی برخوردار است به همین خاطر تصمیم گرفته شد در این شهرستان موزه مردم شناسی راه اندازی شود تا کسانی که به اینجا سفر می کنند بتوانند با گذشته و آداب و رسوم مردم آن بیشتر آشنا شوند.

این موزه در سال ۱۳۸۴ در این شهر در خانه تاریخی سالاری شروع به فعالیت کرد. خانه سالاری از خانه‌های تاریخی شهر نهبندان به شمار می رود و در داخل بافت تاریخی این شهر واقع شده که دارای وسعتی حدود ۱۸۰۰ مترمربع است.

قدمت این بنا به دوره قاجاریه بر می‌گردد و نام آن از مالک قبلی آن آقای سالاری گرفته شده است.

موزه مردم‌شناسی نهبندان با وسعتی حدود ۱۸۰۰ مترمربع، در خانه سالاری، از خانه‌های تاریخی نهبندان و در بافت قدیمی شهر برپا شده است.

خانه سالاری از نوع خانه‌های دو ایوانی محسوب می‌شود. با توجه به سبک معماری، این بنا در اواخر دوره‌ی قاجار ساخته شده است و در دوره‌های بعد قسمت‌هایی را به آن افزوده‌اند.

برخی از بخش‌های موزه شامل نمایشگاه عکس‌های بناهای تاریخی، لباس‌های محلی، مراحل کاشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزی، قالیبافی و نخ‌ریسی می‌شود.

معماری جالب موزه مردم شناسی نهبندان

این موزه در خانه تاریخی سالاری واقع شده است. این خانه از معماری زیبایی برخوردار و به سبک خانه های دوران قاجار ساخته شده است.

خانه‌ی سالاری دارای دو ایوان، با معماری زیبا است که همین دو ایوان این بنا را نسبت به بنای های مشابهش متفاوت می‌سازد.

پلان این خانه به صورت مستطیل شکل و با ابعاد ۳۸ در ۳۷ متر و همچنین ارتفاع ۵ متر است.

بخش های مختلف این خانه شامل حیاط اندرونی، حیاط بیرونی، اتاق‌های استراحت، انبار و سه مطبخ می شود و ورودی آن در قسمت غربی خانه قرار دارد.

موزه که در این خانه ایجاد شده است دارای هفت غرفه گوناگون است که از آن جمله می توان به غرفه ریسدگی، بافندگی، آهنگری، کشاورزی، خواستگاری و نمایشگاهی از انواع چراغ های سنتی، ابزار سنگی اشاره کرد.

علاوه بر این در این موزه فضاهایی ایجاد شده، که بتوان اشیاء و آثار تاریخی اهدا شده از طرف مردم را در آن ها به نمایش گذاشت.

برای گشت و گذار در موزه باید هزینه ای را به عنوان ورودی پرداخت کنید.

زمانی که برای اینکار احتیاج دارید در حدود یک ساعت می شود که در حین دیدار از اشیاء و بخش های مختلف موزه می توانید از معماری زیبای خانه سالاری نیز دیدن کنید و لحظاتی شاد را در کنار همراهانتان تجربه کنید.