ذکر کبیره استجابت دعا

 فرهنگ و هنر: همه انسان ها در پی رسیدن به آرامش و حاجات خود می باشند و ذکر کبیره اجابت دعا می تواند به مقبول شدن دعا های ما کمک کند. 

 هر انسانی در زندگی متناسب با فطرت خود در پی رسیدن به حاجات و آرزوهای خود در کمال آرامش روحی و روانی است. بخش اعظم حاجات توسط پرستش خداوند و توکل بر او بدست می آید.ذکر صلوات و استغفرالله یکی از بهترین دعاها برای برآورده شدن حاجات و رفع گرفتاری و مشکلات است.

کلمه صلوه در اصل به معنای انعطاف بوده و صلاه خدا بر پیغمبر (ص) به معنای انعطاف او به وی است، به وسیله رحمتش، البته، انعطافی مطلق، چون در آیه شریفه صلات را مقید به قیدی نکرده و همچنین صلاه ملائکه او بر آن جناب، انعطاف ایشان است بر وی، به اینکه او را تزکیه نموده و برایش استغفار کنند و صلات مومنین بر او انعطاف ایشان است به وسیله درخواست رحمت برای او.(المیزان، ج ۶۱، ص۷۰۵)

ذکر استغفار نیز فقط برای آمرزش گناهان نیست بلکه این ذکر علاوه بر آثار و فواید مادی و معنوی بسیار، دعایی برای استجابت حوائج در دنیا و آخرت است.

معنی صلوات بر پیامبر (ص):

خدایا! رحمتت را بر پیامبر (ص) و آل او(ع) نازل فرما.

زمانی که رحمت بر پیامبر (ص) نازل شود به دیگران هم می رسد، چون او مجرای فیض است و اگر قرار است خیری به دیگران برسد، نخست باید به عنوان رحمت خاصه بر آن حضرت (ص) نازل شود و سپس بر دیگران فرود آید.

ذکر صلوات برای اجابت دعا در قرآن و روایات

خداوند در قرآن کریم از مؤمنان خواسته است که به سوی او با وسیله و واسطه ای تقرب جویند:

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَةَ وَجَاهِدُوا فِی سَبِیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ ﴿سوره مائده، آیه۳۵﴾

ای اهل ایمان! از خدا پروا کنید و دست آویز و وسیله ای [از ایمان، عمل صالح و آبروی مقرّبان درگاهش] برای تقرّب به سوی او بجویید؛ و در راه او جهاد کنید تا رستگار شوید.

صلوات به معنای واسطه قرار دادن واسطه های فیض الهی برای تقرب به خدا و درک رحمت الهی است.

چنانکه در تفسیر این آیه، معصوم (ع) در روایاتی فرمودند:"منظور از وسیله در این آیه، ما اهل بیت هستیم." (تفسیرالمیزان، ج ۵، ص ۵۱۷) 

در روایت است که هر کسی حاجتی از خداوند دارد، ابتدا صلوات بر پیامبر (ص) و آل او (ع) گوید سپس حاجت بخواهد و سپس صلوات گوید، زیرا خداوند کریم تر از آن است که دو طرف دعا را مستجاب کند و وسط آن را مستجاب نشده رها نماید، زیرا صلوات بر پیامبر (ص) و آل او (ع) محجوب و در پرده باقی نمی ماند و حتماً مستجاب می شود.(اصول کافی، ج ۲، ص ۲۵۲)

از صلوات، در روایات به عنوان برترین اعمال یاد شده، چنانکه خوارزمی در مناقب خود از ابوعلقمه نقل کرده که روزی پیغمبر(ص) نماز صبح را با ما گزاردند.

پیامبر(ص) بعد از نماز فرمودند:

"ای یاران، من دیشب عموی خود حمزة بن عبدالمطلب و برادرم جعفربن ابیطالب را در خواب دیدم. از ایشان پرسیدم:فدایتان شوم، کدام اعمال را برتر یافتید؟ گفتند:بهترین اعمال را در سه چیز یافتیم:صلوات بر شما، آب دادن تشنگان و دوستی علی بن ابیطالب(ع). (منهج الصادقین، همان، ص ۳۶۱)

پیامبر(ص) در روایتی فرمودند:

«صلوات فرستادن شما بر من، باعث روا شدن حاجتهای شماست و خدا را از شما راضی می گرداند و اعمال شما را پاک و پاکیزه می کند.» (جمال الاسبوع، ص ۲۴۲)

امام علی (ع) فرمودند:دعاها یا حاجت های خود را به صلوات بر رسول خدا (ص) محفوف (دربر گرفته و پیچیده) کنید، زیرا صلوات بر آن حضرت (ص) دعایی مستجاب است و چنین نیست که خداوند یکی از دو حاجت را بر آورد و دیگری را رد کند. (نهج البلاغه، حکمت ۳۶۱)

حضرت علی (ع) فرمود:

دعایتان را با صلوات شروع و با آن ختم کنید، تا دعای شما بین دو دعای مقبول واقع شود و مستجاب گردد، زیرا خدا کریم تر از آن است که اول و آخر دعاء را مستجاب کند و وسط آن را مستجاب ننماید.(الحر العاملی، وسائل الشیعه، ج ۴، ۱۱۳۷)

امام صادق(ع) در روایات زیر فرمودند:

هرگاه کسی از شما دست به دعا برداشت، پس دعایش را با صلوات آغاز نماید؛ زیرا صلوات بر پیامبر صلی الله علیه و آله دعایی پذیرفته شده است و خدای متعال برتر از آن است که بخشی از دعا را قبول کرده و بخش دیگر از آن را ردّ نماید. (وسائل الشیعه، ج۷، ص۹۶)

دعا پیوسته در پرده است تا بر محمد و آل محمد درود فرستاده شود،همانا [هنگام دعا] اول مدح (بیان صفات خداوند)، بعد ستایش خداوند (اعتراف به نعمت و شکر او) و بعد اعتراف به گناه و سپس درخواست حاجت است.(اصول کافی، ج ۲، ص ۴۹۱، ح ۱)

کسی که شهادت بدهد خدایی جز خدایی یگانه نیست و اگر شهادت دهد که حضرت محمد (ص) رسول خدا است، ده هزار حسنه برای او نوشته می شود." (ثواب الاعمال، ص ۳۲)

امام رضا (ع) فرمودند:

"کسی که نتواند با کارهای نیک گناهانش را بپوشاند، باید فراوان بر محمد (ص) و آل محمد درود فرستد که صلوات گناهان را نابود می کند.(آثار الصادقین ج ۱۱، ص ۲۱۴)

و در مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی آمده مستحب است که بسیار صلوات بفرستند بر محمد و آل محمد صلوات الله علیهم بعد از نماز عصر روز پنجشنبه تا آخر روز جمعه و به سند صحیح از حضرت صادق (ع) منقول است که چون عصر روز پنجشنبه می‏ شود ملائکه از آسمان به زیر می ‏آیند با قلم های طلا و صحیفه‏ های نقره و نمی‏ نویسند در پسین پنجشنبه و شب جمعه و روز جمعه تا آفتاب غروب کند بغیر از صلوات بر محمد و آل محمد.

ذکر استغفرالله برای اجابت دعا در قرآن و روایات

مرحوم آیت الله بهجت فرمودند:هر جا کم آوردی، حوصله نداشتی، گرفته بودی، پول نداشتی، باطریت تموم شد تسبیح را بردار و صد مرتبه بگو استغفر الله ربی و اتوب الیه ...آروم می شوی ... استغفار فقط برای توبه و آمرزش از گناهان نیست...

خداوند در قرآن می فرماید:

وَإِلَی ثَمُودَ أَخَاهُمْ صَالِحًا قَالَ یَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَکُمْ مِنْ إِلَهٍ غَیْرُهُ هُوَ أَنْشَأَکُمْ مِنَ الأرْضِ وَاسْتَعْمَرَکُمْ فِیهَا فَاسْتَغْفِرُوهُ ثُمَّ تُوبُوا إِلَیْهِ إِنَّ رَبِّی قَرِیبٌ مُجِیبٌ (سوره هود، آیه ۶۱)

و به سوی قوم ثمود، برادرشان صالح را [فرستادیم] گفت:ای قوم من! خدا را بپرستید؛ شما را جز او هیچ معبودی نیست، و او شما را از زمین به وجود آورد و از شما خواست که در آن آبادانی کنید؛ بنابراین از او آمرزش بخواهید، سپس به سوی او بازگردید؛ زیرا پروردگارم [به بندگانش] نزدیک و اجابت کننده دعای آنان است.

«اِستَغفروا ربَّکم اِنَّه کانَ غَفّاراً یرسِلِ السَّماءَ علیکُم مِدراراً ویمدِدکُم بِاَموال وبنین وَیجعَل لَکُم جَنّاتٍ ویجعَل لکم اَنهاراً؛ از پروردگار خود آمرزش بخواهید که او بسیار آمرزنده است؛ تا باران های مفید و پر برکت را از آسمان بر شما پیوسته دارد و شما را با مال بسیار و فرزندان متعدّد یاری رساند و باغ های خرّم و نهرهای جاری به شما عطا فرماید. (نوح، ۱۰- ۱۲)

امام صادق (ع) با استناد به آیات ۱۰- ۱۲ نوح فرمودند:

هنگامی که رسیدنِ روزی ات را همراهِ سختی و کندی دیدی، زیاد استغفار کن، چرا که خداوند عزّوجلّ در کتابش می فرماید:از پروردگارتان، طلبِ مغفرت نمایید که او بسیار آمرزنده است تا از آسمان پیوسته بر شما بباراند و با اموال و فرزندان فراوان یاری تان رساند (یعنی در دنیا) و باغ های خرّم و نهرهای جاری عطایتان فرماید (یعنی در آخرت). (بحار الانوار، ج۷۸، ص۲۰۱، روایت۲۹)