پل شاه علی یادگاری از ساسانیان در شوشتر

به گزارش سلام نو، پل بند شاه علی برروی نهرداریون در شوشتر توسط ساسانیان ساخته شده و در دوره صفویان مرمت شده است. این اثر در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۹۳۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است.

این پل به همراه چندین اثر تاریخی دیگر شوشتر در نشست سالانه کمیته میراث جهانی یونسکو در ۲۶ ژوئن ۲۰۰۹ (۵ تیرماه ۱۳۸۸) در شهر سویل اسپانیا، با احراز معیارهای ۱، ۲ و ۵ با عنوان نظام آبی تاریخی شوشتر به عنوان دهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو با شماره ۱۳۱۵ به ثبت رسید.

بند شاه علی برروی نهرداریون در جنوب شوشتر و غرب امامزاده عبدالله واقع شده است. شالوده این پل مربوط به دوره ساسانی است که بر روی نهر داریون ساخته شده است و بهمراه پل بند لشکر در خارج از دروازه لشکر به سمت اهواز قرار داشت. این پل توسط صخره سنگی بزرگی که در ضلع شمالی پل قرار داشت به پل بند لشکر متصل بوده و بین دو حصار قدیمی شهر و حصار باغ شاه قرار گرفته بود. پل شاه علی در دوره صفوی مرمت شده است.

«خواجه شاه علی» ماده تاریخ است که بیانگر سال ۱۰۲۰ است. بند شاه علی بر روی نهر داریون در جنوب شوشتر و در غرب امامزاده عبدالله واقع شده و پل شاه علی بر روی یکی از کانالهای منشعب از نهر داریون ساخته شده که آب باغ شاه را تامین می کرد.

این پل وسیله ارتباط بین شوشتر با روستاهای جنوبی آن بوده است. در حال حاضر در کنار این پل، پل جدید الاحداث ملت که به سمت اهواز می رود قرار دارد. پل شاه علی که در حال حاضر چیزی در حدود یک متر از آن به زیر زباله ها و خاک های اطراف رفته است، از زمان احداث پل جدید ارتباط بین اهواز و شوشتر کاملا بدون استفاده باقی مانده است. در پشت پل مذکور لوله های فاضلاب شهری قرار گرفته که به زیر پل منتقل می شوند. این پل تا زمان پهلوی دوم استفاده می شد.

معماری

طاقهای ضربی شکل پل که در حال حاضر سه عدد از آنها باقی مانده از آجرهایی با ابعاد ۲۱*۲۰ سانتیمتر ساخته شده است و بدنه پل از سنگ لاشه و سنگ های صخره ای ساخته شده جنس ملات بکار رفته از جنس ملات ساروج می باشد.

متون تاریخی در باره این پل در سفرنامه حاج نجم الملک آمده است که طبق آن مخارج بازسازی آنرا دولت در زمان حشمت الدوله و سایر بخرج دیوان آورده اند و ساخته اند و مخارج بازسازی آنرا دولت در زمان حشمت الدوله مشخص کرد و این کار انجام نشد و خود رعایا چون کمال احتیاج به این پل دارند با چوب چیزی سر هم بندی کرده اند وآب در وقت طغیان آب این چوبها را می برد.

موقعیت مکانی:

پل شاه علی در شهرستان شوشتر، در مجاورت بلوار آیت ‌الله جزایری (کمربندی قدیم) واقع شده است. این پل در جنوب غربی شوشتر و به فاصلة حدود دویست متری پل لشکر و بر روی شاخة کوچکی از نهر داریون که پس از پل لشکر به سمت غرب جاری است ساخته شده است .

منبع: تریپ یار