سلام نو _ سرویس گردشگری: اگر به تاریخ و فرهنگ علاقه دارید، یکی از بهترین جاهای دیدنی تفت برای شما موزه مردمشناسی است. موزه مردمشناسی تفت در بقعه تاریخی شاه خلیل ثانی شهر تفت قرار دارد.
انواع وسایل معیشت، ابزار و وسایل روشنایی، نسخ خطی، ابزار کتابت و همچنین انواع مشاغل سنتی تفت از قبیل چیلانگری، نوغانداری و تارسازی بهصورت مولاژ در این موزه در معرض بازدید قرار گرفتهاند.
همه روزه از ساعت ۹ صبح الی ۷ شب میتوانید از این موزه بازدید کنید.
آشنایی موزه مردم شناسی تفت
این موزه در بقعه شاه خلیل ثانی در مرکز شهر تفت و در کنار مجموعه شاه ولی واقع گردیده است.
بنای بقعه با مساحت ۴۰۰متر مربع از خشت و گل ساخته شده و شامل رواق جنوبی و شرقی، دو گنبد خانه حجره هایی در ضلع غربی و دارای گنبد کاشی کاری شده ( مزین به نقش علی) است که به عنوان خانقاه استفاده می شده است.
در زیر گنبد، علاوه بر قبر شاه خلیل، صورت قبرهای دیگری نیز وجود داشته که سنگهای مرمر خوش تراش و ظریفی بر روی آنها نصب بوده است.
شاه خلیل ثانی از نوادگان شاه نعمت ا... ولی میباشد که در شهرستان خاتم بخش هرات کشته و در مکان فعلی به خاک سپرده شد.
بنای مزبور در ذیل عنوان "مجموعه شاه ولی"، در سال ۱۳۸۷ مرمت و پس از تجهیز در سال ۱۳۸۹، با تغییر کاربری به عنوان"موزه مردم شناسی شهرستان تفت" مورد بهره برداری قرار گرفته است.
این بنا در اوایل قرن ۹ هجری توسط عارف شهیر، شاه نعمت الله ولی (متوفی ۸۳۴ هجری و مدفون در ماهان کرمان) به هنگام مسافرت به تفت ساخته شده و در طی سالها یکی از پایگاههای سلسله نعمت اللهی در این منطقه بوده و تعدادی از فرزندان و نوادگان شاه ولی در آنجا اقامت داشتند.
در سال ۹۲۵ ه.ق. و بعد از کشته شدن شاه خلیل ثانی ( از نوادگان شاه ولی) در هرات، جسدش را به تفت آورده و در خانقاه شاه ولی به خاک سپردند و به همین جهت بنا با گذشت زمان به بقعه یا خانقاه شاه خلیل، تغییر نام داده است.
این بنا در بازسازی های بعدی، جای خود را به بقعه، حسینیه و مسجد داده است.
امروزه از این خانقاه تنها بقعه شاه خلیل باقی مانده که طرحی مربع با پوشش گنبدی دارد.
آدرس: ایران، استان یزد، تفت، میدان امام خمینی، بقعه شاه خلیل ثانی، مجموعه شاه ولی
ویژگیهای بینظیر موزه مردم شناسی تفت
بنای خانقاه و بقعه شاه خلیل ثانی با وسعت ۴۰۰ مترمربع، از خشت و گل ساخته شده و شامل ۲ گنبد خانه، رواق شرقی و جنوبی، گنبد کاشیکاری شده (مزین به نقش علی) و حجرههایی در ضلع غربی است.
سنگنوشتههای تاریخی، یک کتیبه در اطراف فضای داخلی و گنبد آجری زیبا از جلوههای بارز این بنا هستند.
این مجموعه در گذشته، بهعنوان خانقاه مورداستفاده قرار میگرفته و علاوه بر قبر شاه خلیل، قبرهای دیگری نیز داشته که سنگهای مرمر با تراشهای ظریف و استادانه بر روی آنها نصب بوده است.
این بنا مساحتی در حدود ۴۰۰ متر مربع دارد و از بخش های مختلفی مثل رواق شمالی، جنوبی و شرقی، دو گنبد خانه و حجره هایی در ضلع غربی تشکیل می شود. موزه از دو بخش تشکیل می شود که در آن ۱۹۶ قطعه وجود دارد.
در این موزه می توانید شاهد ماکتهایی از شغلها و حرفه های قدیم منطقه، آداب و رسوم آنان و آثار و اشیای قدیمی کشف شده تفت و خارج از استان باشید.
از ابزار و وسایل کار مردم در گذشته، که در این موزه وجود دارند، می توان به نخریسی، حلاجی، نوغان داری، چیلانگری و تارسازی به همراه مولاژ و پیکره های انسانی اشاره کرد. تعدادی از وسایلی که مردم به موزه اهدا کرده اند شامل تابلو، زیلو، انواع آینه، شمعدان و چراغ می شود.
علاوه بر تمام این ها می توانید وسایلی مثل وسایل نگهداری مواد غذایی و طبخ و صرف غذا، وسایل مربوط به استحمام، وسایل روشنایی، وسایل تعزیه، نسخ خطی، ابزار جنگی را نام برد.
موزه مردم شناسی تفت با ۱۹۶ قطعه، شامل ۲ بخش میشود که داخل آن؛ ماکتهایی از شغلها و حرفههای قدیم منطقه، آدابورسوم آنان و آثار و اشیای قدیمی کشفشده تفت و خارج از استان (از قرن ۵ تاکنون) به نمایش گذاشته شده است.
بهطور مفصل باید گفت که گنجینههای موزه مردم شناسی تفت عبارتاند از:
ابزار و آلات شغلهای سنتی تفت: نخریسی، حلاجی، نوغانداری، چیلانگری (آهنگری) و تارسازی به همراه مولاژ و پیکرههای انسانی
وسایل نگهداری مواد غذایی و طبخ و صرف غذا: کاسه و بشقاب مسی، دیگ سنگ، سبد حصیری، کوزه سفالی و آفتابه سلبچه
وسایل مربوط به استحمام: سنگ حنابندان، سینی زیر پایی و طاس حمام
وسایل روشنایی: چراغ لامپا و پیهسوز
وسایل تعزیه: زره، سپر، سرپنجه و شمشیر
وسایل موقوفه موجود در بقعه شاه خلیل: تابلو، زیلو، انواع آینه، شمعدان و چراغ و...
نسخ خطی: قرآن، ادعیه و وسایل کتابت
ابزار جنگی: انواع تپانچه و باروتدان
در این موزه برای هر فصلی، برنامههای آیینی خاص اجرا خواهد شد که ازجمله آنها، میتوان نمایش وسایل تعزیهخوانی و عزاداری، انار چینی و... را نام برد.
موزه مردم شناسی تفت، در عرصه فرهنگی شهرستان تفت بسیار بااهمیت است و محیطی برای مطالعات و پژوهش جوانان این دیار تاریخی و متمدن میباشد.
نظر شما