سلام نو – سرویس اقتصادی: چهار ماه قبل رئیس مجلس از فرصت 4 ماهه رهبر انقلاب به دولت برای اصلاح ساختاری در بودجه خبر داد و حالا پس از 4 ماه خبر می رسد که چارچوب کلی اصلاح ساختاری بودجه کشور با محوریت کاهش وابستگی به نفت، اصلاح قیمت حامل‌های انرژی، افزایش درآمدهای مالیاتی و بهبود معیشت اقشار آسیب پذیر منتشر شده است.
به گزارش سلام نو، اخیرا رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور در توییتی از انتشار طرح اصلاح ساختاری بودجه خبر داده و اظهار کرده است: از صاحب‌نظران دعوت می کنم تا نظرات تکمیلی خود را در خصوص این طرح ارائه کنند. به گفته نوبخت این طرح در راستای تدبیر رهبر انقلاب بر مبنای 4 محور و شامل 23 برنامه طراحی شده تا زمینه حرکت به سمت بودجه بدون نفت را فراهم سازد. بودجه بدون نفتی که سالهای سال است از سوی صاحب نظران مورد تاکید قرار می گیرد اما در عمل با توجه به مسائل و مصائب مختلف عملیاتی نمی شود.
تامین حداقل‌های معیشتی برای عموم مردم و اقشار آسیب‌پذیر و اصلاح یارانه‌های نقدی یکی از برنامه های کوتاه مدت این طرح است. بدون شک در روزهایی که سفره مردم کوچک تر شده و تحریم های نفتی بیش از پیش ناکارآمدی اقتصاد تک محصولی ما را نشان داده لزوم یک اصلاح ساختاری در بحث بودجه بیشتر به چشم می آید.
به طور مشخص یارانه های نقدی و هزینه ای که برای دولت به شمار می رود در کنار ناعادلانه بودن این طرح در توزیع از مسائلی است که باید در ساختار بودجه به آن توجه شود. دولت روحانی در این شش سال اگرچه بارها از لزوم اصلاح یارانه های نقدی گفته است اما در عمل اگر نگوییم به خاطر مسائل سیاسی به خاطر دیگر مسائل ترجیح داده تا بحث یارانه های نقدی مسکوت باقی بماند.
در طرح جدید دولت اصلاح نظام یارانه انرژی (بنزین، گازویل و برق)، اصلاح یارانه کالاهای اساسی، کاهش معافیت‌ها و افزایش پایه و پوشش مالیاتی و فروش دارایی‌ها از طریق صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) به عنوان مهمترین راهکارهای افزایش درآمدها در سال جاری پیش بینی شده است.
کار بودجه ریزی در واقع تخصیص منابع محدود به نیازهای نامحدود است. بودجه، هدف ها و راهبردها را به صورت عبارت های مالی جمع آوری می کند. به همین دلیل است که بودجه نویسی اگر با خلل رو به رو شود شیوه اداره کشور هم با مشکلات زیادی مواجه خواهد شد.در نظام بودجه ریزی ما فقدان انضباط مالی همواره یکی از اساسی ترین معضلات کشور بوده است. عبدالحسن ساسان در این باره گفته است: بودجه کشور ما، توزیع ثروت ملی میان گروه ها و اقشار گوناگون جامعه بدون دریافت خدمات است.
در چند سال اخیر از جمله اقدامات مثبت می توان به انتشار فایل حاوی همه جزئیات بودجه های سالانه کشور اشاره کرد. انتشار این فایل بین مردم فارغ از اینکه به بحث شفافیت در کشور کمک می کند بسیاری از مردم را متوجه هزینه های عجیب و غریب برخی نهادهای خاص می کند. نهادهایی که متاسفانه علی رغم بودجه های کلان عملا خروجی در خوری که می باید داشته باشند را ندارند.
متاسفانه در سال های اخیر مشکلات متعددی که در مسیر اداره کشور وجود داشته باعث شده تا بیشتر نگاه ها به سمت امور جاری کشور متمرکز بشود و عملا مساله ساختار بودجه در کشور که بارها و بارها اقتصاددان های مختلف درباره آن موضع گرفته اند از اولویت خارج شده بود. واقعیت این است که امروز اگر شاهد اصلاح ساختاری در بودجه کشور باشیم در نحوه اداره امور کشور هم با تحولات عظیمی رو به رو خواهیم بود. در صورتی که اصلاح ساختاری بودجه در مسیر صحیحی اجرایی شود می توان بسیاری از مشکلات موجود را حل کرد.
