پشتو قلعه‌ای با حصارهای مرتفع

به گزارش سلام نو، این بنا در روستای پیشتاب از توابع بخش هوراند در ارتفاع ۳۰۰۰ متری ساخته شده است و متعلق به دوره اشکانی می باشد. حصارهای آن بسیار مرتفع و صخره ای است و دورتا دورش را پرتگاههای عمیق احاطه کرده است. تنها راه ورودی به قلعه معبری است از سمت شمال با ۲۲۰ پله سنگی دست تراش. در ساخت دیوارهای قلعه از سنگهای لاشه ای، ملات گل رس، ساروج و تعدادی آجر استفاده شده است. آثار بدست آمده از درون قلعه که سفالهای بدون نقش و نگار قدیمی است، نشان می دهد که این قلعه در اوایل تسلط اسلام بر منطقه ارسباران و قره داغ مورد استفاده قرار گرفته است. از این قلعه که شبیه قلعه بابک و شاید همزمان با آن بوده است به هنگام نبرد با اعراب حاکم بر منطقه استفاده نظامی می شده است.

این قلعه تنها یک راه باریک برای ورود دارد و در سه سمت دیگر آن پرتگاه‌های مخوفی دیده می‌شود که قلعه را نفوذ ناپذیر ساخته‌است. دیرینگی آن به دوره‌های اشکانی و ساسانی می‌رسد.

یکی از با ارزش ترین و جالب ترین آثار تاریخی شهرستان هوراند قلعه پشتو یا پشتاب است که بر بلندترین کوه بین روستاهای پشتاب و کوجان قرار گرفته است . روستای پشتاب در ۱۲ کیلومتری غرب هوراند و ۵۰ کیلومتری اهر واقع شده است. نرسیده به هوراند تابلویی کنار جاده وجود دارد که مسیر قلعه را نشان میدهد که راه کوهستانی خاکی، در سمت راست جاده اصلی است. قلعه از هر سه طرف توسط پرتگاه‌هایی احاطه شده و تنها راه ورودی به قلعه معبری است از سمت شمال با ۲۲۰ پله سنگی. صعود به آن بدون استفاده از تجهیزات سنگنوردی امکانپذیر نیست.  برای رسیدن به تنها معبر هم باید صخره های قلعه را دور بزنیم  تا در ضلع شمالی آن به نردبانی فلزی که توسط کوهنوردان استان تعبیه و نصب شده برسیم. بدون این نردبان، افرادی که آشنایی کافی با سنگ نوردی ندارند، راحت نمی توانند از این قسمت صعود کنند. بعد از بالا رفتن از نردبان وارد معبر بسیار کم عرضی میشویم که باید چسبیده به سنگ از آن قسمت عبور کنیم.

در بخشی از این مسیر سیم بوکسلی روی سنگها نصب شده که بعنوان طناب ثابت استفاده میشود. بخشی از مسیر را هم با کمک طناب و سیم بوکسل باید رد شویم و به پله های سنگی قلعه برسیم. در طول مسیر هم باز به جاهایی می رسیم که یا مجبوریم دست به سنگ شویم و خودمان را بالا بکشیم  و یا بصورت چسبیده به سنگ و با احتیاط رد شویم. کلا مسیر قلعه کاملا صعب العبور بوده و صعود به آن برای افراد  مبتدی خطرناک است. خلاصه بعد از حدود ۲ ساعت کوهنوردی و دست و پنجه نرم کردن با سنگها و صخره های بزرگ به بالای قلعه میرسیم که چیزی از آن باقی نمانده. تنها آثار باقی مانده از قلعه، همان پله های سنگی بعلاوه تعدادی حفره های کوچک و بزرگ در بالای قلعه است که گویا برای روشن کردن آتش و علامت دادن بکار می رفته است. تا جایی که مشهود است این قلعه بیشتر یک قلعه دیده بانی بوده تا مسکونی.

از محل این دژ، قلعه قهقهه و درهٔ رود قره سو که از پای آن می‌گذرد دیده می‌شود.

غالب دژهای منطقهٔ ارسباران از یک‌دیگر قابل رویت هستند و احتمالاً این دژها در ادواری و از جمله دورهٔ جنبش خرمدینان آذربایجان که به احتمال قوی در تصرف آنان بوده‌اند به واسطهٔ علایم آتش‌های شبانه با همدیگر ارتباط پیدا می‌کردند.

موقعیت مکانی:

این قلعه بر روی یکی از کوه‌های بلند به نام هشت‌سر در ۱۲ کیلومتری هوراند و ۵۰ کیلومتری شمال شرقی اهر واقع شده‌است.

 منبع: تریپ یار