سلام نو – سرویس اقتصادی: پس از التهاب اقتصادی سال 97 و سه برابر شدن قیمت دلار قاچاق بنزین اتفاقی طبیعی بود که خسارات زیادی هم به کشور وارد کرد. با این همه در دو سال گذشته هر گاه سخن از افزایش قیمت بنزین به میان آمده است واکنش ها به این مساله بسیار متفاوت بوده است.
به گزارش سلام نو، بیژن زنگنه، وزیر نفت اگر چه چندین بار تاکنون از بالا نرفتن قیمت بنزین گفته است اما چندی پیش در گفت و گویی اذعان کرد که یا سهمیه بندی بنزین یا افزایش قیمت تنها راهکارهایی هستند که در این شرایط می توانند به کار بسته بشوند. با این حال اهالی بهارستان به شدت مخالف افزایش قیمت بنزین هستند.
پای صحبت خیلی از نمایندگان مجلس که بنشینیم استدلال هایشان مبنی بر لزوم ثبات قیمت بنزین بیش از آنکه منطق اقتصادی داشته باشد رویکردی سیاسی را دنبال می کند. فارغ از اینکه افزایش قیمت بنزین در شرایط کنونی کشور کار درستی است یا خیر در فاصله چند ماه مانده به انتخابات مجلس یازدهم نمایندگان دوست دارند با رد طرح هایی که هزینه زیادی به مردم جامعه تحمیل می کند جایگاه خودشان را در پیشگاه رای دهندگان حوزه انتخابیه شان ارتقا بدهند.
در این بین مخالفان این ایده و کسانی که معتقدند راهکاری جز افزایش قیمت بنزین نیست چند وقتی است روی قاچاق بنزین بیش از حد تصور مانور می دهند. قاچاقی که البته اعداد و ارقام آن نشانگر عمق زیانی است که کشور را متاثر از خود می کند. در این بین روحانی از جمله کسانی است که سعی دارد با اشاره به قاچاق سنگین بنزین افکار عمومی را برای افزایش قیمت بنزین آماده کند. بدون شک احیای دوباره کارت سوخت هم باید در راستای تغییر و تحول در وضعیت توزیع سوخت و چه بسا افزایش قیمت بنزین دانست.
قیمت بنزین، قاچاق و بودجه 99
طبیعتا افزایش قیمت بنزین منجر به سهولت قاچاق شده است.قاچاقی که آنچنان هم عزمی برای مقابله با آن دیده نشده است. در حال حاضر هر لیتر قاچاق بنزین به کشوری مثل ترکیه 15 هزار تومان به جیب قاچاقچیان می برد. این عدد برای دیگر کشورهای همسایه نظیر ترکمنستان و آذربایجان به ترتیب 4800 تومان و 5300 تومان است. البته این قاعده مشمول دیگر سوخت ها نظیر گازوئیل هم می شود.
این اعداد و ارقام زمانی فاجعه به بار می آورد که ما نگاهی به مقدار قاچاق روزانه سوخت در کشور داشته باشیم. یک نماینده مجلس در این باره گفته است: تا کنون اعداد 10 ، 15 ، 20 میلیون لیتر برای قاچاق بنزین عنوان شده ولی باید گفت عدد دقیقی از این قاچاق نداریم و فقط میتوانیم بگوییم کف رقم قاچاق بنزین روزانه 10 میلیون لیتر است. گفته می شود در حال حاضر در سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی ، هرمزگان و خراسان رضوی مهم ترین پرونده های قاچاق سوخت کشور وجود دارد.
در این باره محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه اظهار کرده است: سالانه حدود ۱۳۰۰ هزار میلیارد تومان بابت یارانههای پنهان و آشکار پرداخت میشود و این در شرایطی است که آمار سال گذشته از این حکایت داشت که تا مرز ۱۰۰۰ هزار میلیارد تومان آن به یارانههای پنهان اختصاص دارد. یارانههای پنهان عمدتا در سوخت، کالاهای اساسی و دارو پرداخت میشود؛ به طوریکه بیش از ۶۰۰ هزار میلیارد تومان به حوزه انرژی، نفت و مشتقات آن اختصاص دارد که حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان از این رقم نیز بابت یارانه بنزین پرداخت میشود.
اختلاف قیمت بین سوخت در ایران و کشورهای منطقه موضوع جدیدی نیست. در طی این سالها خصوصا از ده سال قبل که بحث هدفمندی یارانه ها مطرح شد مقرر شد روندها اصلاح شود. با این حال شرایط اقتصادی کشور کاری کرد که اصلاح قیمت حامل های انرژی بارها و بارها به تعویق بیفتد.
در ماه های اخیر بارها شمار قابل توجهی از مقامات مسئول بر افزایش پیدا نکردن قیمت بنزین در سال 98 تاکید کردند. با این حال شواهد و قرائن حاکی از آن است که باید منتظر افزایش قیمت بنزین در بودجه سال 99 باشیم. بر همین اساس احتمالا در ماه های پیش رو بیش از پیش از کلیدواژه قاچاق بنزین برای آماده کردن افکار عمومی استفاده خواهد شد. قاچاق بنزینی که البته آسیب هایش به کشور انکار شدنی نیست.