به گزارش سلام نو به نقل از تریپ یار، شهری زیر زمینی پنهان در جنوب غربی شهرستان ملایر و در بخش سامن واقع شده است. این شهر زیرزمینی در یک بستر سنگی به صورت دست کند ساخته شده بود. باستان شناسان هسته اولیه شهر را متلعق به قبل از دوره اشکانیان میدانند که در طول تاریخ به وسعت آن افزوده شده است. شهر پنهان یا زیرزمینی «سامن» که در دوره پیش از اشکانی مخفی بوده، بعدها از آن به عنوان گورستان استفاده میشد. موقیعت کنونی شهر این احتمال را میدهد که خرابه های شهری باشد که از آن به عنوان رامن در کتاب های المسالک و الممالک یاد شده است.
آنچه که بر اساس مطالعات انسانی، طبقهبندی و تحلیلها از دید انسانشناسی در کارگاههای سامن می توان نتیجه گرفت این است که این سایت زیرزمینی یکی از ساختار منحصر به فرد در ایران است و در هیچ جای دیگری چنین ساختاری با این گستردگی مشاهده نشده است.
این مجموعه تاریخی طی شماره ۲۴۶۲۲ به تاریخ ۲۷/۱/۸۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
در حال حاضر اطلاعی از تاریخ دقیق این شهر در دست نمیباشد اما طبق بررسیهای اولیه احتمال میرود قدمت این مکان به قبل از سلسله اشکانیان باز گردد. احتمالاً وسعت این شهر در زمان مهرداد یکم در حدود (از ۱۶۰ تا ۱۳۰ پیش از میلاد) به بیشترین حد خود رسیده باشد و برای انجام مراسم مذهبی درست شده باشد. وسعت این شهر بیش از ۳ هکتار برآورده شده است که در حال حاضر حدود ۲۵ اتاق این شهر کشف شده است. به علت رطوبت زیاد بخش عظیمی از این مکان هنوز در دل سنگها پنهان باقیمانده است. بخشهای کشف نشده عموماً در عمق ۶ متری و بعضاً بیشتر قرار دارند که کار را برای باستان شناسان سخت میکند. این مکان به مرور در دورههای تاریخی وسعت گرفته و اتاقها و راهروهای این شهر قدمتها متفاوتی دارند. به نظر میرسد آنچه در حال حاضر از این مکان کشف شده تنها بخش کوچکی از این شهر باشد. به احتمال زیاد این فضا نخستین بار به منظور انجام مراسم مذهبی خاصی، احتمالاً میترائیسم، بر پایه پرستش «میترا» ایزد ایران باستان و خدای خورشید، مورد استفاده بوده شواهد و مدارک موجود حاکی از آن است که مراسم مذهبی به صورت پنهانی در زیر زمین انجام میگرفته است و برخی از کانالهای این فضا احتمالاً برای تدفین قربانیان مذهبی و یا بزرگان ادیان مورد استفاده قرار میگرفته.
دالانهای متعددی با راهروها و اتاقها در یک صخره عظیم گرانیتی پنبهای در دورههای مختلف به وسیله پتکها و قلمهای سنگی حفر شده است و بقایای زیادی از حضور انسانها در این ساختار مشاهده میشود.
طبق بررسی های صورت گرفته این شهر در طول تاریخ شاهد سه دوره استفاده بوده است.
دوره اول
علت شکل گیری این شهر پنهان به دوره اول باز میگردد که طبق بررسی ها هسته اولیه شهر قدمت بیشتری از برخی از کانال ها و اتاقک های اطراف شهر دارد.این احتمال وجود دارد که این شهر برای انجام مراسمی خاص میترائیسم به طور پنهان درست شده است.
دوره دوم
در این دوره از تاریخ بیشترین استفاده از این مکان صورت گرفته در این دوره مربوط یه سلسله اشکانیان میباشد. با اینکه حفر این مکان بسیار پیش تر از اشکانیان صورت گرفته امام استفاده مستمر و به نوعی دوران اوج خود را در زمان اشکانیان سپری کرده است.
دوره سوم
دوره سوم دوره افول این مکان باستانی میباشد که به نظر میرسد با کاسته شدن قدرت پادشاهان ایران هم زمان میباشد.در این دوره از این مکان به عنوان پناهگاه و تدفین مردگانی خاص استفاده میشده است. این دوره از زمان حمله اعراب به ایران وجنگ نهاوند تا جنگ جهانی اول و حتی دوره دوره قاجار ادامه داشته است. و موردی که همه باستان شناسان در مورد آن اتفاق نظر دارن مجهول بودن این شهر در تمام سه دوران خود است. به طوری که این مکان توسط افراد خاص مورد استفاده قرار میگرفته و عموم مردم از این مکان مرموز اطلاع نداشته اند.
امکان بازید از این مکان در حال حاضر میسر نمیباشد و علت آن عوامل باستان شناسی و عمرانی می باشد امید میرود که این مکان با همکاری سازمان میراث فرهنگی به یک قطب گردشگری و نمونه ای دیگر از عظمت هر چه بیشتر تاریخ این سرزمین کهن باشد.
نظر شما