به گزارش سلام نو، شیرین هانتر ، در پاسخ به این سوال که اینستکس می‌تواند منافع ناشی از حضور ایران در برجام را تامین کند؟ گفت: بعد از برجام انتظار می‌رفت که موانع تجارت با ایران و سرمایه‌گذاری در آن از بین برود اما به خاطر دلایل بسیار حتی قبل از آنکه امریکا از توافق هسته‌ای خارج شود، این انتظارات برآورده نشدند.
وی ادامه داد: یک دلیل این بود که برجام دیگر عوامل اختلاف بین ایران و جامعه بین‌المللی را از بین نبرد.
این تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی با بیان اینکه آنچه اروپایی‌ها به ایران داده‌اند، بیشتر به صورت مسکن است تا درمان واقعی، اظهار داشت: سازوکار ویژه مالی اتحادیه اروپا می‌تواند از بروز بعضی کمیابی‌ها و مشکلات ناشی از تحریم‌ها جلوگیری کند اما نمی‌تواند به حال مشکلات اساسی اقتصادی ایران کمک قابل توجهی کند.
هانتر در پاسخ به این سوال که اینستکس تا چه اندازه از توانایی حفاظت از شرکت‌ها و موسسات اقتصادی در برابر تحریم‌های ایالات متحده برخودار است؟ تصریح کرد: برای ارزیابی دقیق از توانایی‌ها و کمیت‌های اینستکس باید منتظر بود و دید تجربه چه نشان خواهد داد اما به نظر من این سازوکار کافی نخواهد بود به خصوص اینکه شرکت‌های بزرگ اروپایی که با آمریکا مبادلات زیادی دارند، بعید است از این سازوکار استفاده کنند.
وی درباره گسترش اینستکس و شمولیت آن به کشورهای غیراروپایی خاطرنشان کرد: من این مسئله را مشکل می‌بینم اما غیرممکن هم نیست. باید دید اول سازوکار ویژه مالی اتحادیه اروپا چگونه عمل می‌کند و آیا در تشویق مبادلات اقتصادی بین ایران و اروپا موفق خواهد بود یا نه.
این استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه جرج تاون واشنگتن در پاسخ به سوالی درباره ارزیابی روزنامه واشنگتن پست مبنی بر پایان بخشیدن به سلطه دلار در مبادلات تجاری در پی گسترش و قوام سازوکار مالی اتحادیه اروپا ابراز داشت: هدف واشنگتن پست این است که ترامپ را وادار کند که به اروپا فشار وارد آورد که این سازوکار هم بی‌اثر کند. در حال حاضر و در آینده نزدیک چنین ساختارهایی قادر به حذف سلطه دلار نخواهند بود چراکه فعلا هیچ ارز دیگری قادر نیست جایگزین دلار شود.
هانتر در پاسخ به سوالی درباره سقف دامنه همکاری‌های ایران و اروپا براساس اینستکس هم بیان کرد: مسلماً اروپا سعی خواهد کرد که با استفاده از این سازوکار، ایران را تشویق کند که در مورد مسائل دیگر با اروپا و آمریکا مذاکره کند.
وی افزود: آنچه مسلم است این است که حداقل در آینده نزدیک، اروپا روابط خود را با امریکا به خاطر ایران به خطر نخواهند انداخت. تنش‌هایی در روابط اروپا و امریکا موجود است اما روابط استراتژیک آنها به خصوص در قبال روسیه هنوز پا برجا است.
این پژوهشگر مسائل بین‌الملل درباره رویکرد امریکا در قبال اینستکس یادآور شد: من گمان می‌‌کنم امریکا بخواهد اینستکس را مختل کند اما اگر دامنه عملیات آن بیشتر شود، ممکن است که امریکا با فشار بیشتر به اروپا آنها را وادار کند که عملیات آن را توسعه ندهند و فقط به همین تجارت در مواد غذایی و دارویی محدود نگه دارند.
هانتر درباره سقف تحمل اروپایی‌ها در مقابل فشار امریکایی‌ها عنوان کرد: مشکل ایران در آن است که منافع داشتن روابط اقتصادی با این کشور در مقایسه با امریکا برای اروپا قابل مقایسه نیست. شرکت‌ها و سازمان‌های اقتصادی هم بر مبنای سود و منفعت کار می‌کنند.
وی درباره توصیه کشورهای موسس اینستکس به عضویت ایران در کنوانسیون‌های مربوط به FATF هم گفت: به طور کلی اگر ایران می‌خواهد روابط اقتصادی خود را با جهان توسعه دهد باید به قوانین و کنوانسیون‌های بین‌المللی ملحق شود. در جهان امروز هیچ کشوری نمی‌تواند خودکفایی مطلق داشته باشد.
این دیپلمات سابق اضافه کرد: جامعه بین‌المللی محدودیت‌هایی را به کشورها تحمیل می‌کند اما اینها برای حفظ روابط اقتصادی در سطح جهانی لازم هستند./ایلنا
