سربازی؛ قصه پرغصه جوانان

سلام نو – سرویس اجتماعی: اگر درسخوان باشی و شش ساله مدرک فوق لیسانس خود را بگیری بعد از دو سال سربازی تازه باید در سن 27-26 سالگی دنبال کار بگردی. البته اگر کاری پیدا کنی. این روایت بسیاری از جوانان است که نمی دانند با دو سال خدمت سربازی چه کار کنند تا از بازار کار و به عبارتی از زندگی عقب نیفتند.

به گزارش سلام نو، تنها در 28 کشور دنیا سربازی رفتن به صورت اجباری اجرا می‌شود. از این بین معدود کشورهایی هستند که مثل ایران 21 ماه زمان به سربازی رفتن آنها اختصاص پیدا کرده است. سال 1304 وزارت جنگ وقت پیشنهاد اجباری شدن سربازی را داد و این قانون پس از تصویب در مجلس شورای ملی 93 سال است که اجرایی می شود.

سربازی و نادیده گرفتن نیروی انسانی

در این بیش از نه دهه بارها و بارها کارشناسان و مسئولان مختلف پیشنهاد اصلاح خدمت نظام وظیفه عمومی و اعمال تغییراتی در نحوه سربازی داده اند اما هنوز که هنوز است تغییر محسوسی در این مورد اتفاق نیفتاده است.

شاید مهمترین و دردآورترین ایرادی که به سربازی به صورت کنونی وارد است هدررفت نیروی جوانی است که بدون استفاده از ظرفیت های موجود تلف می شود. این مساله را باید در بها ندادن به نقش نیروی انسانی در توسعه کشور ارزیابی کرد. کم نیستند سربازانی که سربازی برایشان به منزله سدی برای عقب افتادن در بازار کار است.

ایرج عبدی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در این باره اظهار کرده است:  واقعیت آن است که سرمایه هر کشوری نیروی انسانی آن بوده که بر همین اساس باید برنامه‌ریزی درستی در زمینه استفاده از ظرفیت نیروی انسانی وجود داشته باشد.

این مدل سربازی به نفع سیستم دفاعی کشور است؟

یکی از مهمترین ایراداتی که به سربازی به صورتی که امروز وجود دارد، وارد است این است که برخی معتقدند این مدل سربازی کمک خاصی برای بالا بردن توان دفاعی کشورنمی کند چرا که بسیاری از سربازان باید در نهادهای مختلف وقت بگذرانند تا دوران سربازی آنها تمام شود.

نماینده مردم ارومیه در گفت و گو با سلام نو با تاکید بر لزوم اعمال تغییراتی در قانون و ساختار سربازی گفته بود: باید کاری کرد تا خدمت سربازی به سمت حرفه ای شدن برود. شرایط فعلی سربازی کمک زیادی به سیستم دفاعی کشور نمی کند. بسیاری از ادارات سربازانی را برای گذراندن دوران خدمت می گیرند که عملا کارایی که مدنظر است را ندارند. به نظر بنده با توجه به شرایط فعلی بهتر است از ادامه یافتن این طرح حمایت کنیم.

منتظر سربازی حرفه‌ای نباشیم/ سربازی کاربردی؛ شاید!

بسیاری معتقدند سربازی حرفه ای می تواند گام موثری در راستای استفاده بهینه از ظرفیت نیروی انسانی کشور باشد. با این حال سردار موسی کمالی جانشین اداره منابع انسانی ستاد کل نیروهای مسلح نظر متفاوتی دارد. او می گوید کسانی که مدافع سربازی حرفه ای هستند. سردار کمالی می گوید کسانی که «سرباز حرفه‌ای» را پیشنهاد می‌دهند به مسائل دفاعی کشور آشنا نیستند. کمالی گفته است نباید منتظر تغییر چندانی در شیوه کنونی خدمت سربازی باشیم.

او همچنین اظهار کرده است: کشور ما از نظر سوق الجیشی و تهدیدات و راهبرد دفاعی از اساس با دیگر کشورها تفاوت دارد و دفاع ما مردمی هست و می دانیم که اگر دشمن بخواهد تعرض کند و جنگی تعیین کننده باشد، باید از زمین ورود پیدا کند. به همین دلیل است که می بینیم دشمن به بسیج به عنوان پشتیبان اصلی نیروهای مسلح، هجمه می کند و به سربازی انتقاد می کند.

با وجود مخالفت های جدی مقامات مسئول در نظام وظیفه مجلس شورای اسلامی طرح جدیدی برای اصلاح شیوه اجرای خدمت وظیفه عمومی تهیه کرده است. درصورت تصویب این طرح، سربازی به شکل داوطلبانه و حرفه‌ای درآمده و می‌تواند تا ۵ سال به طول بینجامد. هر چند بعید است فعلا اراده ای برای مصوب کردن این طرح وجود داشته باشد.

کمالی قول داده با تشکیل قرارگاه مهارت آموزی کارکنان وظیفه در ستاد کل نیروهای مسلح کاری کند تا سربازی کاربردی شود. اینکه بعد از این همه سال مسئولان نظام وظیفه به این فکر افتاده اند که لازم است روی مهارت آموزی در نزدیک به دو سال خدمت سربازی تمرکز کرد را باید به فال نیک گرفت.

در الزام تغییر در شیوه سربازی بعد از نه دهه همین بس که هر چه می گذرد شاهد افزایش غایبین سربازی هستیم. شاید بهتر باشد مسئولان نظام وظیفه به فکر این باشند با اصلاح در شرایط سربازی هم به توان دفاعی کشور قوت بیشتری ببخشند هم مشکلان خیل عظیمی از جوانان را برطرف کنند.