به گزارش سلام نو، مسجد ملک بن عباس (مسجد ابن عباس) واقع در شهر بندرلنگه یکی از نقاط دیدنی استان هرمزگان در جنوب ایران است. این مسجد به دستور محمد بن عباس بحرینی برای سید محمد عالم (مجتهد شیعه) ساخته شده است. این مسجدکه به جای مسجدی قدیمی تر ساخته شده، متعلق به دوره صفویه بوده و در دوره قاجار قسمتهایی به آن اضافه شده است. مناره این مسجد از نظر معماری در نوع خود متفاوت و قابل توجه است. مسجد ملک بن عباس در تاریخ ۱۷ اردیبهشت ۱۳۵۴ با شماره ۱۰۶۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مسجد قدیمی ملک بن عباس که در قسمت غربی شهر بندر لنگه و در نزدیکی دریا واقع شده است، به دستور «حاج محمد بن عباس» برای سید محمد عالم ساخته شده است. آرامگاه سید محمد عالم (مرگ ۱۳۱۹ ه ق) همجوار مسجد است. ابن عباس از تجار معروف بندرلنگه بود و برای ساختن مسجد و مناره آن استادی به نام حاج محمد را از نجف آوردند. مناره و شبستان این مسجد از نظر قدمت ساختمان با سایر بناهای تاریخی شهر یکسان نیست و سبک معماری آن ویژگی منحصر به فرد دارد.
معماری مسجد
منارهٔ مسجد که ۲۲ متر طول و سه و نیم متر قطر دارد، در جنوب شرقی مسجد ملک بن عباس بنا شده است و پلکان مارپیچ آن با ۴۷ پله و ارتفاع تقریبی ۳۵ سانتی متر (برای هر پله) شما را به بالا هدایت می کند. مناره از لحاظ سبک با دیگر مناره های ایرانی متفاوت است که تاکنون با حدود سه درجه انحراف به جانب شمال شرقی کج شده است. طرح معماری بالای گلدستهٔ آن ترکیبی از طرح های معماری هندی و ایرانی است و به شکل مارپیچ و مانند مار حلقه شده ای سر برافراشته و در بالای گنبد و بر انتهای گلدسته قرار گرفته است. ساختمان این مناره و محوطهٔ آن با پنجره های مشبک و کاملاً به سبک هندی چوب سازی شده است. کنده کاریهای روی چوب به صورت قوس های تزئینی و نماهای رواقی است. چتر سایبان روی مأذنه، تقلیدی از مرغان پرگشادهٔ هندی است. شبکه های چوبی تحتانی آن مشبک (منطبق بر ترکیب های کثیر الاضلاع هندسی) و از چوب است. سبک درسازی آن ایرانی است. بقیهٔ گلدسته یعنی ستون استوانه ای شکل و تزئینات آجرکاری و گچبری و ستون سازی زیر مأذنه دارای نقش و سبک دوران قاجار و متأثر از سبک معماری و تزئینات دوران صفوی است. گچبری سقف شبستان و ایوان آن، ترکیبی از قالب گیری و قطعات گل و بوته و نماسازی آن گچی است. در قسمت های برجای ماندهٔ داخل بنا، به طور کاملاً آشکاری سبک نماسازیِ داخلِ معابد هندی به کار رفته است. ساخت مسجد به صورت مسجد یک ایوانی با قوس ها و طاق های دو ابرویی با سبک هندی است. شبستان مسجد دارای یک ردیف ستون است که شش عدد از ستون ها در داخل و دو ستون در دو جانب قرار دارد، پا ستون ها مستطیل شکل، به ابعاد ۹۵ در ۹۵ سانتی متر و ارتفاع دو متر است که با آجرهای قالبی از گچ با نقوش زیبا تزئین شده است. ایوان مسجد نیز دارای شش ستون است و دو درگاه در دو سوی ایوان وجود دارد.
قابل یادآوری است که منار یا همان «میلِ قبل از اسلام» یکی از ساز های معماری ایرانی است که به معنی محلِ نور و آتش است (نار در زبان عربی) و برای راهنمایی مسافران ساخته می شد. میل اژدها یا آتشگاه، قدیمی ترین میل ایران در نور آباد ممسنی است. بعد از هجوم عربها به ایران مناره ها تغییر کاربری داده و تبدیل شدند به جایی برای گفتن اذان و به اسم موذنه معروف شد و اگر دو تا بودند؛ گلدسته نامیده می شد. بعبارتی قبل از اسلام میل و بعد از اسلام مناره نامیده شد و تغییر کاربری داد. بلندترین مناره دنیا، مناره قطب در دهلی هندوستان ۷۲ متر بلندی است.
موقعیت مکانی
مسجد ملک بن عباس که بیشتر بنام آرامگاه سید محمد عالم در بندر لنگه شناخته شده در غرب بندرلنگه نزدیک دریا و بلوار جدید شهر واقع شده است.
منبع: تریپ یار
نظر شما