قلعه‌ای که در تاریخ فریاد می‌زند!

به گزارش سلام نو آنطور که الی گشت نوشته است در دل کوه‌های سر به فلک کشیده اردبیل، قلعه‌ای با نامی عجیب و غریب خودنمایی می‌کند: قلعه قهقهه. این دژ تاریخی که در ۸۵ کیلومتری شمال شرق مشکین شهر قرار دارد، نه تنها به خاطر معماری منحصر به فردش، بلکه به دلیل نقش مهمی که در تاریخ ایران ایفا کرده، شهرت دارد.

قهقهه، در لغت به معنای صدای بلند خنده است. برخی معتقدند این نام به خاطر صدای کبک در این منطقه به قلعه داده شده است. اما فارغ از وجه تسمیه، قهقهه در طول تاریخ شاهد رویدادهای مهمی بوده و زندانیان سیاسی و شورشیان زیادی را در خود جای داده است.

سفری به اعماق تاریخ

قدمت قلعه قهقهه به دوران قبل از اسلام می‌رسد. در آن زمان، این قلعه به عنوان یک پایگاه نظامی مهم مورد استفاده قرار می‌گرفت. اما اهمیت قهقهه در دوره صفویه به اوج خود رسید. در این دوران، قلعه به عنوان خزانه سلطنتی و مهم‌ترین زندان کشور شناخته می‌شد.

موقعییت استراتژیک و دسترسی دشوار به قلعه، آن را به مکانی امن برای نگهداری جواهرات و زندانیان سیاسی تبدیل کرده بود. شاهزادگان صفوی، امیران و شورشیان زیادی در قهقهه محبوس بودند.

مشهورترین زندانی این قلعه، اسماعیل میرزا، پسر شاه تهماسب یکم بود. اسماعیل میرزا که بعدها به شاه اسماعیل دوم مشهور شد، به خاطر شورش علیه پدرش به قهقهه تبعید شد و نوزده سال از عمر خود را در این زندان مخوف سپری کرد.

معماری قلعه قهقهه

قلعه قهقهه بر روی تپه‌ای سنگی به ارتفاع ۳۰۰ متر بنا شده است. حصار غیرقابل نفوذی در اطراف قلعه تعبیه شده بود که از آن در برابر حملات دشمن محافظت می‌کرد.

آب قلعه از طریق جمع‌آوری آب باران و برف تامین می‌شد. مرتفع‌ترین قسمت قلعه در بخش جنوبی آن قرار دارد. آثاری از یک ساختمان نیز در قلعه به جا مانده که محل نگهبانی آن بوده است.

مصالح به کار رفته در ساخت قلعه شامل ملات گچ آهک و آجر است. قلعه سه دیوار دارد که حصار چهارم به عنوان زندان بوده است. زندان قلعه در انتهای قسمت شرقی قلعه قرار دارد و به پرتگاه و دره‌ای ۸۰ متری مشرف است.

قلعه قهقهه در سال ۱۳۸۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

بازدید از قلعه قهقهه

اگر قصد بازدید از قلعه قهقهه را دارید، بهترین فصل برای این کار بهار و نوروز تا نیمه اردیبهشت ماه است. در زمستان به دلیل سردی هوا و در تابستان به دلیل گرمای زیاد صعود به قلعه دشوار است.

برای رسیدن به قلعه قهقهه باید به مشکین شهر رفته و از آنجا به سمت روستای قره آغاج کلان حرکت کنید. از این روستا تا قلعه حدود دو ساعت پیاده‌روی لازم است.

بازدید از قلعه قهقهه تجربه‌ای منحصر به فرد است.