به گزارش سلام نو، خانه فروغ الملک قوامی که امروزه با نام موزه هنر مشکین فام شناخته می شود یکی از جاذبه های دیدنی شهر شیراز است که توسط خانواده مشکین فام و به صورت خصوصی اداره می شود.
این اثر در تاریخ ۳۰ خرداد ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۰۴۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
موزه هنرهای تجسمی یا هنرهای معاصر شیراز در خانه فروغ الملک داماد قوام بزرگ دایر است. ساختمان این موزه بنایی مسکونی دارای آشپزخانه، اصطبل، حمام و دو باب منزل مسکونی است که در سه طبقه، در اواخر دوران قاجار و اوایل پهلوی توسط فروغ الملک قوامی در زمینی به مساحت ۱۰۲۰ متر مربع ساخته شده است. در سال ۱۳۸۱ این بنا مرمت و بازسازی شده و به حسن مشکین فام واگذار گردید. وی نیز آن را به موزه هنرهای معاصر شیراز یا موزه مشکین فام تبدیل کرد.
در این موزه آثار هنرمندان معاصر فارس به ویژه آثار خانواده مشکین فام در قالب نقش برجسته، خوشنویسی، نقاشی، عکاسی، هنرهای تجسمی و ...به نمایش گذاشته شده است.
مشخصات بنا
بنای موزه خانه ای قدیمی است انتهای کوچه ای بن بست در بافت تاریخی شیراز واقع شده است. این خانه معروف که به خانه فروغ الملک (قوامی) معروف است، زمانی توسط «اسماعیل قوامی» به آموزش و پرورش شیراز اهدا شده است. کاشی سردر موزه هنوز عنوان «دبستان فروغ الملک» را بخود دارد.
این خانه در دو قسمت شمال و جنوب دو اتاق پنج دری دارد. در ضلع شمال غربی سالن اصلی ساختمان به نام شاه نشین قرار گرفته که دارای پنجره های گره کاری است. این شاه نشین به وسیله حوضخانه ای هشت ضلعی به قسمت اندرونی متصل است. هنر نقاشی روی سقف ها یاد آور هنر دوره زندیه است. فضای داخلی موزه، مثل تمام خانه های اعیانی قدیمی زیبا است، با همان پنجره های مشبک و کاشی کاری و حیاط های اندرونی و بیرونی و هشتی و یک اتاق با مبلمان قدیمی از جمله مبل های آینه کاری شده.
اسکلت و ساختار اصلی بنا در پی سنگ با ملات گچ، دیوارها آجر با ملات گچ و خاک و در سقف تیرهای چوبی با پوشش گل و خاک و کاه گل است. تزئینات این بنا شامل تزئینات آجری، کاشی کاری، نقاشی های سقف و نقوش روی سنگ ها به صورت حجاری می باشد.
مرمت این بنا در سال ۱۳۷۹ توسط سازمان عمران و بهسازی شهری آغاز شد که شامل تعویض سقف ها، مرمت کلیه آجرکاری های نما، تعویض در و پنجره های چوبی، کاشی کاری حوض ها و مرمت سقف حوض خانه است. این بنا از سال ۱۳۲۷ تا اواسط دهه ۵۰ با نام دبستان فروغ الملک مورد استفاده آموزش وپرورش قرار گرفته است. خانه فروغ الملک از سال ۱۳۸۱ پس از مرمت و بازسازی در اختیار آقای حسن مشکین فام قرار گرفت و کاربری آن به موزه هنر معاصر فارس تغییر یافت.
آثار موزه
داخل اتاق های خانه، فضاهایی برای نمایش آثار هنری سه نسل از خانواده «مشکین فام» در نظر گرفته و در کنار این آثار، اثرهایی از دیگر هنرمندان فارس نیز وجود دارد که برخی توسط صاحب اثر و بعضی توسط مجموعه داران به موزه هدیه شده اند.
اشیاء موجود در موزه شامل صد ها قطعه از هنری است که طی بیش از نیم قرن توسط ایشان تهیه و گردآوری شد و شامل دو بخش عمده آثار هنری خانواده مشکین فام و آثار هنرمندان معاصر فارس است که بر حسب نوع اثر هنری یا تکنیک و دوره آفرینش در قالب بخش هایی با آثار حجاری و نقش برجسته، خوشنویسی، نقاشی، عکاسی، هنرهای تجسمی و… تقسیم بندی و به نمایش گذاشته شده است.
بخش آثار حجاری و نقش برجسته
در این بخش کارهای استاد حاج حبیب مشکین فام (۱۳۸۰ _ ۱۲۹۴) روی سنگ های مختلف از جمله مرمر قرار دارد که شامل نقوش گل، حیوان، متون اسلامی از جمله آیات قرآن است که به دو شیوه «گود» و «برجسته» طراحی، خوشنویسی و کنده کاری شده است.
بخش خوشنویسی
این بخش شامل سه قسمت متفاوت اما به هم پیوسته است:
آثار خوشنویسی استاد حبیب مشکین فام؛
آثار خوشنویسی محفل هنری حاج حبیب مشکین فام؛
آثار اساتید بزرگ خوشنویسی فارس و ایران.
بخش نقاشی
نقاشی های موزه هنر مشکین فام شامل مجموعه بسیار نفیس و متنوعی از آثار هنرمندان معاصر فارس است. در این بخش آثار ۳۰ هنرمند که معرف سه نسل از نقاشان معاصر فارس هستند، به نمایش درآمده است. این هنرمندان عبارتند از حسام ابریشمی، بیژن بهادری کشکولی، علی اصغر تجویدی، خلیل توللی، قاسم حقیقی، بهرام خائف، بهنام خاوران، بهرام دبیری، عباس دریسی، مهدی رضاییان، کاظم رضاییان، قاسم روزخوش، حسن زارع، غلامحسین صابر، علیرضا ظریف، علیرضا عطروش، احمد علامه دهر، سعید غلامی، جمشید کریمی، شهرام کریمی، محمدرضا کشاورزی، امید مشکسار، حسن مشکینفام، منوچهر معتبر، حسین میرزایی، مهرزاد نژند، حمیدرضا هیربد و غلام یونسی.
آثار حجمی و مجسمه های هدایت الله یوسفی نیز در این بخش قرار دارند.
کتابخانه
کتابخانه موزه شامل صدها جلد کتاب و مجله های تخصصی مانند بریده جراید در زمینه فعالیت‌های هنری، صدها کارت، بروشور، پوستر و کاتالوگ مربوط به رویدادهای هنری، آرشیو نوار، فیلم و سندی شامل مصاحبه هایی با هنرمندان برجسته فارس و ایران، فیلم گزارش نمایشگاه ها و رویدادهای هنری، نشست ها و جلسات هنری و ادبی، فیلم زندگی و آثار هنرمندان بزرگ جهان، موزه ها و مراکز مهم هنری جهان است.
دفتر مطالعات هنرهای تجسمی
شامل شناخت هر چه بیشتر هنرمندان و آثار هنری گذشته و حال، تهیه گزارش، تهیه عکس، فیلم و نوار از هنرمندان و آثار آنها، تهیه جزوه و کاتالوگ برای استفاده علاقه مندان و هنرمندان، چاپ و انتشار آثار هنرمندان فارس به صورت کاتالوگ، کارت، بروشور، آلبوم و پوستر، ایجاد ارتباط با مراکز هنری داخل و خارج از کشور.
اتاق قدیمی
در این بخش فضای یک اتاق قدیمی همراه با مبل ها، میز، بخاری، صندوقچه، ویترین، بشقاب های چینی قدیمی، جعبه های منبت کاری شده گلدان ها و… مربوط به خانواده مشکین فام وجود دارد.
فروشگاه
در این بخش، تولیدات هنری موزه شامل آثار هنرمندان فارس، از جمله تابلو، کتاب، آلبوم، نوار، کارتپستال، پوستر، آثار حجمی و سایر تألیفات به فروش می رسد.
مجموعه حاضر از نظر تعدد و تنوع بخش های مربوط به یک دوره از تاریخ هنر معاصر بخشی از سرزمین ما کم نظیر و شاید بی نظیر است.
منبع: تریپ یار
نظر شما