سلام نو - سرویس فرهنگ و هنر | روح الله کوه مسکن : برای نخستین بار سازمانی با عنوان سازمان رادیو و تلویزیون ایران در سال ۱۳۳۶ توسط حبیب الله ثابت که یک سرمایه گذار مطرح در عرص خود بود، راه اندازی شد، اما خصوصی بودن تلویزیون تنها یک دهه دوام داشت و پس از گذشت یازده سال در سال ۱۳۴۷ تلویزیون به انحصار دولت درآمد و نام آن به سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران تغییر کرد.
تاریخچه سریال سازی تلویزیون در ایران قدمت دیرینه ای دارد و «امیر ارسلان نامدار» به کارگردانی سیامک یاسمی جزء اولین سریال های تاریخ تلویزیون است که در سال ۱۳۳۴ تولید شد و در این ۶۰ سالی که از تولید اولین سریال در تلویزیون می گذرد، شاهد پیشرفت های فراوانی در این حوزه بوده ایم.
در این سالها در تلویزیون بیش از هزاران سریال تولید و از این مدیوم به پخش رسیده اند، اما تعدادی از این آثار نقش عجیبی در زمان خود ایفا کرده اند و با گذشت سالها اما همچنان در یاد و خاطر مردم باقی مانده اند.
در زمینه سریال سازی، کارگردانان مطرحی همچون علی حاتمی، ناصر تقوایی، نصرت کریمی، حسن فتحی، مرضیه برومند، پرویز کاردان، داوود میرباقری، محمد حسین لطیفی، سیروس مقدم و .... فعالیت داشته اند و در تلویزیون آثار متفاوتی را عرضه و تولید کرده اند.
در این مطلب به بررسی سریال مطرح و ماندگاری همچون «هزار دستان» به کارگردانی علی حاتمی، «دایی جان ناپلئون» به کارگردانی ناصر تقوایی، «روزی روزگاری» به کارگردانی امرالله احمدجو، «شب های برره» به کارگردانی مهران مدیری، «شهرزاد» به کارگردانی حسن فتحی، «در چشم باد» به کارگردانی مسعود جعفری جوزانی، «مدار صفر درجه» به کارگردانی حسن فتحی، «یوسف پیامبر» به کارگردانی فرج الله سلحشور، «مختارنامه» و «امام علی (ع)» به کارگردانی داوود میر باقری پرداخته ایم که در ادامه خواند.
۱- «هزاردستان»
سریال «هزار دستان» به نویسندگی و کارگردانی علی حاتمی و تهیه کنندگی محمدمهدی دادگو محصول گروه فیلم و سریال صدا و سیما در سال ۱۳۶۶ است، این سریال که یکی از عظیم ترین پروژه های تاریخ تلویزیون ایران است در سال های بین ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۶ در شهرک سینمایی غزالی که برای تولید همین سریال ساخته شده بود، جلوی دوربین رفت.
در این سریال بازیگران شاخصی همچون عزت الله انتظامی، داوود رشیدی، محمد علی کشاورز، جمشید مشایخی، علی نصیریان، حسین گیل، جعفر والی، سروش خلیلی، جهانگیر الماسی و .... ایفای نقش کرده اند.
۲- «دایی جان ناپلئون»
سریال «دایی جان ناپلئون» به نویسندگی ایرج پزشکزاد و تهیه کنندگی و کارگردانی ناصر تقوایی محصول تلویزیون ملی ایران در سال ۱۳۵۵ است، این سریال که یکی از قدیمی ترین سریال های ماندگار تلویزیون پیش از انقلاب است از رمانی به همین نام اقتباس شده است و پس از انقلاب نیز هرگز اجازه انتشار نیافت.
در این سریال بازیگران شاخصی همچون غلامحسین نقشینه، پرویز فنی‌زاده، نصرت‌الله کریمی، پرویز صیاد، سعید کنگرانی، محمدعلی کشاورز، اسماعیل داورفر، پروین ملکوتی، بهمن زرین پور و ... ایفای نقش کرده اند.
۳- «روزی روزگاری»
سریال «روزگاری» به نویسندگی و کارگردانی امرالله احمدجو و تهیه کنندگی بهروز خوش رزم محصول شبکه یک سیما در سال ۱۳۷۰ است، قصه این سریال مطرح تلویزیونی پیرامون کمال یافتن انسانی است و داستان راهزنی معروف به نام مرادبیگ است که طی نزاعی با گروه راهزن دیگری مجروح شده و توسط خانواده روستایی از مرگ نجات پیدا کرده و طی زندگی با این روستاییان تحولاتی عمیق در زندگی او رخ می‌دهد و به فردی صالح تبدیل می‌شود.
در این سریال بازیگران شاخصی همچون خسرو شکیبایی، محمود پاک‌نیت، ژاله علو، جمشید لایق، محمد فیلی، حسین پناهی، شهره سلطانی، محمود جعفری، گوهر خیراندیش، پرویز پورحسینی، جمشید اسماعیل‌خانی، منوچهر حامدی، صدرالدین حجازی و ... ایفای نقش کرده اند.
۴- «شب های برره»
سریال «شب های برره» به کارگردانی مهران مدیری و تهیه کنندگی مشترک مجید و حمید آقا گلیان محصول شبکه سه سیما در سال ۱۳۸۴ است، این مجموعه که از یکی از بهترین سریال ها کمدی تاریخی صدا و سیما است در هر قسمت داستانی مستقل را نقل می‌کرد که در روستای خیالی برره اتفاق می افتاد، «شب های برره» در پاییز و زمستان ۱۳۸۴ هر شب ساعت ۲۰ از شبکه سوم سیما پخش می شد و گویش و اصطلاحات بازیگران این سریال تا مدت ها در بین مردم رایج شده بود.
در این سریال بازیگران شاخصی همچون مهران مدیری، سیامک انصاری، رضا شفیعی‌جم، بهنوش بختیاری، هادی کاظمی، فلامک جنیدی، سعید پیردوست، محمد شیری، شقایق دهقان، ساعد هدایتی، اصغر حیدری، مختار سائقی، احمد ایراندوست، سپند امیر سلیمانی و ... ایفای نقش کرده اند.
۵- «شهرزاد»
سریال «شهرزاد» با نام قبلی «روزی روزگاری عاشقی» به کارگردانی حسن فتحی و تهیه کنندگی سید محمد امامی در سه فصل و در سالهای ۹۵،۹۶،۹۷ در شبکه نمایش خانگی پخش شده و یکی از بهترین سریال ها شبکه نمایش خانگی محسوب می شود، داستان این سریال که لقب پرفروش ترین سریال شبکه نمایش خانگی را نیز به نام خود زده است در دهه ۳۰ اتفاق می افتد و روایتی عاشقانه تاریخی در تهران قدیم دارد.
فصل اول سریال شهرزاد در ۲۸ قسمت در سال ۹۵ و فصل دوم آن در ۱۵ قسمت در سال ۹۶ و فصل سوم و آخر آن نیز در ۱۶ قسمت در سال ۹۷ توسط موسسه تصویر گستر پاسارگاد در شبکه نمایش خانگی پخش شد و عنوان پرهزینه‌ترین سریال شبکهٔ نمایش خانگی را نیز یدک می کشد، داستان این سریال از زمان کودتای ۲۸ مرداد به بعد اتفاق می‌افتد و بیشتر مضمونی رمانتیک دارد و می‌توان آن را ملودرامی عشقی جنایی تعریف کرد.
در این سریال بازیگران شاخصی همچون علی نصیریان، ترانه علیدوستی، شهاب حسینی، مصطفی زمانی، پریناز ایزدیار، غزل شاکری، مهدی سلطانی، محمود پاک‌نیت، هومن برق‌نورد، امیرحسین رستمی، مینا وحید، جمشید هاشم‌پور، پرویز فلاحی‌پور، ابوالفضل پورعرب، رویا نونهالی، رضا کیانیان، امیر جعفری، آتنه فقیه‌نصیری، گلاره عباسی، پانته‌آ پناهی‌ها، فریبا متخصص، سهیلا رضوی، امیرحسین فتحی، رامین ناصرنصیر، نسیم ادبی، حمیدرضا آذرنگ و ... ایفای نقش کرده اند.
۶ «در چشم باد»
سریال «در چشم باد» به نویسندگی، تهیه کنندگی و کارگردانی مسعود جعفری جوزانی محصول سیما فیلم در سال ۱۳۸۸ است که در ۴۴ قسمت ۵۰ دقیقه ای از شبکه یک سیما پخش شد و داستان این سریال تاریخی حماسی در سه دوره از تاریخ در سالهای ۱۳۰۰، ۱۳۲۰ و ۱۳۶۰ روایت می شود.
در این سریال بازیگران شاخصی همچون پارسا پیروزفر، سعید راد، کامبیز دیرباز، جلال پیشوائیان، لاله اسکندری، اکبر عبدی، رضا شفیعی‌جم، هومن سیدی، سام درخشانی، سعید نیکپور، مصطفی زمانی، سیما تیرانداز، ابراهیم‌آبادی، نیوشا ضیغمی، طناز طباطبایی و ... ایفای نقش کرده اند.
۷- «مدار صفر درجه»
سریال «مدار صفر درجه» به نویسندگی و کارگردانی حسن فتحی و تهیه کنندگی مشترک حسن بشکوفه و عبدالله شهبازی محصول شبکه یک سیما در سال ۱۳۸۶ است که در ۳۰ قسمت ۵۰ دقیقه ای بر روی آنتن رفت، این سریال با وجود شباهت اسمی به رمان«مدار صفر درجه» نوشته احمد محمود، اما هیچ ارتباطی با این رمان ندارد و احتمالاً بر اساس زندگی واقعی عبدالحسین سرداری ساخته شده است.
در این سریال بازیگران شاخصی همچون شهاب حسینی، رویا تیموریان، مسعود رایگان، لعیا زنگنه، ایرج راد، آتنه فقیه نصیری، احمد ساعتچیان، پیام دهکردی، رامسین کبریتی، عباس شادروان و ... ایفای نقش کرده اند.
۸- «مختارنامه»
سریال «مختارنامه » به نویسندگی و کارگردانی داوود میرباقری و تهیه کنندگی محمود فلاح محصول سیما فیلم در سال ۱۳۸۹ است که در ۴۰ قسمت ۶۰ دقیقه ای از شبکه یک سیما پخش شد و داستان این سریال تاریخی پیرامون مختار ثقفی است که پس از حادثه عاشورا به خونخواهی برمی‌خیزد.
در این سریال بازیگران شاخصی همچون فریبرز عرب‌نیا، مهدی فخیم زاده، فرهاد اصلانی، رضا کیانیان، محمد فیلی، فریبا کوثری، رضا رویگری، ولی‌الله شیراندامی، ژاله علو، ابراهیم‌آبادی، گوهر خیراندیش، شهرام حقیقت‌دوست، الهام حمیدی، حدیث فولادوند، آهو خردمند، ویشکا آسایش، داوود رشیدی، امین زندگانی، فرخ نعمتی، پرویز پورحسینی، بهنوش طباطبایی، عنایت شفیعی، جعفر دهقان، محمد صادقی، رز رضوی، کریم اکبری مبارکه، اکبر زنجانپور، ماه چهره خلیلی، محمدرضا شریفی‌نیا، انوشیروان ارجمند و ... ایفای نقش کرده اند.
۹- «یوسف پیامبر»
سریال «یوسف پیامبر» به نویسندگی، تهیه کنندگی و کارگردانی فرج الله سلحشور محصول سیما فیلم در سال ۱۳۸۷ است که در ۴۴ قسمت ۴۵ دقیقه ای از شبکه یک سیما پخش شد و داستان این سریال تاریخی پیرامون داستان زندگی حضرت یوسف است.
در این سریال بازیگران شاخصی همچون مصطفی زمانی، کتایون ریاحی، محمود پاک نیت، جعفر دهقان، جهانبخش سلطانی، رحیم نوروزی، مهوش صبرکن، الهام حمیدی، پروانه معصومی، لیلا بلوکات، امیرحسین مدرس و ... ایفای نقش کرده اند.
۱۰- «امام علی (ع)»
سریال «امام علی» به نویسندگی و کارگردانی داوود میرباقری و تهیه کنندگی محمد بیک زاده محصول سیما فیلم در سال ۱۳۷۵ است که در ۳۴ قسمت ۴۵ دقیقه ای از شبکه یک سیما پخش شد و داستان این سریال تاریخی از اواخر دوره خلافت عثمان بن عفان شروع و تا پنج سال انتهایی و دوران خلافت و زندگی علی بن ابی‌طالب می‌پردازد، لازم به ذکر است این سریال نخستین سریال مهم تاریخی مذهبی صدا و سیما نیز محسوب می شود.
در این سریال بازیگران شاخصی همچون داریوش ارجمند، مهدی فتحی، بهزاد فراهانی، محمدرضا شریفی‌نیا، سیروس گرجستانی، اصغر همت، انوشیروان ارجمند، چنگیز وثوقی، سعید نیکپور، عنایت بخشی، پرویز پرستویی، حبیب دهقان‌نسب، ویشکا آسایش، جمشید مشایخی، داوود رشیدی، رضا کرم‌رضایی، اکبر عبدی، جهانگیر فروهر، فخری خوروش، پروانه معصومی، فریده سپاه‌منصور، شهره لرستانی، آزیتا حاجیان، حسین پناهی، آتش تقی‌پور، کریم اکبری مبارکه و ... ایفای نقش کرده اند.
نظر شما