به گزارش سلام نو، خانه مرعشی یکی از خانه‌های تاریخی و زیبای موجود در بافت کهن شهر شوشتر است که در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱به شماره ۷۹۳۳ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. قدمت این خانه تاریخی به دوره قاجار برمی گردد و برای سید محمد حسن مرعشی ساخته شده است. این خانه در دو سبک معماری قاجاری و پهلوی ساخته شده و در سال ۱۳۸۳ توسط میراث فرهنگی خریداری گردید. خانه مرعشی در حال حاضر به دفتر پایگاه میراث جهانی سازه های آبی شوشتر تبدیل شده است.
شوشتر از شهرهای استان خوزستان در جنوب غربی ایران است که تاریخ سکونت در آن به بیش از پنج هزار سال قبل برمی گردد. این شهر با جاذبه های تاریخی و معماری های دیدنی و جذاب از مقاصد گردشگری ارزشمند ایران به شمار می رود. از بهترین نمونه های معماری دوره قاجار در این شهر، خانه مرعشی است.
برای دیدن این خانه باید قدم به یکی از محله های قدیمی شوشتر بگذارید. این خانه در حریم مجموعه آبشارهای شوشتر و ۲۰۰ متری بقعه عباس از دور نمایان است. حتی می توانید از پله های ضلع غربی مجموعه های آبشار نیز به این خانه دسترسی یابید. این خانه سه طبقه دارای دو مجموعه حیاط است که اولی در جلوی عمارت قرار دارد و دیدی وسیع و فوق العاده زیبایی به مجموعه باستانی شوشتر دارد که باب دل عکاسان است. پس از عبور از در چوبی و بزرگ به حیاط کوچکی خواهید رسید که باغچه ای با چند نخل کوچک و بزرگ درون آن قرار دارد و دورتادور آنرا اتاق ها احاطه کرده اند.
قدمت این خانه تاریخی به دوره قاجار برمی گردد و محل زندگی خانواده مرعشی بود. این بنا در ابتدا نمایی ویلایی داشت و در اطراف آن هیچ حصار و یا دیواری دیده نمی شد. این خانواده مدتی در این خانه زندگی کردند تا اینکه بعدها در زمان پهلوی تصمیم گرفتند قسمت هایی را به آن افزوده و خانه را بزرگ تر کنند. برای این منظور، یک حیاط جنوبی به این خانه اضافه و در آن اتاق هایی ساخته شد. تا چند سال پیش خانواده مرعشی همچنان در این خانه زندگی می کردند تا اینکه به دلیل قدمت تاریخی این خانه، شهرداری آن را از این خانواده خرید. از آنجا که خانه مرعشی ویژگی های معماری و تاریخی برجسته ای دارد بعد از مدتی در سال ۱۳۸۴ میراث فرهنگی این خانه تاریخی را از شهرداری خریداری کرد. این خانه امروز به دفتر پایگاه میراث جهانی سازه های آبی تبدیل شده است.
معماری خانه مرعشی
این خانه در دو سبک معماری قاجاری و پهلوی ساخته شده و به نظر می آید که قسمت قاجاری آن توسط حاج محمد تقی معمار ساخته شده باشد. وی از معماران برجسته شهر شوشتر در دوره قاجار بود و همه خانه های مهم را او ساخته است. معماری قسمت هایی از خانه که در زمان پهلوی ساخته شده به عهده استاد محمد علی هدایت بوده است. از آنجایی که خانه بر روی صخره ای بلند و عمودی در کنار رودخانه مشرف به سازه های آبی شوشتر قرار دارد از همه قسمت های آن چشم انداز زیبایی دارد و مناظر تماشایی این آبشارها و آسیاب ها نمایان است. این خانه از شاهکارهای معماری به شمار می رود و به خوبی معماری سنتی و قاجاری ایران را به نمایش گذشته است. این خانه در سه طبقه ساخته شده به طوری که دو طبقه آن در زیر زمین و یک طبقه آن همکف است. پایین ترین طبقه، زیر زمین آن است که در تمام مدت سال دمای ثابتی دارد حتی در همین زیرزمین نیز می توان نمونه هایی از شاهکار معماری دوره قاجار را مشاهده کرد. این خانه تزئینات آجرکاری زیبایی دارد که به نام خوون چینی معروف است و ظاهری باشکوه و مجلل به خانه داده است. محله ای که این خانه در آن قرار دارد به نام شیشه گران معروف است و در زیرزمین این خانه هم شیشه های آبی رنگی پیدا شده که به خوبی گذشته این محله را نشان می دهد. در ورودی زیرزمین شادروان هایی را می بینید که از ویژگی های برجسته این قسمت است و بر روی آن ها جای انگشتان سازنده این بنا نیز به جای مانده است.
در سال های اخیر در زیر خانه مرعشی زیر زمین دیگری پیدا شده که نشان می دهد قبل از ساخته شدن خانه مرعشی در این محل ساختمان دیگری وجود داشته است. در این زیرزمین نشانه هایی از دوره صفوی پیدا شده که با توجه به آنها، قدمت این مکان را می توان به دوره صفوی نسبت داد. به نظر می رسد خانه قبلی سال ها قبل از درست شدن خانه مرعشی ویران شده باشد. این خانه که در نزدیکی سازه های آبی شوشتر قرار دارد می تواند یکی از مقاصد گردشگری شما در سفر به این شهر باشد.
موقعیت مکانی و نحوه دسترسی
این خانه بر بلندای صخره ای مرتفع در محوطه آبشارها واقع شده است که از ابتدای راه ورود آبشارها از دور دیده می شود. برای دیدن آن می توانید از کوچه کناری مجموعه آبشارها بعد از گذر از سربالایی نسبتاً تند به خانه برسید. در بزرگ، فلزی و زرد رنگ این خانه نمایان است.
منبع: تریپ یار
نظر شما