به گزارش سلام نو، خانه تاریخی ملاصدرا در کهک یادگاری ارزشمند از اقامت این دانشمند در قم است. خانه ملاصدرا از خشت خام، ملات گل و سقف با تیرهای چوبی ساخته شده است و دارای فضایی گیرا و قدیمی با سقفی بلند و پوشش گنبدی با دیوارهای سیاه و اندود گل و تزئینات گچبری ساده با کاربندی های زیبا در سقف است که چهار طرف آن دارای فضاهایی چهار گوش مسقف بین تویزه های جناغی شکل است که در مجموع، شبیه امامزاده های دوره صفوی میباشد.
دور تا دور آن را خانه های روستایی با بافت معماری مناطق گرمسیری احاطه کرده اند. نقشه اصلی بنا شبستانی است چلیپایی که گرداگرد آن چهارگوشه طبقه همکف و اول، حجره ها و اتاق باقی مانده بود و دو اتاق دیگر نیز طی تعمیرات سال ۷۷ بازسازی شد. تزئینات بنا شامل گچبری های شبه سجاده ای و مشبک های گچی در نورگیرهاست. در قسمتی از خانه قنات نسبتا پرآبی وجود دارد که هم دوره با این بنا بوده و جزئی از مجموعه خانه ملاصدرا محسوب می شود.
خانه ملاصدرا در تاریخ ۵ دی ۱۳۷۵ با شماره ثبت ۱۸۲۱ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
بخش کهک یکی از مناطق کوهستانی واقع در جنوب استان قم است که بسیاری از روستاهای ییلاقی استان در این منطقه واقع هستند، روستاهایی که به واسطه جاذبه های طبیعی و تاریخی گردشگری از زیباترین روستاهای ایران به شمار می روند. این منطقه از استان قم دارای آب و هوایی مطبوع تر، بارندگی بیشتر و حاصل خیزی بیشتری است.
بخش کهک با مرکزیت شهر تازه تاسیس کهک در فاصله ۳۰ کیلومتری از شهر قم، منطقه ای است کوهستانی که بسیاری از روستاهای ییلاقی قم در آن واقع است. وجود باغ های زیبا، کوه های مرتفع و آب شیرین از ویژگی هایی است که باعث شده گردشگران داخلی بسیاری از شهر قم و حتی شهرهای اطراف در روزهای تعطیل به این مکان دیدنی سفر کنند.
روستاهای بالادست شهر کهک مانند فردو، وشنوه، کرمجگان، اول، خاوه، بیدهند و ... با هوایی دلپذیر و باغ هایی سرسبز از زیباترین روستاهای ایران هستند. البته همه جذابیت های این بخش در مناظر طبیعی گردشگری آن خلاصه نمی شود. به غیر از مناطق ییلاقی زیبا، آثار متنوع تاریخی و مذهبی نیز نشان از قدمت و پیشینه تاریخی و فرهنگی این منطقه دارد.
خانه ملاصدرا، تپه تاریخی صرم، قلعه ساسانی سیرو، محوطه باستانی شمشیرگاه، چاله غار وشنوه، میل میم، چهار طاقی کرمجگان، حمام روستای قبادبزن، آب انبار کهک، آب انبار البرز و وجود مقبره مطهر شانزده امامزاده، بخشی از آثار متنوع و مکان های دیدنی و مذهبی بخش کهک است.
خانه تاریخی ملاصدرا متعلق به دوران سکونت ۱۵ ساله محمد بن ابراهیم یحیی شیرازی ملقب به صدرالمتالهین و معروف به ملاصدرا متولد به سال ۹۷۹ یا ۹۸۰ هجری قمری، از بزرگان فلاسفه و از بزرگترین دانشمندان جهان در حکمت الهی و سرآمد حکمای اسلامی است. این یادگاری بازمانده از دوران سکونت حکیم در قم، در منتهی الیه غرب روستای کهک در محله چال حمام واقع است.
محوطه اصلی این بنا سقف گنبدی شکل دارد و در راس گنبد آن، شیشه های رنگی نور را به داخل بنا هدایت می کند. در چهار طرف این محوطه چهار دهلیز قرار گرفته که دو دهلیز آن در تملک دیگران است و سازمان میراث فرهنگی استان قم درصدد خرید، حفاظت و بازسازی آنهاست. خشت خام، ملات گل و سقف با تیرهای چوبی مواد و مصالح مورد استفاده در این بناست و ابعاد خشت ها معادل ۶×۲۰×۲۰ سانتی متر می باشد و عرض دیوارها به طور معمول از دو خشت تشکیل شده است که معادل ۶۰ سانتی متر است. این خانه دارای فضایی گیرا و قدیمی با سقفی بلند و پوشش گنبدی با دیوار های سیاه و اندود گل و تزئینات گچبری ساده با کاربندی های زیبا در سقف چهار طرف آن فضاهایی چهار گوش مسقف بین تویزه های جناغی شکل که در مجموع، شبیه امامزاده های دوره صفوی است.
در شرق خانه قنات نسبتاً پر آبی وجود دارد که جزیی از مجموعه خانه ملاصدرا محسوب می شود. متأسفانه قسمت اعظم بنا تخریب شده و از هشت اتاق پیرامون شبستان تنها یک اتاق باقی مانده است. دو اتاق دیگر طی تعمیرات سال ۱۳۷۷ شمسی بازسازی شد.
برای یافتن خانه ملاصدرا کافی است به انتهای بافت سنتی روستا برویم که در انتهای یکی از مسیرهای هلالی شکل روستا به خانه ملاصدرا که در داخل یک باغ قرار دارد می رسیم.
صدرالدین محمد ابن ابراهیم قوام شیرازی معروف به ملاصدرا، در حدود سال ۹۸۰ هجری قمری در شهر شیراز به دنیا آمد. وی در سن ۱۷ سالگی برای ادامه تحصیل به اصفهان رفت و پس از تکمیل تحصیلات فلسفی و عرفانی خود، برای تهذیب نفس و سیر و سلوک و نیز به سبب مخالفت عدهای از علماء ظاهربین ناچار به ترک اصفهان شد و در قریه کهک در نزدیکی قم اقامت کرد.
وی به دنبال تأسیس مدرسه خان در شیراز و درخواست والی فارس، به وطن خود بازگشت ولی در سن ۵۸ سالگی و به قولی در ۷۰ سالگی در بصره دار فانی را وداع گفت.
مسیر دسترسی
پس از طی مسافت ۱۲ کیلومتر از قم به طرف کاشان به دو راهی بخش کهک می رسیم که با شاخصه فضاهای سبز و درختان بیشتری نسبت به پوشش گیاهی منطقه قابل تشخیص است. در ادامه این مسیر، پس از طی مسافتی ۲۰ کیلومتری در جهت ارتفاعات قهستان (کوهستان)، به روستای کهک میرسیم که دارای بافتی اصیل و قدیمی است که از قدمت و اصالت قریه خبر می دهد
منبع: تریپ یار
نظر شما