سلام نو – محمدعلی صف‌آرا: نیروهای نظامی روسیه در حالی برای حمله به شرق اوکراین آماده می شوند که هر دو طرف می‌گویند این نبرد برای مشخص شدن روند جنگ تعیین کننده است. مسئله دیگر این است که چشم انداز گفتگوهای صلح معنادار برای پایان دادن به بزرگ‌ترین فاجعه انسانی اروپا از سال ۱۹۴۵ تا کنون کمتر از همیشه به نظر می‌رسد.
به گزارش سلام نو مارک اپیسکوپوس* در نشنال اینترست می‌نویسد: ارتش روسیه با ورود جنگ اوکراین به مرحله دوم خود، اهداف خود را روشن کرده است. از آغاز مرحله دوم عملیات ویژه روسیه یکی از وظایف ارتش روسیه کنترل کامل بر دونباس و جنوب اوکراین است.آنطور که سرلشکر رستم مینکایف، فرمانده موقت ناحیه نظامی مرکزی روسیه روز جمعه به تاس، خبرگزاری رسمی روسیه، گفته است این مسیر یک کریدور زمینی به کریمه خواهد بود.
به نظر می‌رسد مواضع مینکائف خلافِ ارزیابی‌های قبلی اوکراین و غرب مبنی بر اینکه حمله آتی روسیه به شرقی‌ترین مناطق دونباس محدود می‌شود.
هنوز مقاصد نهایی روسیه مشخص نیست. اپیسکوپوس می‌نویسد: الکسی دانیلوف، دبیر شورای امنیت ملی و دفاع اوکراین با اشاره به شهر اشغالی خرسون در جنوب اوکراین، قول داد که «جمهوری خلق خرسون» وجود نخواهد داشت. کرملین ممکن است به دنبال اثبات درستی حرف او باشد. بر اساس گزارش‌های اخیر، سیاستمداران روس در حال برنامه‌ریزی برای جذب خرسون به سرزمین اصلی روسیه با سازماندهی یک همه‌پرسی هستند.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه روز جمعه گفت که مسکو در ۱۵ آوریل یک پیشنهاد صلح به کیف ارائه کرده است اما هنوز پاسخی از طرف اوکراینی دریافت نکرده است. وی افزود: «روسیه هرگز از مذاکره خودداری نکرد.» اظهارات زاخارووا توسط دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین نیز تکرار شد. پسکوف با اشاره به این مسئله گفت: در حال حاضر، طرف اوکراینی پیش نویس سند ما را دریافت کرده است که شامل نکات دقیق فرموله شده است. توپ در زمین آنهاست و ما منتظر پاسخ هستیم.
میخائیل پودولیاک مشاور رئیس جمهور اوکراین در ۲۰ آوریل تایید کرد که اوکراین پیشنهادهای روسیه را دریافت کرده و در روزهای آینده آنها را بررسی خواهد کرد.
اگرچه اوکراین هنوز به طور رسمی پاسخی ارائه نکرده است، الکسی دانیلوف روز جمعه نسبت به احتمال توافق صلح ابراز بدبینی کرد و به خبرنگاران گفت: «جنگ ممکن است در هر زمانی بازگردد. من به هیچ توافقنامه صلحی با فدراسیون روسیه اعتقادی ندارم. در طول زمان در تاریخ خود، ما بارها این را تجربه کرده ایم. توافق‌های صلح دائماً نقض می‌شدند.»
به نظر می رسد مسکو و کیف هر دو معتقدند که نبردهای آتی در دونباس و جنوب کشور برای نتیجه جنگ تعیین کننده خواهد بود.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین در مصاحبه‌ای پیشین خود گفت: برای ما، نبرد دنباس بسیار مهم است. به دلایل مختلف مهم است و نبردهای آینده می‌توانند بر روند کل جنگ تأثیر بگذارند.
اگر اوکراین بتواند شکست بزرگی به نیروهای روسیه در منطقه دونباس وارد کند، کرملین با گزینه‌های بسیار محدودی برای ادامه این جنگ رو به رو خواهد شد. در نتیجه شکست احتمالی روسیه در دونباس، دستیابی به دو هدف اصلی تهاجم - بدون تغییر رژیم و تخریب دائمی قابلیت‌های نظامی اوکراین - را بدون توسل به اقدام فاجعه‌بار هسته‌ای تقریباً غیرممکن می‌کند.
اما اگر ارتش روسیه بتواند با موفقیت نیروهای اوکراین را منزوی کند و آنها را نابود کند، مسکو بخش بزرگی از واحدهای نیروهای مسلح آموزش دیده اوکراین را غیرعملیاتی کرده است. همانطور که دانیل دیویس، سرهنگ گفته است یک پیروزی قاطع در دونباس، نیروهای روسی را در موقعیتی مناسب برای حمله به سمت اودسا و در نهایت بازگشت به کیف قرار می‌دهد.
آنطور که از اظهارات طرف روس هم بر می‌آید جدول زمانی کرملین برای جنگ در اوکراین بر اساس ملاحظات داخلی جدی و مهمی شکل گرفته است. بنا به گفته مقامات غربی مسکو می‌خواهد تا ۹ می، که روز پیروزی شوروی بر آلمان نازی در جنگ جهانی دوم است پیروزی‌های قابل ملاحظه‌ای در میدان جنگ کسب کند.
با توجه به آن چه مارک اپیسکوپوس در نشنال اینترست نوشته به نظر می‌رسد تا روشن نشدن تکلیف جنگ دونباس نه روس‌ها و نه اوکراینی‌ها دنبال عملیاتی کردن پروژه صلح نباشند. روسیه حاضر نیست پس از این هم هزینه دادن بدون دست آورد اوکراین را ترک کند و اوکراین هم حاضر نیست بعد از این هم مقاومت دونباس را به سادگی تحویل روسیه دهد.
*مارک اپیسکوپوس روزنامه‌نگار حوزه امنیت ملی نشریه نشنال اینترست است.
نظر شما