از پل پونل چه می‌دانید؟

به گزارش سلام نو،  پل خشتی پونل بر رودخانه شفارود، یکی از پل های خشتی مهم غرب گیلان است که در مسیر راه شاه عباسی قدیم ساخته شده است. پل پونل، در  تاریخ ۱۲ آذر ۱۳۷۵ با شمارهٔ ثبت ۱۷۸۰ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

پل آجری پونل یا پل خشتی پونل در شمال غربِ استان گیلان، در محدوده رضوانشهر قرار گرفته است. پل پونل در چهار کیلومتری جاده رضوانشهر به تالش بر رودخانه شفارود ساخته شده است. رودخانه شفارود بعد از گذر از پل پونل به دریای خزر سرازیر می ‌شود. این پل در دوره قاجار بر روی بقایای پلی از دوران صفوی در مسیرِ کاروانروِ عباسی «رشت-آستارا» ساخته شده است. اکنون یک پل بتنی عریض هم عرض این پل ساخته شده که  دید پل خشتی پونل را می کاهد.

شیوه معماری

این پل به سبک خاصی که در دیگر پل‌ های تاریخی کمتر دیده می ‌شود؛ ساخته شده است. بدین صورت که در طرفین طاق و  بر روی پاکان آن، دو ستون نمای مخروطی شکل و در بدنه جانب شمال پل، دو طاق نما کار کرده اند. طول این پل ۳۰ متر و عرض آن ۲/۴۰ متر است. در طول دو لبه پل، دو جان پناه به ارتفاع چهل سانتی متر از آجر بنا شده است. این پل یک دهنه آجری دارد و چهار کنج آن چهار میله سنگی ساخته اند . ضخامت طاق اصلی در پایین و بالا یک متر است. امروزه به دلیل افزایش عرض جاده و آسفالت، پل نسبت به جاده پایین افتاده و در زیر جاده قرار دارد، در مجاورت این پل، بر روی شفارود پل جدیدی احداث شده است. مصالح این پل از سنگ و آجر است. سطح پل پونل، سنگفرش بوده و در زیر پل هم جان پناهی در نظر گرفته شده که اکنون تخریب شده است. پل پونل یک دهانه بزرگ با طاق جناغی به عرض ۱۰ متر دارد. سطح گذر پل از میانه به دو طرف، شیبدار است. این پل در فهرست آثار ملی به شماره ۱۷۸۰ قرار گرفته و در سال ۱۳۸۶ نیز توسط اداره میراث فرهنگی شهرستان رضوانشهر مرمت و بازسازی شده است.

وجه تسمیه

پونل از دو واژه پو pu  و نَل nal ساخته شده است. پو pu در زبان تالشی یعنی نخ پشمی و نَل nal هم در زبان تالشی به معنای نعل می ‌باشد. طبق روایتی در گذشته مغازه هایی در این منطقه وجود داشته که این دو کالای بومی را می ‌فروختند، امروزه این نام تالشی پونِل punel تلفظ می ‌شود.

منبع: تریپ یار