سلام نو _ سرویس گردشگری: نام قلعه «سب» از نام روستای «سیب» (به معنای جایگاهی که در آن آب روان است) گرفته شدهاست. این واژه به طایفههای کهن در سراوان هم اطلاق میشود. سِب در لغت نامه دهخدا به معنی محل چشمه ساران فراوان یاد شده است.
در این قلعه تا سال ۱۳۴۴ طوایف بارکزایی و میرمرادزهی در آن ساکن بودند و سپس متروکه شد.
قلعه سِب در دو طبقه ساخته شده است و دیوار آن بیش از ۳۰ متر ارتفاع و حدود ۷ متر عرض دارد. قلعه سب روی صفحهای سنگی یا صخرهای طبیعی و کم ارتفاع با مصالح عمدتا خشت خام و گل ساخته شده است.
آشنایی با قلعه سب
قلعه سیب سراوان در دو طبقه و با خشت ساخته شده است. ارتفاع دیواره بیرونی آن بیش از ۳۰ متر بوده و عرضی معادل ۷ متر دارد. همانند دیگر قلعه ها، شاه نشین این بنا، در بالاترین قسمت قلعه واقع شده که در حصار درونی آن ۱۴ برج و درون ارگ آن ۴ برج ساخته شده است.
تمام این قسمت ها به خاطر جنگ های پیش آمده از بین رفته اند.
حصار قلعه سیب سراوان با سه متر ارتفاع و ۴۸ متر مربع تا ۷۴ متر مربع به شکل مستطیل دور تا دور قلعه را فراگرفته است. برای ورود به قلعه پلکانی در قسمت جنوب شرقی آن ساخته شده که تنها راه ورودی به قلعه می باشد.
از تکنولوژی و پیشرفت های تاسیساتی که در این بنا وجود دارد، درز انبساط در ساختمان اصلی قلعه، فرستادن آب چاه تا طبقه فوقانی، و دسترسی به آب چاه در طبقه فوقانی، وجود تنبوشه ها و لوله های سفالی برای هدایت نمودن آب و فاضلاب قلعه را می توان نام برد.
مصالح کلی بنا همانند خشت، کاهگل، چوب درخت خرما همراه با درهای منبت کاری شده پر ظرافت هستند.
قلعه سیب سراوان در دو طبقه و با خشت ساخته شده است. ارتفاع دیواره بیرونی آن بیش از ۳۰ متر بوده و عرضی معادل ۷ متر دارد. همانند دیگر قلعه ها، شاه نشین این بنا، در بالاترین قسمت قلعه واقع شده که در حصار درونی آن ۱۴ برج و درون ارگ آن ۴ برج ساخته شده است.
تمام این قسمت ها به خاطر جنگ های پیش آمده از بین رفته اند.
حصار قلعه سیب سراوان با سه متر ارتفاع و ۴۸ متر مربع تا ۷۴ متر مربع به شکل مستطیل دور تا دور قلعه را فراگرفته است. برای ورود به قلعه پلکانی در قسمت جنوب شرقی آن ساخته شده که تنها راه ورودی به قلعه می باشد.
از تکنولوژی و پیشرفت های تاسیساتی که در این بنا وجود دارد، درز انبساط در ساختمان اصلی قلعه، فرستادن آب چاه تا طبقه فوقانی، و دسترسی به آب چاه در طبقه فوقانی، وجود تنبوشه ها و لوله های سفالی برای هدایت نمودن آب و فاضلاب قلعه را می توان نام برد.
مصالح کلی بنا همانند خشت، کاهگل، چوب درخت خرما همراه با درهای منبت کاری شده پر ظرافت هستند.
بخشهای زیبای قلعه سب
قلعه سب که از مرتفعترین بناهای خشتی ایران به شمار میرود، بنایی مصطبهای شکل در دو طبقه است که ارتفاع آن به ۲۷ متر میرسد. قاعده این ساختمان را مستطیلی به ابعاد حدود ۳۶ در ۲۵ متر تشکیل میدهد و هرچه ارتفاع آن افزایش مییابد، از حجم آن کم میشود. ورود به قلعه از طریق پلکان جنوب شرقی امکان دارد. این قلعه شامل بنایی اصلی در وسط حیاط، حصار و مجموعه سازههای الحاقی است. شاهنشین قلعه نیز در بالاترین قسمت قرار دارد.
از ویژگیهای قلعه سب، وجود درز انبساط در ساختمان اصلی قلعه، شاهنشین، دسترسی به آب چاه در طبقه فوقانی، وجود لولههای سفالی هدایتکننده آب، درهای منبتکاری و مصالح بومی مانند خشت، کاهگل و چوب درخت خرما است.
طبقه دوم قلعه
وقتی به طبقه دوم قلعه بروید، یک فضای حیاطمانند مشاهده میکنید که دارای دیوارهای تزیین شده است و برای آفتاب گرفتن در زمستان و استراحت در فصل تابستان استفاده میشد. در این حیاط که به محیط پیرامون قلعه اشراف دارد، برجکهایی برای دیدهبانی و نگهبانی مشاهده میشود.
در طبقه دوم بنا، چندین اتاق با کاربری متفاوت وجود دارد که توسط حاکمان مختلف ساخته شدهاند. یکی از این اتاقها را میر محمود خان ساخت که بعدها از آن که برای جلسههای خصوصی استفاده میکردند.
اتاق میر محمود خان و محمد عمر خان از دیگر فضاهای این طبقه محسوب میشود که در آن یک راه مخفی جهت دسترسی به طبقه دوم تعبیه شده است.
فضاهای امنیتی قلعه
برای داشتن امنیت، حصاری با ارتفاع سه متر در اطراف قلعه کشیده شده و چهار برج و محلهایی برای نگهبانی و تیراندازی داشته است.
علاوه بر این، تیرکشهایی در بخشهای مختلف بنا اعم از دیوارهای حیاط، طبقههای اول دوم و دوم دیده میشود. سوراخهایی که در نمای بیرونی قلعه، در بالای برجک، دو طرف آن و همچنین کنار پنجرههای برجک وجود دارد، نمونهای از این تیرکشها هستند.
سایر فضاهای قلعه
از دیگر قسمتهای این قلعه میتوان به فضاهایی اشاره کرد که برای کاربریهای مختلف، از جمله آشپزخانه، اتاقهای اقوام نزدیک حاکم، پیشکاران و غلامان، انبارها زندان، دستشویی آقایان و بانوان، اسطبل و... طراحی شدهاند. در وسط حیاط نیز چاهی برای آب آشامیدنی ساکنان قلعه وجود داشته است.
نظر شما