سلام نو – سرویس بین‌الملل: در دنیای پیچیده سیاست بین الملل، تصمیمات اتخاذ شده توسط رهبران جهان می تواند پیامدهای گستردهای داشته باشد. نمونه اخیر آن تصمیم رئیس جمهور آمریکا، جو بایدن برای عدم حمایت از ضدحمله احتمالی اسرائیل علیه ایران است.
ایران شب گذشته و بامداد امروز صبح یک حمله بزرگ و چند جانبه پهپادی و موشکی علیه اسرائیل انجام داد، عملیاتی که به گفته طرف اسرائیلی 99 درصد پرتابه‌های آن منهدم شدند، البته با کمک آمریکا، بریتانیا و فرانسه. طرف ایرانی هم صراحتا تاکید کرد که اقدام شبکه گذشته نه یک انتقام یا حمله بلکه «واکنشی مشروع» به اقدام رژیم اسرائیل علیه کنسولگری ایران در سوریه بود. به همین جهت می‌توان متوجه شد چرا هیچ شهروند یا سربازی در این حمله کشته نشد یا آسیب‌ها به سرزمین‌های اشغالی گسترده نبود.
ایران این حمله را برای بازگرداندن اسرائیل پشت خطوط قرمز نُرم‌های بین‌المللی انجام داد، نه برای تلافی یا انتقام و کشته‌گیری از سربازان یا مردم غیرمسلح ساکن سرزمین‌های اشغالی.
حالا اما رسانه‌هایی مثل اکسیوس گزارش داده‌اند که باید ضمن تاکید به اقدام دیپلماتیک هماهنگ علیه ایران به نتانیاهو گفت که در هر گونه اقدام تلافی‌جویانه اسرائیل علیه ایران مشارکت نمی‌کند. البته این نافی دفاع آمریکا از اسرائیل در صورت پاسخ دوباره ایران نیست.
این تصمیم که در بحبوحه تشدید تنش‌ها در خاورمیانه اتخاذ شد، بحث‌های زیادی را برانگیخت. در ادامه به انگیزه‌های پشت تصمیم بایدن، پیامدهای آن برای ثبات منطقه‌ای خواهیم پرداخت.
چرا بایدن در حمله احتمالی اسرائیل علیه ایران مشارکت نمی‌کند؟
تمام جهان از اتحاد آهنین اسرائیل و آمریکا خبردارند، تعهدی استوار که اخیرا مورد تاکید رییس جمهور آمریکا هم قرار گرفت. با این حساب چرا بایدن تاکید کرده که آمریکا در حمله به ایران مشارکت نمی‌کند؟
ثبات خاورمیانه و اجتناب از یک جنگ منطقه‌ای: بایدن و مشاوران ارشدش به شدت نگران این هستند که پاسخ اسرائیل به حمله ایران منجر به یک جنگ منطقه‌ای با پیامدهای فاجعه‌بار شود. ایران با حمله به اسرائیل نشان داد که در پاسخ به هر تهدید جدی و آماده است و حتی شاید آماده ورود به یک جنگ چند ماهه نیز باشد.
پیامد فوری حمله تلافی‌جویانه اسرائیل می‌تواند تنش زایی بالقوه در منطقه باشد. بایدن با ممانعت از یک ضدحمله، از تشدید تنش و توسعه درگیری مختصر به یک به یک درگیری گسترده‌تر جلوگیری می‌کند و در نتیجه ثبات منطقه را حفظ می‌کند.
ترجیح رویکرد دیپلماتیک: به نظر می رسد بایدن طرفدار رویکرد دیپلماتیک در قبال این وضعیت باشد. وی خاطرنشان کرد که با رهبران گروه هفت تماس خواهد گرفت تا پاسخ دیپلماتیک واحد به حمله ایران را هماهنگ کنند. بایدن میل دارد تنش در خاورمیانه با روش‌های دیپلماتیک فروکش کند، نه اینکه شعله‌ور شود.
اختلافات با نتانیاهو و چشم‌انداز روابط با اسرائیل: در تمام چهار سال گذشته گزارش‌هایی مبنی بر اختلاف فزاینده بین بایدن و نتانیاهو وجود داشته، این اختلاف بر سر مدیریت جنگ در غزه نیز وجود داشته و تشدید شده است. بر اساس گزارش‌ها، کاخ سفید از فقدان چشم‌انداز نتانیاهو برای پایان دادن به مناقشه و عدم حمایت از حکومت آینده فلسطین نگران است و به طور طبیعی دوست ندارد حامی جنون نخست وزیر رژیم اسرائیل باشد.
روابط ایران و آمریکا: تصمیم بایدن ممکن است بر روابط ایران و آمریکا نیز تأثیر بگذارد. جلوگیری بایدن از حمله اسرائیل می‌تواند راه‌هایی را برای تعامل و مذاکره دیپلماتیک با ایران باز کند، که می‌تواند گامی مهم به سوی حل و فصل مسائل طولانی‌مدت مانند برنامه هسته‌ای ایران و اعتمادسازی دو سویه باشد.
نگاه به چین و روسیه: در سطح جهانی، این تصمیم پیامی در مورد رویکرد ایالات متحده به درگیری های بین المللی ارسال می‌کند. تصمیم بایدن نه تنها بر تعهد ایالات متحده به دیپلماسی و حل مناقشه تأکید می کند بلکه به متحدان آمریکا مثل اوکراین این پیام را می‌دهد که توجه آمریکا نسبت به آن‌ها کم نخواهد شد.
نظر شما