به گزارش سلام نو به نقل از تریپ یار، پل خدا آفرین یکی از آثار تاریخی استان آذربایجانشرقی است که در شهرستان خداآفرین واقع شده است. این پل از دو پل مستقل تشکیل شده که قسمت هایی از یکی از این پل ها شکسته و نیمی از آن باقی مانده است؛ ولی پل دیگر کاملاً سالم است. پل خداآفرین در نزدیکی سدخدا آفرین و در چند کیلومتری روستای ساری جالو از توابع بخش منجوان قرار گرفته‌است. محل پل ها تنگ ترین معابر رود ارس است که بستر سنگی دارد ولی سایر جاهای محل عبور رود آهکی ونرم است. پل بزرگ خداآفرین در تاریخ ۵ اسفند ۱۳۷۶ با شمارهٔ ثبت ۱۸۵۸ و پل کوچک به شماره ثبتی ۱۸۵۹به‌عنوان آثار ملی ایران به ثبت رسیده اند.
روی رودخانه ارس، دو پل تاریخی به فاصله‌ای اندک (۱۰۰ متر) از یکدیگر بنا شده‌اند که به نام خداآفرین مشهورند. اولی را که عده ای منسوب به سده ششم هجری (دوره سلجوقیان) میدانند، در اصل متعلق به دوران قبل از اسلام است که در طول زمان مرمت شده است. طول آن ۱۶۰ متر است (۱۲۰ متر آن متعلق به ایران و ۴۰ متر آن متعلق به جمهوری آذربایجان است) و دارای ۱۵ تاق جناقی و هلالی با ابعاد نابرابر و غیرمشابه است. علت نابرابری تاق‌ها ، استقرار پایه تاق‌ها به صخره های طبیعی رودخانه ارس بوده است. مصالح ساختمانی این پل ، سنگ های قلوه و لاشه در پایه ها و آجر در ساختمان تاق ها و ملاط آن آهک و گچ است.
پل دیگر خداآفرین در حدود ۱۲۰ متر طول دارد و دارای ده تاق است. این پل منسوب به دوره صفوی است. مصالح ساختمانی آن سنگ تراشیده با ملاط گچ و آهک است.
پل‌های خداآفرین در میان دو قسمت از سرزمین آذربایجان یعنی قره داغ و قره باغ بنا شده است . مردم دیرزمانی ارس را رودی از بهشت می نامیدند . پل های خداآفرین به تعداد دو فقره و با فاصله ۱۰۰ متر از یکدیگر در نقطه باریک این رودخانه ساخته شده‌اند . هر دو پل از نظر مهندسی و معماری با یکدیگر تفاوت دارند . یکی از آن ها با سنگ سفید ساخته شده و ۱۱ دهانه دارد . بلندی آن ۱۲ متر و طول آن ۱۳۰ متر است . بنا به شدت آب، دهانه آن با یکدیگر از نظر اندازه اختلاف دارد. پایین تر از پل سنگی ، پل دیگری با آجر پخته ساخته شده است . چون رودخانه در این قسمت عریض تر است ، طول پل آجری و تعداد دهانه آن بیشتر است . همانگونه که ذکر شد، این پل ۱۶۰ متر طول و ۵/۴ متر عرض و ۱۵ دهانه دارد. منابع اطلاعاتی در مورد پل ها اندک است . در مورد تاریخ این پل اختلاف نظر وجود دارد. تنها یکی از نویسندگان سده ۱۳ از احداث آنها در سده هشتم میلادی خبر می دهد (منظور پل اول است) ولی به احتمال قوی بنای اولیه این پل به دوران قدیم ایران باستان برمیگردد. پل خداآفرین از گذشه تا کنون نامهای متعددی متعددی به خود گرفته است،از مشهورترین آن نام ها میتوان به نام های: پل سیروس باعتبار نام کوروش اشاره کرد که روی این پل گذاشته شده است، بنا به عقیده پروفسور آندریو رابرت بارن استاد تاریخ یونان در دانشگاه گلاسکو بنای اولیه پل متعلق به کوروش شاه هخامنشی میباشد(که آن بنای اول از بین رفته است)، پل جلال الدین ملکشاه، پل خداآفرین، پل حسرت ( حسرت کورپوسو) که نام کنونی این پل است از نامهای دیگر آن است. تقریباً یک سوم پل قدیمی تر در سال ۱۸۲۸ پس ازعهد نامه ترکمن چای از قسمت متصل به دو ساحل منفجر گردید که به مرور زمان این خرابی ها بیشتر شده است و اکنون نیز در خطر نایودی کامل است! پل دومی که پایین تراز پل اولی قرار دارد و متعلق به دوره صفوی است، نیز به علت بی توجهی و عدم باز سازی در حال نابودیست!
نظر شما