سلام نو _ سرویس گردشگری: در شهر ابرکوه استان یزد و میان کوچهپسکوچههایی با دیوارهای کاهگلی درست در میان محل قدیمی دروازه میدان خانه زیبایی قرار دارد؛ خانهای قدیمی با بادگیری زیبا که هر جایی نمیتوانید نظیرش را ببینید.
این خانه که خانه آقازاده ابرکوه نام دارد، حدود سال ۱۱۵۷ خورشیدی، به سفارش حاج حسین ابرقویی، از ثروتمندان شهر ابرکوه در همین محله قدیمی بنا شد؛ خانهای با مساحت ۸۲۰ مترمربع در زمینی به مساحت ۱۵۰۰ مترمربع که تمام شهرتش را مدیون شاهکار بالای سرش است، بادگیری دو طبقه و بسیار زیبا که در بافت قدیمی شهر مثل جوانه گندم قد برافراشته و خودنمایی میکند.
عمارت تماشایی آقازاده ابرکوه
پنج خانه تاریخی در کوچهای در ابرکوه قرار گرفتهاند که موسوی، گبری، حسینی دوست، سیدعلی آقا و آقازاده نام دارند.
در این میان خانه آقازاده، کاربری هتل دارد و با امکاناتی نظیر اینترنت رایگان، رستوران، کافیشاپ، سرویس بهداشتی، سرویس خواب، حمام محلی ایدئال برای گردشگری و اقامت به حساب میآید.
علاوه بر این عمارت، خانههای موسوی و حسینی دوست بهعنوان هتل استفاده میشوند و بهترین گزینه برای اقامت در ابرکوه هستند.
خانه سید علی آقا در کنار خانه آقازاده قرار گرفته است و از طریق یک ساباط به آن متصل میشود و همین موضوع نشان از نزدیکی یا خویشاوندی اعضای خانهها با هم دارد.
مهمترین ویژگی عمارت مذکور را شاید بتوان بادگیر دو طبقه آن دانست که پشت اسکناسهای ۲۰۰۰ تومانی چاپ شده است.
جالب اینکه امارات متحده عربی در سال ۱۳۹۲ هجری شمسی بهدنبال ثبت بادگیرها با نام کشور خود در یونسکو بود؛ اقدامی که با مخالفت سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری وقت روبهرو شد.
متعاقبا دولت در سال ۱۳۹۳ هجری شمسی تصمیم به چاپ تصویر این سازه روی اسکناسهای ۲۰۰۰ تومانی گرفت. این مجموعه از سال ۱۳۸۵ هجری شمسی برای یک دهه مورد مرمت قرار گرفت.
از آنجا که یزد از مناطق کویری ایران است و تابستانهایی بسیار گرم دارد، فصل بهار بهخصوص تا اردیبهشت و فصل پاییز و زمستان تا دی را برای بازدید از عمارت انتخاب کنید. در صورتی که در تابستان به این شهر سفر کردید، در ساعتهای اولیه صبح که هوا خنکتر است، به بازدید این اثر تاریخی بروید.
معماری خاص عمارت آقازاده ابرکوه
خانه آقازاده، بنایی دو طبقه است که مانند سایر خانههایی که در بخشهای کویری ایران ساخته میشوند از مصالح بومی مثل خشت و آجر بهره گرفته است. همچنین برای تزییناتِ خانه، درها و پنجرهها از چوب و برای گچبریها از ملات گچ استفاده شده است.
سردر ورودی بنا در ضلع شمالغربی آن قرار گرفته و از طریق دالانی به گوشه حیاط راه پیدا میکند.
خانه مثل سایر خانههای ساخته شده در مناطق کویری دارای یک حیاط دلباز است و وسط آن یک حوض سنگی بزرگ وجود دارد. در سه جهت حیاط، اتاقها و بخشهای مختلف خانه ساخته شده، این امر به جهت استفاده از بخشهای مختلف خانه در فصول مختلف انجام شده است.
چرا که در هر فصل جهت تابش نور خورشید تغییر کرده و یک بخش از خانه نورگیر میشود.
پلان اتاق جنوبی به سبک شکم دریده بوده و دارای پنج دری و خیشخان است که در ادامه به شرح آنها میپردازیم. روی بام اتاق، بادگیری وجود دارد که این خانه را از تمامی خانههای دیگر متمایز میکند چرا که بلندترین بادگیر ساخته شده در ایران است. اتاقهای شرقی و غربی نیز به شکل سه دری و پنج دری هستند.
ورودی و حیاط
ورودی عمارت آقازاده در ضلع شمالغربی آن قرار دارد که بالای آن بهشکل طاقمانند است. با گذر از در، ورودی به یک هشتی و سپس راهرویی میرسد که به حیاط خانه منتهی میشود. در وسط حیاط، حوضی سنگی قرار دارد و در سه طرف آن اتاقهای خانه ساخته شدهاند. کف حیاط با قلوهسنگ، فرش شده است.
اتاقها
عمارت آقازاده از اتاقهای پنج دری و سه دری در دو طبقه تشکیل شده است که اتاقهای پنج دری بهعنوان اتاق اصلی به کار میرفتند و اتاق های سه دری، اتاق خواب بودند که در طرفین پنج دریها قرار داشتند.
- اتاق تابستان نشین: این اتاق در فصل تابستان مورد استفاده اهالی خانه قرار میگرفت؛ زیرا از تابش مستقیم آفتاب در امان است. اتاق تابستاننشین که در بخش جنوبی حیاط قرار دارد و بالای بام آن، بادگیر خودنمایی میکند، دارای ایوانی با فضای نیمهباز است. این ایوان در مقایسه با سایر نقاط خانه از تزیینات کمتری برخوردار است؛ زیرا فضای باز، آن را در معرض گردوغبار قرار میدهد. در کنار این اتاق، اتاق خیشخان با سقف نورگیر به چشم میخورد که نورگیر را ﺑﺎ ﺣﺼﻴﺮ، ﺳﻔﺎل میﭘﻮﺷﺎﻧﺪند و بر آن آب میپاشیدند تا اتاق خنک شود.
- اتاقهای پنج دری: اتاقهای پنجدری یا اتاق شاهنشین دارای پنج لنگه در ارسی هستند که روبهروی حوض بزرگ قرار گرفتهاند.
- اتاقهای سه دری: این اتاقها نیز با پنجرههای ارسی مزین شدهاند و نام آنها از روی تعداد ارسیها مشخص میشود.
کلاه فرنگی
کلاه فرنگی عمارت آقازاده درست کنار بادگیر و روی بام تالار اصلی قرار دارد. این بخش از خانه شکل هشت پر دارد و در هر طرف آن پنجرهای با شیشههای رنگی تعبیه شده است تا بیشترین نور را به تالار اصلی منتقل کنند. در واقع ترکیب بدیع بادگیر و کلاه فرنگی در کنار یکدیگر به خنکی و نوررسانی فضای زیرین و تالار خانه کمک میکرد.
زیرزمین
زیرزمین عمارت مانند روستای میمند بهصورت دستکند و با کندن سنگها شکل گرفته است.
نظر شما