قیرمیزی کورپی خواهر خوانده پل قرمز میانه

به گزارش سلام نو، پل قرمز شهرستان نیر در استان اردبیل از بهترین پل‌های ساخته شده در دوره صفویه است که برروی رودخانه آغلاغان بنا شده است. این پل با آجرهای قرمزرنگ زیبایی خاصی داشته و گذر افراد پیاده می باشد. مشابه این پل، پلدختر شهرستان میانه در استان آذربایجان شرقی میباشد.

شهرستان نیر در ۳۵ کیلومتری غرب مرکز استان اردبیل در مسیر جاده ترانزیتی اردبیل به تبریز قرار دارد. این شهر به لحاظ سنگ نبشته میخی اورارتوئی و نزدیکی به سراب و سبلان و معماری خاص صخره ای از استقرارگاه‌های قدیمی استان محسوب می شود. ضمناً قرار گرفتن خطوط فرعی جاده تاریخی ابریشم از آن نشانگر رونق آن در دوره های گذشته است.

این پل یکی از بهترین پل‌های ساخته شده در عصر صفوی و منسوب به دوره سلطنت شاه عباس کبیر ودر شهر نیر بر روی رود خانه آغلاغان احداث گردیده است. در محل به آن پل قرمز می‌گویند و آن به خاطر رنگ آجرهایی است که پل با آن ساخته شده است. این پل در ابعاد ۳۷/۹۰×۵×۵/۵۰ متر بنا شده و پایه‌های پل از سنگ قبر و پیکره اصلی پل با آجر ساخته شده است. در ساختن این پل اصول مهندسی در امر پل‌سازی در نهایت حد خود به کار رفته است و این امر در کاربرد قوسهایی است که مقاومت و استحکام پل را در نهایت درجه تضمین نموده است. پل دارای چهار دهانه و نیز سه دهانة کوچکتر روی پایه‌ای خود است که موسوم به دهانة دفع آب‌های طغیانی است. این پل دو قسمت شهر را به هم متصل می سازد و در گذشته عبور و مرور مسافران تبریز به اردبیل ار روی آن انجام میگرفت ولی امروزه پل جدیدی در کنار آن ساخته شده است چند سال پیش به همت میراث هنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اربیل مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت.

این پل در تاریخ ۵/۱۱/۱۳۷۸ به شماره ۲۵۵۸ به ثبت ملی رسید.

 خواهر خواندگی و شباهت پل قرمز نیر و پلدختر میانه :

پل تاریخی شهرستان میانه که بلحاظ ویژگی های منحصربفردش جزو ده پل تاریخی ایران می باشد، در فرسنگ ها دورتر مشابهی بخود دارد که به جرات می توان گفت دیگر تنها نیست. پل تاریخی قرمز (قیرمیزی کورپی) در ورودی شهرستان نیر شباهت های زیادی به پلدختر (قیزکورپیسی) میانه  دارد.

مصالح بکار کارفته در بدنه هر دو پل مشابه همدیگر می باشند، با این تفاوت که رنگ آجرهای قیرمیزی کورپیسی با توجه به نام آن ، اندکی متمایل به قرمز می باشند. شباهت دیگر اینکه بام قیرمیزی کورپی که هم اکنون سنگ فرش می باشد و با توجه به اسناد روزگاری نیز بام قیزکورپیسی سنگفرش بوده است. مشخصه قوی تر شباهت پل ها به یکدیگر ، پایه‌هایی از سنگ و سه چشمه بزرگ که روی آب برهای سنگی قرار داده شده است. طاق های نسبتا بزرگ هلالی شکل قرمیزی کورپیسی بر روی رودخانه آغلاغان احداث شده که همچنان استوار و سالم باقی مانده و شباهت عجیبی به سه طاق بزرگ هلالی شکل های قیزکورپیسی دارد و هردو زمانی شاهراه ارتباطی عالم شرق و غرب بوده اند.

شایان ذکر است که پل دیگری به نام پلدختر در ورودی شهرستان  پلدختراستان لرستان وجود دارد که تاریخ ساخت آن مربوط به دوره ساسانی است.

میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل قیرمیزی کورپی را چند سال پیش به صورت زیبا و اصیلی مورد مرمت و بازسازی قرار داد، هر چند  این پل در تاریخ ۵/۱۱/۱۳۷۸ به شماره ۲۵۵۸ به ثبت ملی رسید، در صورتی که بنای عظیم و منحصر به فرد قیزکورپیسی میانه در تاریخ ۱۰ دیماه ۱۳۱۰ تحت شماره ۸۷ جزو آثار ملی به ثبت رسیده است.

پل‌دختر میانه( قیزکورپیسی) متعلق به قرن هشتم هجری قمری است با شماره ثبتی ۸۷  نخستین اثر استان آذربایجانشرقی در فهرست آثار ملی است.

منبع: تریپ یار