به گزارش سلام نو، نقده دارای ۱۷ تالاب فصلی و دایمی است که سالانه میزبان هزاران قطعه انواع پرندگان مهاجر و بومی بوده و از بین تالاب های این شهرستان، تالاب های "درگه سنگی"، "حسنلو" و "یادگارلو" جزو تالاب های بین المللی (کنوانسیون رامسر) است. تالاب درگه سنگی از مهمترین تالابهای استان آذربایجان غربی است و منبع تامین آب آن روانابهای فصلی ناشی از بارندگی، مازاد جریان آب رودها و منشعب ازرودخانه گدارنقده، جریان چشمه ها و نشت آبهای زیرزمینی می باشد. با توجه به زاد آوری انواع پرندگان و طبیعت و کوهستان اطراف آن و سهل الوصول بودن تالاب در تمام فصول سال گردشگر زیادی به آن جذب می شود.
تالاب های بین المللی و فصلی شهرستان نقده با پوشش گیاهی و نیزاری و شرایط مساعد زیست محیطی، همواره به عنوان یکی از مراکز مهم مهاجرت، تخمگذاری و جوجه آوری پرندگان آبزی و کنارآبزی در کشور به شمار می رود. یکی از این تالابها، تالاب درگه سنگی است که در گویش محلی سیران گلی نام دارد. عمق متوسط این تالاب ۱۰۰ سانتیمتر و حداکثر عمق آن ۱۶۲ سانتیمتر است.
منابع تامین آب
تالاب دو رگه سنگی یک تالاب دائمی است و آب آن از بارش مستقیم و آبهای جاری سطح که از ارتفاعات اطراف به پایین سرازیرمی شود و از دو چشمه که در ضلع جنوبی و از کنار وارد تالاب می شود، تأمین می گردد. هنگام افزایش آب، چمنزارهای سمت غرب و جنوب غربی تالاب به زیر آب رفته و مساحت تالاب را تحت تأثیر قرار می دهد. دو چشمه ذکر شده آب لب شور دارند و از زیر صخره ها و کف زمین می جوشد و برای شرب انسان بعلت شوری مناسب نیستند. روستائیان دورگه سنگی از آب این چشمه ها برای شستشوی ظروف و لباس و گاهی استحمام استفاده می کنند بخصوص که در زمستان آب چشمه ها نیمه گرم می باشد. دبی تقریبی آب چشمه ها عبارتند از: چشمه بزرگ ۸ لیتر در ثانیه و چشمه کوچک ۴ لیتر در ثانیه، آب چشمه ها دائمی است.
موقعیت جغرافیایی
تالاب درگه سنگی در منتهی الیه جنوبی دریاچه ارومیه در ۲۰ کیلومتری شهر نقده و در موقعیت جغرافیایی ۳۶ درجه و ۵۹ دقیقه و ۴۵ ثانیه عرض شمالی و ۴۵ درجه و ۳۴ دقیقه طول شرقی قرار گرفته است. این تالاب دائمی بامساحت حوضه آبریز ۲۱۰۰ هکتار در ارتفاع ۱۲۸۰ متری از سطح آبهای آزاد واقع است.
پوشش گیاهی و پرندگان
پوشش گیاهی قابل توجه در بخش جنوبی تالاب، تنوع و کثرت فیتوپلانکتونها و گونه های جانوری بی مهرگان در آب این تالاب نظیرانواع بنتوزها و زئوپلانکتونها، زیستگاه بسیارمناسبی رابرای پرندگان آبزی و کنارآبزی بوجود آورده است. ازپرندگان شاخص این تالاب میتوان به فلامینگو،اردک سرسفید، انواع مرغابی‌ها، چنگر اشاره نمود.
ویژگی‌های زمین شناسی
پرمین
رسوبات پرمین در این منطقه شامل آهک، آهک دولومیتی و ماسه سنگ گاهاً نوع کوارتزیتی بوده است. رنگ رسوبات از روشن تا تیره حتی نوع صورتی متمایل به قرمز نیز دارد که در سنگهای آهکی و ماسه سنگی نیز دیده می شود که دلیل ناخالصی های اکسید آهن و بعضاً کانیهای رسی میباشد، همراه این نهشته ها در بعضی از نقاط کنگلومرا، شیل و سیلتستون نیز دیده می شود که ضخامت آنها نسبت به رسوبات نوع اول ازاهمیت کمی نیز برخوردار است.
میوسن
نهشته های میوسن شامل آهک به رنگهای خاکستری و صورتی رنگ است که گاهاً ذرات ریزی از سنگ با جنس های متفاوت توسط همین آهک ها که نقش سیمان را دارند به همدیگر چسبیده و سنگهای برشی را تشکیل داده اند. با توجه به اینکه این سنگها تحت تاثیر عوامل تکنونیکی قرار گرفته اند، لذا شکستگی های فراوان باعث شده که میزان نفوذ پذیری این سنگها زیاد و بعلت هوازدگی های فیزیکی و شیمیایی خرده سنگهای آهکی رد پای دامنه برونزده ها دیده شوند و همچنین در نقاطی تشکیل پرتگاههائی را دهند که بعلت ضخامت کم این نهشته ها در این مناطق دارای ارتفاع کم بوده و در بعضی از نقاط این سنگها برروی رسوبات جوانتر بصورت ناپیوسته نوع هم شیب قرار گرفته اند.
الیگومیوسن
این تشکیلات شامل رسوبات مارنی به رنگ خاکستری تا سبز که گاهاً بعلت زیاد بودن مواد رسی و ترکیبات آهن دار متمایل به قرمز تا آجری هم می باشد. همراه این نهشته ها کنگلومراها و گاهاً لایه های نازکی از آهک به ضخامت چند سانتی متر تا چندین متر در بین این لایه های آهکی دیده می شود که از نظر وجود ماکروفسیلها بسیار بوده و دارای نفوذ پذیری زیاد بوده و این نهشته ها در بعضی از مناطق بسیار
ناپایدار هستند، بطوریکه درقسمتهایی بصورت واریز بطرف سرازیری ها ریخته و برروی همدیگر انباشته شده اند. ضخامت این رسوبات در بعضی از قسمتها چندین متر و خصوصاً در کناره جاده تا بیش از ۱۰۰ متر نیز می رسد.
کواترنری
این رسوبات شامل تشکیلات کواترنری می باشد که بصورت رسوبات آبرفتی و مخروط افکنه ها سیستم قدیمی در ارتفاع بالاتر قرار گرفته و شامل کنگلومراهائی می شوند که با توجه به عدم دیاژنتیکی موثر است و غالباً بصورت واریزهای پایین سرازیر شده اند.
موقعیت مکانی
این تالاب از طریق جاده ارومیه به مهاباد در یک کیلومتری سه راهی محمدیار قابل دسترسی است. این تالاب در محور جاده ارومیه به مهاباد از کنار جاده قابل رؤیت است. بعد از رسیدن به سه راهی محمدیار و پیمودن یک جاده خاکی ۲۰۰ متری بطرف شمال شرقی به روستای دورگه سنگی می رسیم که تالاب در حاشیه آن قراردارد. این تالاب در بالای جاده نقده-مهاباد قرار دارد.
منبع: تریپ یار
نظر شما