سلام نو – سرویس بینالملل: مذاکرات وین برای احیای برجام ظاهرا به ایستگاه بسیار مهمی رسیده است، ایستگاهی که ایران و آمریکا بعد از مدتها سیگنال گفتوگوی مستقیم احتمالی را به یکدیگر میدهند.
تیم آمریکایی از اعضای حامی تحریم پاکسازی میشود و وزیر خارجه ایران نیز بعد از مدتها برای نخستین بار از این سخن میگوید که اگر جایی ضروری باشد ایران آماده مذاکره با آمریکا خواهد بود. آیا این رخدادها را میتوان نشانی از نزدیک بودن مذاکره مستقیم تهران و واشنگتن بر سر برجام دانست؟
استاد تحریمها تیم مذاکره کننده آمریکا را ترک کرد
یکی از مهمترین اخباری که این هفته درباره مذاکرات وین منتشر شد خروج معمار تحریمها از تیم مذاکره کننده آمریکا است. مقامات ایالات متحده به تازگی تایید کردند که ریچارد نفیو، معاون فرستاده ویژه در امور ایران، تیم را ترک کرده است. نفیو را در ایران با کتاب هنر تحریم و نقشی که در تحریم ایران داشت میشناسند.
اما این پایان کار نبود. افراد مطلع اخیرا تایید کردند که دو تن دیگر از اعضای تیم از مذاکرات جدا شده اند، زیرا آنها نیز خواستار موضع سختتری در مذاکره بودند. این گروه معتقد هستند که تحریمها علیه ایران باید جدیتر اعمال شود و مواضع محکمتری علیه ایران گرفته شود. این مسئله خلاف خواست و برنامه رابرت مالی، رییس تیم مذاکره کننده آمریکا است.
چراغ سبز ایران برای مذاکره با آمریکا؛ روسیه و آمریکا استقبال کردند
رخداد قابل توجه بعد سخنان عالیترین مقام وزارت خارجه درباره مذاکرات احیای برجام بود. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، روز دوشنبه در سخنرانی اختتامیه همایش ملی ایران و همسایگان اظهارنظری جالب توجه کرد و صراحتا گفت که «در نقطه ای قرار داریم که باید نتیجه کار کمیته های سه گانه (بررسی لغو تحریمها، اقدامات هستهای ایران، هماهنگی گامهای متقابل) را در یک تعامل سیاسی با همه طرف ها مورد توجه قرار دهیم و تصمیم بگیریم که چه چیزی در مقابل چه چیزی اتفاق میافتد.»
وزیر امور خارجه سپس گفت: «این که گفته میشود ایرانی ها در حال مذاکره مستقیم با آمریکا هستند، صحت ندارد اما در عین حال اگر در روند مذاکرات به مرحله ای برسیم که رسیدن به یک توافق خوب با تضمین بالا لازمه اش این باشد که سطحی از گفتوگوها را با آمریکایی ها داشته باشیم این را هم نادیده نخواهیم گرفت.»
این سخنان به سرعت با واکنش مثبت کشورهای درگیر در مذاکرات همراه شد. میخاییل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی واقع در وین روز دوشنبه در واکنش به سخنان اخیر حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه کشورمان در توییتی نوشت: مذاکره مستقیم در سطح پیشرفته در وین میتواند "مفید" واقع شود.
به نوشته خبرگزاری فرانسه ایالات متحده پس از این اظهارات تاکید کرد که برای مذاکره مستقیم با تهران برای نجات توافق هستهای «آماده» است. یکی از سخنگوهای دستگاه دیپلماسی آمریکا، که نامی از او برده نشده، به خبرگزاری فرانسه گفت: «دیدار مستقیم به ارتباطات موثرتر منجر میشود که برای دستیابی سریع به توافق ضروری است.»
این در حالی است که ایران و آمریکا هر دو برای آزادی متقابل زندانیان نیز اعلام آمادگی کردند، رخدادی که میتواند سرعت بخش مذاکرات نهایی وین باشد.
آن طور که از سخنان مقامات ایران بر میآید تهران از روند مذاکرات رضایت نسبی دارد و حتی در دو هفته اخیر از عملکرد طرفهای اروپایی نیز راضی است.
توییت علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، را نیز میتوان نشانی از همین مسئله دانست. او با تاکید بر روابط متوازن نوشت: راهبرد متوازنسازی روابط خارجی با قدرت پیگیری خواهد شد. مسکو، پکن و وین برای تامین منافع ملی ایران نقش مکمل دارند. دوگانههای میدان و دیپلماسی یا شرقنگری و غربمحوری، همگی آدرسهای غلطی است که کارکرد سیاست خارجی را در ادوار گذشته محدود کرد.
توییت شمخانی و پیام بین خطوط او مبنی بر اهمیت همزمان پکن، مسکو و وین وقتی اهمیت بیشتری پیدا میکند که بدانیم شورای عالی امنیت مسئول اصلی تعیین چهارچوب مذاکرات وین است و نظر دبیر آن میتواند نماینده دیدگاه این شورا باشد.
با این تفاسیر به نظر میرسد دیدار تیمهای مذاکره کننده ایران و آمریکا در سطح کارشناسی چندان مسئله دور از ذهنی نباشد و دیر یا زود شاهد این اتفاق باشیم.
نظر شما