به گزارش سلام نو، روستای گیلوان دقیقاً در مرز استان های اردبیل و گیلان، بین شهرهای خلخال و رشت واقع شده است.
گورستان باستانی روستا کشف شده در منطقه خانقاه گیلوان، نشانگر بومی بودن قوم گیلوان در این روستاست. مردم روستای گیلوان به زبان های تاتی و تالشی سخن می گویند. نژاد مردم گیلوان از نژاد تات یهودی است.
ارتفاع این روستای کوهپایه‌ای از سطح دریا ۱۰۸۰ متر است و آب و هوای آن در زمستان ها سرد و در تابستان ها معتدل است.
اقتصاد و الگوی معیشت و سکونت:
براساس سرشماری سال ۱۳۷۵، روستای گیلوان ۲۰۴ نفر جمعیت ساکن داشته است که در سال ۱۳۸۵ به ۱۲۰ نفر کاهش یافته است.گفتنی است در فصل تابستان جمعیت روستا به ۲۰۰۰ نفر نیز افزایش می یابد اقتصاد روستای گیلوان بر پایه فعالیت‌های زراعی، باغ‌داری، دام‌داری و صنایع دستی استوار است. زراعت عمده روستا، کشت دیم است و گندم مهم‌ترین محصول دیمی آن است. توتون، ذرت، سیب‌زمینی، یونجه و لوبیا از دیگر محصولات زراعی روستاست. زردآلو، سیب، به و گلابی از محصولات باغی آن است. محصولات مهم دامی آن عبارتند از: گوشت تازه و انواع لبنیات، پرورش طیور خانگی مانند مرغ و بوقلمون نیز بین روستاییان رونق دارد. مردم روستا به ویژه زنان، با بافت و تولید صنایع دستی مانند گلیم، جاجیم، شال و جوراب در بهبود وضعیت اقتصادی خانوار نقش مهمی ایفا می کنند.
معماری روستا:
معماری روستای گیلوان به دلیل استقرار در ناحیه کوهستانی، از دیگر روستاهای استان اردبیل متفاوت است. سقف خانه ها گلی است و درهای ورودی و پنجره ها، برای جلوگیری از سرما کوچک انتخاب شده اند. در ساخت خانه های قدیمی از مصالح بومی سنگ، ملات کاهگل و چوب استفاده شده است.
جاذبههای گردشگری:
چشم انداز رودخانه پرآب گیلوان، ارتفاعات پیرامون روستا، جنگل های انبوه و سرسبز و هوای مه آلود، تصویری رویایی پیشا روی گردشگران روستای گیلوان ترسیم می‌کند. مراتع سرسبز و مزارع طلایی گندم، گرداگرد روستای گیلوان را در برگرفته اند. باغ های انبوه و پربار میوه از دیگر جاذبه های طبیعی این روستاست. مراتع زیبای روستا همانند گردنبند زیبایی روستا را در میان گرفته اند و درختان میوه و مزارع گندم جاذبه های آن را دو چندان کرده اند.
قلعه خشتی:
این قلعه متعلق به دوران هخامنشیان در وسعتی حدود ۶ هکتار ساخته شده است. بدلیل مرمت نکردن و کاوش های غیر اصولی در این منطقه بخش های اصلی قلعه از بین رفته است.
گورستان باستانی گیلوان:
در سال ۱۳۸۵ در حین خاکبرداری از جاده ماسال گیلوان با کشف بقایای مربوط به اسکلت کاوش ها در این منطقه شدت گرفت فصل اول این مرحله کاوش ها در منطقه ای حدود ۱۰ در ۱۵ متر با کشف ۱۵ اسکلت آغاز شد. در حال حاضر فصل چهارم کاوش با کشف ۴ گور باستانی ادامه دارد.گورهای کشف شده متعلق به دوران مفرغ می باشند.
میرزا کوچک خان جنگلی:
میرزا و یارانش پس از شکست نهضت به طرف کوههای گیلوان حرکت کردند ولی دچار بوران و طوفان گردیده و سرانجام زیر ضربات خرد کننده سرما و برف در ۱۱ آذر ۱۳۰۰، هنگامی که میرزا هوشنگ را به کول گرفته بود، از پای در آمدند. قبر میرزا کوچک خان به مدت چهل و چهار سال در قبرستان پایین روستای گیلوان بوده و طبق درخواست نوه میرزا در سال ۱۳۴۴ نبش قبر صورت گرفت.
آداب و رسوم:
مراسم عید نوروز، جشن سده و روز آبانگان، همانند سایر نقاط ایران برگزار می شود. روز سلطان، دروزه، ۴۵ نوروز و بنجک از جمله مراسم ویژه فصل بهار است و مراسم شب یلدا با رسوم یوله چله، قصه چله و سیومو برگزار می شود. اجرای ترانه های عاشیقی به زبان آذری، به ویژه در مراسم عروسی روستا متداول است. سرنا و دهل سازهای محلی این روستاست که در اجرای برخی آوازها و رقص های محلی نواخته می شوند.
صنایع دستی:
صنایع دستی روستای گیلوان، مشتمل بر بافت انواع گلیم، جاجیم، جوراب و شال است.
پوشاک:
پوشاک غالب مردم روستای گیلوان، لباس های محلی مشابه لباس های تالشی است. مردان از کلاه، شلوار، پیراهن جلو بسته با یقه هفت یا بسته، نیم تنه یا جلیقه پشمی، شال و دستکش (در فصول سرد سال) استفاده می کنند. زنان روستا مانند زنان تالشی لباس می پوشند که شامل پیراهن بلند با دامن پرچین، جلیقه با رنگ تیره، پیژامه طرح‌دار و روسری های رنگی و نقش دار می باشد. استفاده از پارچه های رنگی و روشن، ویژگی پوشاک زنان روستا است. کودکان روستای گیلوان نیز از پوشاک محلی و معمولی استفاده می کنند.
غذاهای محلی:
از انواع غذاهای محلی روستا میتوان به آبگوشت شوربا، آبگوشت قورمه، انواع آش مانند ترش آش و آش رشته و واویشکا انواع غذاهای همراه با برنج و ماهی اشاره کرد.
موقعیت مکانی روستا:
روستای گیلوان از توابع بخش شاهرود شهرستان خلخال، در ۶۵ کیلومتری جنوب شرقی خلخال و ۴۵ کیلومتری رشت قرار دارد. این روستااز شرق به گیلان از جنوب به روستای علی آبادو ماد جولان از باختر به روستای شال واز شمال به جنگلهای تالش متصل میشود.
منبع: تریپ یار
نظر شما