بیماری های قلبی عروقی و عوامل خطر آن

برخی از عوامل خطر بیماری های قلبی عروقی عبارتند از:

فشار خون بالا

کم تحرکی

مصرف سیگار روزانه

اضافه وزن

چاقی

مصرف میوه و سبزی کمتر از پنج واحد در روز

مصرف روغن جامد

و...

سکته قلبی

بیماری های قلبی عروقی نخستین علت مرگ و میر در ایران می باشد که یکی از علت های مرگ ها است.

عمده این موارد مرگ مربوط به انسداد رگ های خون رسان به قلب یعنی عروق کرونر است.

رسوب تدریجی کلسترول(یکی از انواع چربی های خون) و سایر چربی ها و مواد در دیواره داخلی سرخرگ(شریان) های بدن، باعث ایجاد پلاک هایی در جدار این عروق می شود که منجر به تنگ، سفت و سخت شدن دیواره رگ ها خواهد شد.

به این حالت، تصلب شرایین یا آترواسکلروز گفته می شود. با گذشت زمان، افزایش رسوب چربی می تواند تنگی و باریک شدن شریان ها را به دنبال داشته باشد و مانع خون رسانی کافی به بافت ها شود.

در صورتی که چنین اتفاقی در عروق کرونر قلب رخ دهد، می تواند خون رسانی به عضله قلب را کم و یا حتی قطع کند.

به این حالت که در آن خون کافی به عضله قلب نمی رسد ایسکمی قلب می گویند.

این وضعیت سبب ایجاد درد قلبی(یا آنژین صدری) خواهد شد.

گاهی سطح پلاک های چربی در جدار شریان کرونر ترک می خورد و دچار پارگی می شود.

این پدیده باعث تجمع پلاکت ها(عناصری که وظیفه انعقاد خون در زمان خونریزی را دارند) و ایجاد لخته در این ناحیه می شود که به آن ترومبوز می گویند.

این لخته سبب تنگ تر شدن مجرای عروق کرونر و کاهش بیشتر خون رسانی به عضله قلب می شود.

با ادامه محرومیت عضله قلب از اکسیژن، قلب دچار آسیب می شود. اگر این لخته خون به حدی بزرگ شود که به طور کامل مسیر جریان خون را مسدود کند، بخشی از بافت عضله قلب که توسط آن شریان تغذیه می شود، می میرد.

به این وضعیت حمله قلبی یا سکته قلبی می گویند.

زنده ماندن پس از بروز سکته قلبی بستگی به میزان ازبین رفتن عضله قلب و نیز تشخیص سریع و دریافت به موقع مراقبت های درمانی دارد.

گسترش پلاک به طرف داخل جداره رگ و یا حرکت لخته خون از سایر قسمت های گردش خون و قرار گرفتن در داخل عروق کرونر نیز می تواند باعث انسداد این عروق شوند.

عوامل خطر در سکته قلبی

عوامل خطر، رفتارها یا وضعیت هایی هستند که احتمال ابتلای به یک بیماری را افزایش می دهند.

عوامل خطر در سکته قلبی در دو گروه هستند:

عوامل خطر ارثی یا ژنتیکی

فرد با آن ها به دنیا می آید و قابل تغییر نیستند. با این حال با تغییر شیوه زندگی و مراقبت های بهداشتی درمانی می توان از میزان تاثیر این عوامل کم کرد.

عوامل خطر اکتسابی

این عوامل به نوع فعالیت ها و رفتارهایی که در زندگی انتخاب می کنیم و انجام می دهیم بستگی دارند و با تغییر شیوه زندگی و مراقبت پزشکی این عوامل قابل حذف یا کنترل هستند.

افراد در معرض عوامل خطر غیر قابل اصلاح

افرادی که دارای سابقه خانوادگی هستند.

افرادی که حداقل یکی از اعضای درجه یک خانواده آن ها بیماری فشارخون بالا دارند.

افرادی که حداقل یکی از اعضای درجه یک خانواده آن ها مبتلا به بیماری دیابت نوع ۲است.

افرادی که حداقل یکی از اعضای درجه یک خانواده آن ها اختلالات چربی خون شامل کلسترول و LDL بالا و HDL پایین دارند.

سالمندان ۶۰سال و بالاتر

زنان بعد از سن یائسگی

افراد در معرض عوامل خطر قابل اصلاح

افرادی که دخانیات مصرف می کنند.

افرادی که اضافه وزن و چاقی دارند.

افرادی که مبتلا به فشار خون بالا و دیابت هستند.

مردان با HDL کمتر از ۴۰ و زنان با HDL کمتر از ۵۰میلی گرم در دسی لیتر(بدون سابقه بیماری در افراد درجه یک خانواده)

افرادی که LDL بالا دارند.

افرادی که تحت فشارهای روانی(استرس) هستند.

افراد با فعالیت بدنی ناکافی و تغذیه نامناسب

در صورت وجود بیش از یک عامل خطر در فرد، اثرات نامطلوب آن ها تشدید می شود.

بنابراین با مشاهده یک یا چند مورد از این عوامل، مراجعه به پزشک و کنترل آن ها ضروری است تا به این ترتیب، از بروز سکته قلبی جلوگیری شود.