سلام نو _ سرویس گردشگری: آب انبارهای برکه باران که با نام مجموعه برکههای باران نیز شناخته میشود، شامل پنج برکه یا آبانبار است که از جاهای دیدنی بندرعباس به شمار میآیند و در خیابان ۲۲ بهمن بندرعباس قرار دارند.
با گنبدهایی موزون و منحصربهفرد، آبانبارها از مصالحی مانند سنگ و ملات ساروج ساخته شدهاند و چهار دهانهی اصلی برای ذخیره آب دارند.
امروزه یکی از برکههای باران را به آمفیتاتر تبدیل کردهاند. دو آبانبار دیگر خارج از محدودهی موزه خلیج فارس قرار دارد که یکی داخل محوطهی دیوارکشیشده و دیگری در بافت شهری پشت موزه واقع شده است.
آشنایی با آب انبارهای برکه باران
گرمای وحشتناک شهر بندرعباس در کنار خشکسالیهای طولانی این شهر، مردم آن را از زمانهای قدیم به ساخت آب انبارهای متعدد مجبور میکرد. به طوری که در جای جای استان هرمزگان میتوان بالغ بر ۲ هزار آب انبار مختلف را مشاهده کرد.
شاید به جرات بتوان گفت که مجموعه برکههای باران، گل سر سبد تمامی این برکههاست.
مجموعهای که با معماری ممتاز و منحصر به فرد خود، از زمان حکومت صفوی به بعد همواره نقش تعیین کنندهای در زندگی روزمره، فرهنگ و حتی اعتقادات مردم این شهر داشته است.
لازم به ذکر است که این مجموعه در هفتمین روز از خرداد سال ۱۳۵۴ نامش را در لیست آثار ملی ایران جای داد.
سنگ و ملات ساروج، اصلیترین مصالحی هستند که در معماری مجموعه برکههای باران به کار گرفته شدهاند. البته گفته میشود که در این آب انبارها سنگ مرجان نیز به دلیل ویژگیهای ضد پشهای که دارد، مورد استفاده قرار گرفته است.
این مجموعه از ۴ دهنه مختلف شکل یافته که در داخل آن میتوان بنای گنبدی به همراه ۵ آب انبار مختلف را دید. از این ۵ آب انبار، ۳ عدد در فضای موزه خلیج فارس قرار گرفته و ۲ برکه دیگر خارج از این مکان هستند. ناگفته نماند که از بین آب انبارهای داخل موزه، یکی به شکل آمفی تئاتر در آمده است.
از آنجایی که برکههای باران زمانی به محل تفریح فرح پهلوی بوده، در این مکان اشیای قیمتی بسیار زیادی وجود داشته است.
از این رو، با توجه به گفتههای مردم محلی مبنی بر غارت شدن اشیای قیمتی این مجموعه در سالهای گذشته، دور تا دور ۳ برکه داخل موزه حصار کشی شده است. حتی گفته میشود که وسایل دستگاه تهویه برکههای باران نیز دزدیده شده و با توجه به قیمت بالای این وسایل، راهاندازی مجدد برای شهرداری بندرعباس بسیار سخت شده است.
هزینه بازدید از برکههای باران چندان زیاد نیست و اگر شما حداقل ۱ ساعت از زمان سفر خودتان به شهر بندرعباس را به بازدید از این مکان مهم اختصاص دهید، به خوبی میتوانید با جنبههای مختلفی از زیباییهای تاریخی و معماری آن آشنا شوید.
بر کسی پوشیده نیست که آب و هوای استان هرمزگان در ۶ ماهه اول سال، علی الخصوص در فصل تابستان بسیار گرم و شرجی میشود. بنابراین بدیهی است که شما بازدید خودتان از مجموعه برکههای باران را به فصلهای پاییز و زمستان موکول کنید و در هوای مطبوع این فصل از تماشای این مکان تاریخی لذت ببرید.
بخشهای جالب آب انبارهای برکه باران بندرعباس
این مجموعه، شامل ۵ آب انبار یا برکه است که امروزه یکی از آنها بهعنوان آمفیتئاتر استفاده میشود. مابقی آب انبارها نیز در فضای پیرامون موزهی مردمشناسی خلیج فارس قرار گرفتهاند. در این مقاله، ویژگی ۴ آب انبارِ دیگر این مجموعه را شرح میدهیم:
آب انبار موجود در محدودهی دیوارهای موزه خلیج فارس
این آب انبار دارای سقفی قوسیشکل است که در محوطهی زیر آن، سکوهایی با نردههای چوبی در فضایی مدور قرار گرفتهاند. امروزه، بهدلیل مسدود شدن ورودی این آب انبار و احاطه شدن تمامی پنجرههای آن با حصاری فلزی، امکان بازدید از فضای داخلی آن وجود ندارد.
آب انبار موجود در بافت شهری و قسمت پشت موزه خلیج فارس
آب انبار پشت موزه یکی دیگر از آب انبارهای مجموعه برکههای باران است که طراحی منحصربه فردی دارد.
آب انبار خون سرخ
این آب انبار که در بندر لنگه قرار دارد، در میان مردم از محبوبیت بسیاری برخوردار است.
آب انبار برکه دریا
محل این آب انبار نیز بندر لنگه است و شهرت زیادی در بین مردم بندرعباس دارد.
بهطورکلی، آب انبارهای برکه باران از مصالح مختلفی نظیر سنگ مرجان، سنگ رودخانه و ساروج ساخته شدهاند که از ویژگیهای متمایز آنها بهشمار میآید. در گذشته، اهالی منطقه از این آب انبارها در هنگام خشکسالی و کمبود آب استفاده میکردند.
دربارهی ویژگیهای معماری مجموعه برکههای باران میتوان به طراحی خاص آنها اشاره کرد. در واقع، دو آب انبارِ این مجموعه از نظر شکل ظاهری با بقیه تفاوتهایی دارند.
این آب انبارها در قسمت پایین به شکل مستطیل ساخته شدهاند و بر روی این فضای مستطیلشکل، گنبدی قرار گرفته است.
همچنین، این آب انبارها، کمکم باریکتر میشوند و شکلی شبیه مثلث به خود میگیرند. در تقاطع گنبد و فضای مستطیلشکل، طرحی مشابه صلیب ایجاد شده است که جلوهی زیبایی به آن میبخشد.
آب انبارهای دیگر نیز در قسمت پایین، شامل فضای دایرهشکلی هستند و گنبد آنها مشابه گنبدِ دو آب انباری است که ویژگی آنها را شرح دادیم.
شایان ذکر است، قسمتی از سقفهای کاذب این آب انبارها بهتدریج تخریب شده بودند، اما اخیراً مسئولین مربوطه این سقفها را اسکلتبندی و مرمت کردهاند.
نظر شما