فرهنگ و هنر: برای اغلب افراد این موضوع سوال است که فطریه مهمان شب عید فطر بر عهده چه کسی می باشد؟ مراجع تقلید در این رابطه صحبت هایی را بیان کرده اند.
زکات فطره یا فطریه یکی از فروع دین اسلام است که در عید فطر پرداخت می شود. فطریه برای سرپرست خانواده و تمام کسانی که تحت تکفل(سرپرستی) او هستند، در صورتی که فقیر نباشد، واجب است. یکی از سوالات رایج درباره فطریه این است که اگر کسی شب عید فطر در منزل خود نبوده و مهمان باشد تکلیف فطریه او چه می شود؟ آیا دادن فطریه از وی ساقط شده و بر عهده میزبان می باشد؟
پرداخت فطریه ی مهمان شب عید فطر بر عهده خود مهمان است یا میزبان؟
مراجع تقلید معتقدند فطریه بر فرد و کسانی که عرفاً نان خور او محسوب می شوند، واجب است. اگر شخصی به عنوان مهمان یا نان خور شب عید فطر خانه ی فرد دیگری باشد فطریه اش بر عهده صاحبخانه است اما همیشه در بین فقها و مراجع در مورد اینکه نان خور به چه کسی اطلاق می شود تفاوت نظر وجود دارد.
بیشتر فقها معتقدند شخصی که مهمان است با یک شب نان خور به حساب نمی آید اما بعضی دیگر از مراجع، معتقدند که با یک شب هم مهمان نان خور محسوب می گردد و چنانچه پیش از غروب خورشید وارد منزل صاحبخانه گردد زکات فطره او بر عهدی صاحبخانه خواهد بود. پاسخ مراجع عظام تقلید به این سوال به شرح زیر است :
حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):
میهمان اگر نان خور صاحب خانه محسوب شود، کفاره او به عهده ی میزبان است مگر اینکه _میهمان_فطریه را به وکالت از طرف او پرداخت نماید. توجه داشته باشید میهمان با یک شب نان خور محسوب نمی شود و فطریه به عهده خودش می باشد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی)
فطریه میهمان بر عهده صاحبخانه نیست، مگر اینکه برای چند شب میهمان او باشد، به طوری که نان خور او محسوب شود.
حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی)
کسی که تنها برای افطار شب عید دعوت شده نان خور به حساب نمی آید و فطره اش بر صاحبخانه نیست.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی)
چنانچه میهمان قبل از غروب وارد بر صاحبخانه شود و آن شب نان خور وی باشد، زکات فطره اش بر عهدۀ میزبان است.
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی)
در هر دو فرض بر عهده صاحب خانه است.
حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته)
مهمانی که قبل از غروب آفتاب شب عید فطر وارد منزل انسان می شود، اگر بنا دارد مدّتی مهمان بوده؛ به گونه ای که «نان خور» به شمار می آید، زکات فطره وی بر صاحب خانه واجب است، ولی اگر تنها همان شب را مهمان است زکات فطره او بر صاحب خانه واجب نیست. هر چند احتیاط مستحبّ آن است که زکات فطره او را هم بدهد و اگر در طول ماه رمضان نان خور انسان باشد، زکات فطره وی بر انسان واجب است.
در مواردی که به طور مسلّم نمی توان زکات را به گردن مهمان یا صاحبخانه دانست، چنانچه یکی از آن دو با اجازه دیگری زکات فطره را به نیّت کسی که واقعاً زکات فطره به گردن او است بدهد، کافی است و بر دیگری پرداخت مجدّد زکات فطره لازم نیست.
نظر آیت الله جوادی آملی درباره میزان فطریه و شرایط پرداخت فطریه
مقدار فطریه سه کیلوگرم گندم، برنج، خرما و مانند آن یا پول آن که در هر مکانی قیمت خاص خود را دارد.فطریه کسی که اول مغرب شب عید (نه غروب) نان خور کسی محسوب شود، بر او واجب است. صرف اینکه نان او را در شب عید بخورد کافی نیست؛ بلکه باید نان خور او حساب شود. بنابراین مهمانی که فقط افطار کسی را می خورد و نان خور او محسوب نمی شود، فطریه او بر میزبان واجب نمی شود.
نظر شما