سلام نو – سرویس بین‌الملل: طالبان، ترور، داعش، فقر، فشار و کوچ اجباری کلید واژه‌های مهمی هستند که این روزها با نام افغانستان گروه خورده‌اند.
از یک طرف طالبان دورباره قدرت گرفته و به تعبیر خود افغان‌ها در حال «لت و کوب» مخالفین است و از طرف دیگر وضعیت بد اقتصادی مردم را زیر فشار شدید قرار داده است. ضعف طالبان در اداره دولت در یک سو و مسدود شدن پول افغانستان در خارج از مرزهای این کشور نیز در سوی دیگر باعث تشدید فشار اقتصادی شده است.
از آن طرف زمزمه حضور داعش در برخی مناطق افغانستان به گوش می‌رسد و در صفحات فیسبوک و تلگرام افغان تصاویر از عملیات‌های انتحاری این گروه تروریستی در افغانستان منتشر می‌شود.
با تمام این‌ها، و با تمام مشکلات دیگری که بر سر افغانستان سایه افکنده، نقاط روشنی نیز به چشم می‌خورد، نقاط و رخدادهایی امید بخشی که می‌تواند آینده را دست خوش تغییراتی جدی کند.
تصویر اول: زنان ساکت نشدنی و تغییر ساز
شاید هیچ گروه، قشر و قومیتی به اندازه زنان از طالبان آسیب ندیده باشد. تا همین‌جا کارمندان زن به سر کار خود فراخوانی نشده‌اند و گفته می‌شود که طالبان به دنبال جداسازی بیمارستان‌ها است. تحصیلات زنان هم با دردسر جدی مواجه شده است.
با این همه تمام این فشارها باعث کوتاه آمدن زنان افغانستان نشده است و آنها از روزهای نخست حضور طالبان در کابل دست به اعتراضات مختلفی زده‌اند و تجمعات کوچک و بزرگ زنانه‌ای برگزار کرده‌اند.
روز گذشته نیز گروهی از زنان افغانستان برای احقاق حقوق خود در مقابل وزارت سابق امور زنان در کابل تجمع اعتراضی برگزار کرده و خواستار کار، تحصیل و آزادی شدند. آنها شعارهایی در حمایت از "حقوق زنان" و "حقوق بشر" سردادند. گروه طالبان وزارت امور زنان را به وزارت امر به معروف و نهی از منکر تغییر داده است. در وزارت امور زنان حکومت پیشین ۹۰ درصد کارمندان زنان بودند که اکنون بیکار شده‌اند.
چند پیش نیز زنان افغان در اعتراض به پوشش‌های «وارداتی» طالبان کارزار #به_لباسم_دست_نزن را آغاز کردند. این کارزا اعتراضی به پوشش تمام سیاهِ زنان هوادار طالبان بود، پوششی که از نظر طالب‌ها معیار حساب می‌شود.
اما چرا حضور زنان در اعتراضات مهم و امید بخش است؟ چون هر جا زنان خواهان تغییر بودند در نهایت تغییر رخ داده است و هیچ چیز جلودار تغییر نبوده.
تصویر دوم: احمد مسعود، قهرمانی برای تمام افغانستان
امروز احمد مسعود شاخص‌ترین چهره مقاومت ملی افغانستان است. او تنها پسر احمد شاه مسعود است، فرمانده فقید و شهیر تاجیک‌تبار که با کمونیست‌ها و طالبان جنگید و نگذاشت تا دره پنجشیر هیچگاه تسلیم شود. مسعود جوان که در ایران و انگلیس تحصیل کرده است در سال ۲۰۱۶ به افغانستان بازگشت و به عنوان مدیر عامل بنیاد مسعود منصوب شد. او از ماه مارس ۲۰۱۹ وارد سیاست شد و رسما به عنوان جانشین پدرش به فعالیت پرداخت.
او امروز فرمانده مقاومت ملی و سنگربان آخرین سنگر سقوط نکرده افغانستان یعنی پنجشیر است. اما چرا احمد مسعو امید بخش است؟ او که از پدرش دانش و تجربه نظامی کمتری دارد و رسما هیچ حمایت بین‌المللی خاصی ندارد.
هر چند از احمد شاه مسعود نیز به عنوان قهرمان ملی افغانستان یاد می‌شود اما افغانستان سال‌ها است که چهره ملی نداشت و حتی احمد شاه مسعود هم زیر سایه سنگین قومیتش قرار داشته و دارد.
احمد مسعود در این حوزه از پدر خود هم جلوتر است. او مواضعی ملی‌تر دارد، قومی فکر نمی‌کند، قومی حرف نمی‌زند و قومی عمل نمی‌کند. مسعود جوان این روزها بین تمام قومیت‌ها هواخواهانی جدی دارد، مسئله‌ای که می‌تواند در بلند مدت او را به رهبری تغییرساز بدل کند.
تصویر سوم: نسل تازه‌ای که تن به طالبان نمی‌دهد
امروز در افغانستان این را بسیار می‌شنوید که امروز سال ۲۰۰۰ نیست. واقعا هم چنین است. جوانان افغان فارغ از قومیت و جنسیتی که دارند مانند دو دهه پیش حاضر به کنار آمدن با خواسته‌های ناحق طالبان نیستند. طالبان نفوذ قبل را در افغانستان ندارد و حتی زمزمه‌های جریان‌های ملی‌گرا از بین پشتون‌های افغانستان نیز بلند شده است. نسل جدید زندگی‌اش را تسلیم طالبان نمی‌کند؛ حداقل به این راحتی نه.
نظر شما