به گزارش سلام نو به نقل از تریپ یار، شهرستان قصرشیرین با جمعیت ۱۹۸۲۱ نفر در سال ۸۵ از شهرستانهای استان کرمانشاه ایران است. مرکز این شهرستان شهر قصرشیرین است که در ۱۶۶ کیلومتری غرب شهر کرمانشاه واقع شده است از سطح دریا ۴۰۰ متر ارتفاع دارد و سومار دیگر شهر آن است. شهرستان قصرشیرین از شمال و غرب به کشور عراق از جنوب به استان ایلام از شرق به شهرستان های سرپل ذهاب و گیلانغرب محدود می شود. شهرستان قصرشیرین بر سر راه اصلی تهران بغداد قراردارد. مشهورترین آثار باستانی آن چهارطاقی و عمارت است.از دیگر بناهای تاریخی آن کاروانسرای شاه عباسی و قلعه جوامیر هستند. مردم قصرشیرین کرد زبان هستند .
قصرشیرین از شهرهای قدیمی و تاریخی استان است و بنای آن را در آثار تاریخی و ادبی به خسرو پرویز نسبت می دهند وی در زمان پادشاهیش باغی وسیع با قصرهایی دلپذیر که متناسب با آب و هوای زمستان این ناحیه بود در این شهر بنا نهاد .
مراکز دیدنی : چهارقاپو ، کاخ ساسانی خسرو ، حوش کری ، کاروانسرای قصرشیرین ، نهرشاه گدار
قصر شیرین به دلیل نخلهای بلند و همچنین محصولات متنوع کشاورزی مورد توجه بودهاست. این شهر از دیرباز مکانی برای هم زیستی اقوام مختلف کرد، و مذاهب مختلف ازقبیل (یارسان، شیعه، سنی، یهودی، مسیحی و بهائی) بودهاست. لازم به ذکر است در اطراف قصر شیرین منابع نفت نیز وجود دارد.
علت نامگذاری این ناحیه به قصر شیرین، احداث کاخی برای شیرین، همسر مسیحی خسرو پرویز در این محل بودهاست.
قصر شیرین از شهرهای قدیمی و تاریخی استان کرمانشاه است و بنای آن را در آثار تاریخی و ادبی به خسرو پرویز نسبت میدهند وی در زمان پادشاهیش باغی وسیع با قصرهایی دلپذیر که متناسب با آب و هوای زمستان این ناحیه بود در این شهر بنا نهاد. پس از حمله عرب ها به امپراتوری ساسانیان، قصرهای خسرو پرویز به کلی ویران گشت. تا سال ۱۲۷۰. ق(برابر با ۱۸۵۳ میلادی)، قصرشیرین قصبه کوچکی بیش نبود.
ابودلف مسعر بن المهلهل الخزرجی در آغاز سده چهارم هجری قصرشیرین را به صورت شهری «دارای ساختمان های بلند و عظیم» که «دید انسان از تعیین ارتفاع آن عاجز، و فکر از پی بردن به آن قاصر است» توصیف کرده است. اما یعقوبی در سال ۲۸۷ قمری از ویرانه های قصر یاد می کند و ابن اثیر از تخریب بیشتر آن در طی زلزله ای در سال ۳۴۵ قمری خبر می دهد.حمدالله مستوفی در قرن هشتم هجری و در سال ۷۴۰ قمری (۱۳۴۰ میلادی) قصرشیرین را دارای هوایی بد و دارای بادهای سموم عنوان می کند و کاخ شیرین را «اندکی معمور» می نامد.
با آغاز جنگ ایران و عراق در سال ۱۳۵۹ قصر شیرین نخستین شهر از ایران بود که توسط ارتش بعث عراق تسخیر شد. ارتش عراق با ورود به شهر به تخریب شهر پرداخت، چنانکه تمامی ساختمانهای شهر در مدت کوتاهی ویران گشت و تنها یک ساختمان باقیماند که به عنوان مقر نیروهای بعثی مورد استفاده قرار میگرفت. آثار تاریخی شهر نیز همگی مورد تخریب قرار گرفتند. اگرچه قصر شیرین در روز ۲۰ فروردین ۱۳۶۰ از نیروهای عراقی بازپس گرفته شد، اما بازسازی آن تا پایان جنگ انجام نشد. پس از پایان جنگ در سال ۱۳۶۷ اهالی شهر مجدداً به بازسازی شهر پرداختند و شهر را از نو بنا کردند. همچنین تعدادی از مردمان قصرشیرین در شهرستان ایوانغرب ساکن میباشند.
کاروانسرای قصرشیرین
این کاروانسرا در داخل شهر قصرشیرین قرار دارد که متأسفانه در اثر حملات عراق آسیب زیادی دیده و تنها قسمت ورودی آن باقی مانده است ولی در سال های اخیر میراث فرهنگی اقدام به بازسازی آن نموده است. این کاروانسرا نیز از نظر پلان تا حدودی شبیه کاروانسراهای صفوی بیستون و ماهیدشت می باشد بطوریکه دارای ورودی طاق داری درضلع جنوبی بناست که در هر طرف ورودی سکویی دراز ایجاد شده است . پس از ورودی ، هشتی گنبد داری قرار دارد که از طریق آن می توان وارد حیاط مرکزی شد . در چهار طرف این حیاط ، ایوانهای بزرگی با طاق جناغی قرار دارد . همچنین در اطراف ضلع حیاط مرکزی تعدادی اتاق ساخته شده است در جلو هریک از این اتاق ها ایوان کوچکی و در پشت اتاق ها ، اصطبل های درازی احداث شده است . این کاروانسرا به وسیله لاشه سنگ و آجر ساخته شده است . حتی در برخی از قسمتهای آن از جمله ورودی ، از آجرهای بناهای ساسانی نیز استفاده کرده اند . هم اکنون موزه مردم شناسی در این کاروانسرا دایر است.
آتشکده چهارقاپی
چهار قاپو یا چهار قاپی به معنی چهار در ، از جمله آتشکده های زمان ساسانی در شهر مرزی قصرشیرین است . این آتشکده از نوع آتشکده هایی است که دارای دالان طواف بوده ولی متأسفانه در اثر مرور زمان رواق آن فرو ریخته است ولی با این وجود در برخی از قسمت ها آثاری از آن دیده می شود . این آتشکده عبارت است از اتاقی مربع شکل به ابعاد ۲۵*۲۵ متر که دارای سقفی گنبدی شکل به قطر ۱۶ متر بوده ولی متأسفانه اکنون اثری از آن باقی نمانده است و تنها بقایای گوشواره ها در چهار گوشه آن دیده می شود . این اتاق مربع شکل دارای چهار درگاه ورودی است که به رواق اطراف فضای مرکزی منتهی می شوند . در اطراف این بنا مجموعه اتاق ها و فضاهایی وجود دارد که بخش هایی از آنها در نتیجه کاوش های باستان شناختی سال های اخیر شناسایی شده است . این بنا با استفاده از مصالح محلی از قبیل لاشه سنگ و ملاط گچ ساخته شده است . البته گنبد بنا آجری بوده است .
اگرچه اکثر باستان شناسان این بنا را آتشکده ای از زمان خسرو پرویز پادشاه ساسانی می دانند ولی برخی نیز آن را کاخی از همان زمان می دانند.
کاخ خسرو
در حاشیه شمالی شهر کنونی قصرشیرین و در نزدیکی آتشکده چهار قابی ، ویرانههای قصر خسرو پرویز دیده می شود که امروزه به صورت تلی از خاک در آمده است . این بنا بر روی مصطبه ای به ارتفاع ۸ متر ایجاد شده است . این بنا در جهت شرقی ـ غربی به ابعاد ۹۸*۲۸۵ متر ساخته شده که راه ورود به داخل بنا از طریق پلکان دو طرفه ای بوده است . در قسمت شرقی بنا ، تالار ستون مستطیل شکلی وجود دارد که سقف آن به وسیله طاق های آجری پوشش داده شده است . در پشت تالار ، اتاق گنبد دار بزرگی ساخته شده که راه ورود به آن از طریق درگاهی است که در قسمت غربی تالار ایجاد شده است . در دو طرف شمال و جنوب اتاق گنبد دار ، اتاق های مستطیل شکلی وجود دارد که از طریق اتاق گنبد دار قابل دسترسی بوده اند . همچنین در پشت اتاق گنبد دار ، حیاطی مربع شکل با رواق ستون دار قرار دارد که ابعاد آن ۲۷*۲۷ متر می باشد . دور اطراف این حیاط ستون دار را اتاق های متعددی فرا گرفته است . در قسمت غربی حیاط نیز ایوانی ساخته شده است که از طریق درگاهی به حیاط دیگر کاخ منتهی می شود . در اطراف این حیاطها نیز مجموعه اتاق ها و اصطبل ها قرار گرفته است .
در قسمت شمالی تراس ، چندین خانه به صورت یک مجموعه وجود دارد . اسکار رویتر اظهار می کند خانه هایی که در قسمت مرکزی عمارت قرار دارند احتمالاً حرم پادشاه را شکل می دهند و خانه های واقع در بیرون ساختمان مکانی برای پذیرائی میهمانان بوده است .
در مورد این کاخ ، مورخین و جغرافی نویسان ایرانی و عرب هر کدام مطالبی نوشتهاند ، اکثر اینها اظهار می کنند که این کاخ توسط خسرو پرویز در میان باغ وسیعی ساخته شده که حیوانات وحشی با کمال آزادی در این مکان می زیسته اند و آب فراوانی از رودخانه الوند در جدولی مرتفع به این باغ وارد می گشته است . با قوت این کاخ را جزء عجایب جهان به شمار آورده که در سال ۶۲۸ میلادی توسط هراکلیوس ویران شده است.
نظر شما